Tenczynek
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°07' N 019°37' E
| Tenczynek | |
| Województwo | małopolskie |
| Powiat | krakowski |
| Gmina | Krzeszowice |
| Sołtys | Wacław Gregorczyk |
| Położenie | 50° 7' N 19° 37' E |
| Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności |
3275 |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
12 |
| Kod pocztowy | 32-067 |
| Tablice rejestracyjne | KRA |
|
Położenie na mapie Polski
  Tenczynek
|
|
Tenczynek – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Krzeszowice, leżąca na pograniczu Rowu Krzeszowickiego i Grzbietu Tenczyńskiego.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa krakowskiego.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Wieś założona prawdopodobnie na początku XIV wieku przez Nawoja z Morawicy, od początku pełniła rolę służebną wobec zamku Tęczyn. W odróżnieniu od Tęczyna Wielkiego (zamku) wieś tę zwano Tęczynem Małym (Tęczyn parva), stąd wzięła się późniejsza nazwa, będąca zdrobnieniem nazwy Tęczyn, czyli obecny Tenczynek. Tenczynek to dawny ośrodek górnictwa węglowego, wzmiankowany w 1659 roku. Jego ranga wzrosła w latach dwudziestych XIX wieku, później powstawały kolejne kopalnie, zwane często wdzięcznymi imionami: Krystyna, Barbara, Katarzyna. Ostatnia z nich była eksploatowana do roku 1955. Barokowy kościół (1728-1742) pod wezwaniem św. Katarzyny z późnorenesansową amboną oraz barokowym i regencyjnym wystrojem wnętrz kryje w podziemiach szczątki ostatniego z potomków Teczynskich – Jana (zm. 1638 r.). Na cmentarzu parafialnym pochowany został znany aktor Bogumił Kobiela. Wśród znamienitych gości warto wymienić króla Jana III Sobieskiego, który, jak głosi tradycja, zatrzymał się tu wracając spod Wiednia, i poetę Teofila Lenartowicza, który spędził tu kilka letnich miesięcy roku 1875. W Rzeczkach, przysiółku Tenczynka, znajduje się willa "Eliza", w której gościli Stanisław Wyspiański i Tadeusz Boy-Żeleński.
[edytuj] Zabytki
- Barokowy kościół św. Katarzyny, zbudowany w latach 1728-1742. Koło kościoła znajduje się interesująca skałka karbońska, stanowiąca pomnik przyrody
- Brama Zwierzyniecka - Brama wjazdowa do Zwierzyńca należącego do zamku Tęczyn
- Wille i zagrody - relikty starej zabudowy miejscowości
- Zabytki budownictwa przemysłowego z XIX-XX wieku, w tym: dawny browar, fabryka marmolady oraz budynki dawnej kopalni węgla "Krystyna".
[edytuj] Religia
- parafia rzymsko-katolicka wraz z zabytkowym kościołem
- około 30 Świadków Jehowy - ok.1% mieszkańców.
[edytuj] Zobacz też
- Kmita - kopalnia
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy i zdjęcia satelitarne:
Strony związane z Tenczynkiem:
[edytuj] Galeria
 Plan Tenczynka |
 Browar |
 Remiza Ochotniczej Straży Pożarnej |
 Ośrodek Zdrowia |
 Budynek Poczty Polskiej |
 Szkoła |
 Kościół św. Katarzyny |
