Treny
Z Wikipedii
"Treny" – utwory Jana Kochanowskiego napisane w XVI wieku i poświęcone jego zmarłej w młodym wieku córce – Urszulce.
Poeta napisał w sumie 19 trenów, numerowanych cyframi rzymskimi. Poprzedził je dedykacją: "Orszuli Kochanowskiej, wdzięcznej, ucieszonej, niepospolitej dziecinie...", zakończył zaś utworem "Epitafium Hannie Kochanowskiej". "Treny" zostały wydane w 1580 w Krakowie (wznowione w 1583 i 1585).
Były pisane przez kilka lub kilkanaście miesięcy. Są to utwory o charakterze lamentacyjnym, wyrażają żal i rozpacz po śmierci córki. Stanowią przede wszystkim pomnik wystawiony zmarłemu dziecku, lecz są także wyrazem bolesnego doświadczenia przez los, zrujnowania ideałów człowieka renesansowego, krysyzu światopoglądowego i prób jego przezwyciężenia. Kochanowski ukazuje Urszulkę jako erudytę i ma do siebie pretensje że nie potrafił jej ochronić. Zakończone są konsolacją – "Trenem XIX" ("Sen"); wtedy też poeta odnajduje spokój, równowagę duchową.
Mimo, iż konstrukcja dzieła ma charakter renesansowy, Kochanowski pisząc "Treny", złamał tę zasadę poetyki renesansu, według której bohaterami trenów mogli być tylko zasłużeni i znani ludzie. Natomiast bohaterem jego "Trenów" było zmarłe dziecko.
Uważa się, że dzieło jest najdojrzalszym utworem Kochanowskiego, podsumowującym jego doświadczenia poetyckie.
