Unia kalmarska
Z Wikipedii
Unia kalmarska to zawarta 20 lipca 1397 na zamku w Kalmarze (Szwecja) unia między Danią, Szwecją i Norwegią. Ten związek powstał w wyniku zabiegów politycznych królowej Danii Małgorzaty I i jednoczył te trzy państwa pod berłem jednego monarchy.
Unia nie została potwierdzona żadnym dokumentem prawnym. Państwa skupione w unii wybierały wspólnego władcę. Pierwszym królem tych trzech unijnych państw został - miesiąc wcześniej koronowany na króla Danii - Eryk Pomorski.
Państwa unijne zobowiązały się do wspólnego prowadzenia wojen. Formalnie zachowały niezależność, lecz decydująca rola przypadła Danii. Był to najpotężniejszy sojusz północnej Europy. Duńskie interesy skierowały się w kierunku Niemiec. Częste wojny w Szlezwiku, Holsztynie czy na Pomorzu nie były opłacalne dla Szwecji, która handlowała z państwami południowymi swoim żelazem. Jednocześnie urzędnicy duńscy w Szwecji, z dala od swojego kraju, uprawiali własną politykę, często nieprzyjazną wobec Szwedów. Szwecja zaczęła domagać się więc własnego rządu.
W 1448 r. Szwecja i Norwegia (1449 r.) wybrały na króla Karola VII, ale w Danii wybrano królem Chrystiana I z Oldenburga. W Szwecji wybuchły walki o uznanie monarchy.
Chrystian II (w Szwecji znany jako Chrystian Krwawy) zdołał odzyskać tron szwedzki. W 1520 zorganizował rzeź Sztokholmu, w której wymordowano około 100 przeciwników króla, mimo jego obietnicy amnestii. W związku z tym w 1521 doszło do kolejnego buntu Szwedów.
Unia kalmarska rozpadła się ostatecznie po wyborze 6 czerwca 1523 Gustawa Wazy na króla Szwecji.
Sama idea unii odżyła jeszcze raz w XVII. Podczas II wojny północnej król Szwecji Karol X Gustaw zerwał pokój w Roskilde i najechał Danię z Norwegią w 1659 roku w imię zjednoczenia całej Skandynawii. Na szczęście dla Danii, jego śmierć w 1660 roku i pomoc Holandii, Brandenburgii-Prus i Rzeczypospolitej uniemożliwiły realizację tego planu.
