Surdologopedia
Z Wikipedii
Surdologopedia - to dział logopedii, zajmującej się leczeniem i rehabilitacją mowy u osób głuchych lub niedosłyszących.
Historia surgologopedii
Początki pracy nad rewalidacją osób z uszkodzonym słuchem dotyczą XVI w. Hiszpania - pierwsze metody efektywnego nauczania głuchych. Pablo Porue de Leon - prekursor pewnych działań pedagogicznych, nie zostawił na piśmie swojej metody, nie opublikował jej. Wyjście od poznania rzeczywistości — PRZEDMIOT, ZNAK MIGOWY, NAPIS (oznaczenie przy pomocy tekstu pisanego), PALCOWANIE (daktylografia), MÓWIENIE. Pablo preferował zamykanie ludzi w beczkach, aby ze strachu osiągnąć krzyk. Bazował na nim Bonet „Surdus loques”- głuchy mówiący—POZNAWANIE LITER, PALCOWANIE, PISANIE ( LITERY, SYLABY, WYRAZY), mówienie (wychodzenie od głoski, sylaby, słowa), POZNAWANIE ZNACZEŃ (rozumienie).
1620 r. - I-szy podręcznik NAUKA GRAMATYKI, NAUKA WYKORZYSTANIA JĘZYKA W PRAKTYCE HOLANDIA - Jan Helmont – teoretyk, Johann Konrad Amman - praktyk Istnieje możliwość wzrokowej percepcji tekstów mówionych, sporządził miedziorytowe modele z artykulacjami poszczególnych głosek, wykonał modele gipsowe uwzględniające też środek jamy ustnej, zabawki z ruchomym językiem—dziecko samo sprawdza ułożenie języka, kinesteza.
Amman:schemat ten pochodzi z końca 17 w. (1692) -WYDOBYWANIE I KONTROLA GŁOSU-pobudzanie dziecka do fonacji -NAUKA WYMOWY GŁOSEK -ŁĄCZENIE GŁOSEK W SYLABY A SYLAB W SŁOWA -POZNAWANIE ZNACZENIA SŁÓW -CZYTANIE (na bazie poznanych słów) -PISANIE -GRAMATYKA -UMIEJĘTNOŚĆ PROWADZENIA ROZMOWY, DIALOG
te trzy metody postępowania powstały na bazie nauczania indywidualnego
Paryż — XVIII w. Zaczęto wprowadzać I-sze szkoły, Michael L’Eppe, zakonnik założył prywatną szkołę, nauka religii była rzeczą najważniejszą, język migowy II-ga szkoła — Niemcy, założył ją Samuel Henicker — to przyjęto model Ammana, tzn. język można poznać tylko poprzez mówienie Szkoła wiedeńska — metoda Boneta i Schledzwickiej'Tekst wytłuszczony' METODA FRANCUSKA I NIEMIECKA BYŁY KONKURENCYJNE!
Pewnym zrewolucjonizowaniem były modyfikacje — 1. nie powinno się wychodzić od elementarnych symboli, ale od całości, wychodzenie od słowa i jego znaczenia, analiza sylaby, łączenie sylab w wyrazy, zdania 2. zdanie jest najważniejszym elementem ,od niego trzeba wychodzić
METODA CAŁOŚCI JĘZYKOWEJ — Konstanty Malisz—Polak, szkoła niemiecka
Polska myśl surdologopedyczna: Ks. Jakub Falkowski, Jan Siestrzyński — otwarcie instytutu dla głuchoniemych i ociemniałych w Warszawie Ks. Falkowski — I-szy rektor, uczył się w Szczuczynie, pijar, trafił mu się uczeń Adam Gąsowski, był głuchy, przemówił po uderzeniu go w plecy pięścią, golenie, podcinanie języka nie pomogło, Falkowski we Francji nauczył się metody migowej Siestrzyński —lekarz, dorabiał w Niemczech jako nauczyciel, opracował swój sposób nauki fonetyki, strategie przyswajania systemu, wyrósł z metody niemieckiej, dr w Wiedniu, nie dopuszczał migów, one wg niego przeszkadzały w nauce mowy, „teoria i mechanizm mowy” (1820)—nigdy nie zostało opublikowane, przepisane z rękopisu przez żonę Beneta, L. Kaczmarek zrobił maszynopis z tego rękopisu, I cz. fonetyka, II cz. kształcenie językowe, napisane trudnym starym językiem, ale - genialne.
Stany Zjednoczone — kompilacja tych metod, albo czysto oralne, albo jęz. migowy—Galaubert—rodzina, wyjechali do Niemiec, skąd ich wypędzono, pojechali do Francji, tam ich podjęto bardzo dobrze.
METODA TOTALNEJ KOMUNIKACJI - M. KOMBINOWANA — wykorzystywanie jednoczesne wszystkich środków komunikacji, polska
XX w. przełom związany z aparatami słuchowymi
METODA AUDYTYWNA - bazująca na słuchu, rozwijanie percepcji dźwięku, w tym dźwięków mowy,
Jean Itard - ur. 1784 - odkrył możliwości wykrywania słuchu u głuchych, część z nich może ze słuchu korzystać, praca z resztkami słuchu
Wiktor Urbantschitsch - profesor węgierski, laryngolog, poprzez ćwiczenia słuchowe można wznowić działalność nerwu słuchowego itd. Wczesna stymulacja wpływa na układ słuchowy Frydery Bezolt - otiatra, prof. uniwerku w Monachium, uważał, że nie da się zregenerować nerwu słuchowego poprzez ćwiczenia słuchowe. Istnieje ogromna rola w słyszeniu. Ważną częścią procesu jest przetwarzanie dźwięku, to po części psychiczne procesy, ucho jest środkiem właściwego procesu. Umysł+ zmysł- słyszy tak naprawdę umysł, a nie ucho. Gustaw Bartschici węgierski lekarz i surdologopeda, miał ogromny wpływ na rozwój osiągnięć w pracy z dziećmi niesłyszącymi, część głuchot może dotyczyć zaburzeń centralnych. Chodzi o zaburzenia przetwarzania Informacji na centralnym poziomie, obwodowe. Niesłyszenie dzieci może wynikać z zaburzeń centralnych (głuchota korowa) itp. Pewne zaburzenia wynikają też ze złego przetwarzania dźwięków. Podstawą wyjścia w wychowaniu słuchowym jest różnicowanie struktur metodycznych, prozodycznych. Podstawa wychowania słuchowego jest rytm. Eric Wedenberg — szwedzki lekarz dentysta, który miał głuche dziecko, postanowił rozwijać słuch swego dziecka z zastosowaniem aparatów słuchowych, opracował program. METODY AUDYTYWNE - wychodzą od dźwięku, prowadzą do mówienia, najbardziej rozwijane były w USA, oni są dość niezależni w swych rozwiązaniach edukacyjnych—metody totalnej komunikacji, jęz. migowego, słuchowo—oralne. Giva Grifitsch wniosła te metody Susanna Schmidt—Giovanini- Szwajcarka, przyjaźniła się z doc Góral, Ecker, wdrożyła w Europie bogate metody oralno- audytywne Peter Guberina — Jugosławia, wkład w tworzenie metod w Europie, metoda werbalno—tonalna. Słabo przeniesiona metoda na grunt Polski, b. ładnie rozwinęła się w wielu krajach, teraz wraca do Polski Van Uden — jego myśl wprowadził do Polski Armin Lówe—surdopedagog z Heidelberga, fascynat metod audytywno—oralnymi, podróżnik, syntetyk
