Uwłaszczenie nomenklatury
Z Wikipedii
Więcej informacji co należy poprawić, być może znajdziesz w dyskusji tego artykułu lub na odpowiedniej stronie. W pracy nad artykułem należy korzystać z zaleceń edycyjnych. Po naprawieniu wszystkich błędów można usunąć tę wiadomość.
Możesz także przejrzeć pełną listę stron wymagających dopracowania.
Uwłaszczenie nomenklatury - hasło polityczne, które pojawiło się na fali przemian ustrojowych w 1989 roku.
Jego zwolennicy postulowali włączenie czołowych działaczy PZPR w proces przemian ustrojowych przez oddanie im części prywatyzowanych spółek Skarbu Państwa i majątku byłej PZPR oraz brak jakichkolwiek rozliczeń z przeszłości. Miało to zapewnić współpracę tych osób w budowaniu III Rzeczpospolitaej.
Głównymi zwolennikami uwłaszczenia nomenklatury byli uczestnicy Okrągłego Stołu, głównym wyrazicielem tych racji Gazeta Wyborcza:
- "Jeśli ludzie z nomenklatury wejdą do spółek akcyjnych, jeśli staną się jednymi z właścicieli, wówczas będą zainteresowani by tych akcyjnych stowarzyszeń bronić, a system akcyjny niszczy porządek stalinowski." (Adam Michnik w czerwcu 1989, w wywiadzie dla belgradzkiego tygodnika „NIN”)
- "Chcąc uczynić reformy gospodarcze głębokimi i nieodwracalnymi warto uwikłać ludzi nomenklatury w działalność gospodarczą tak, by osobiście byli zainteresowani w powodzeniu i trwałości reform. W dodatku, gdyby udało się energię i niewątpliwe zdolności tkwiące w nomenklaturze zaprząc do uruchomienia martwych lub półżywych składników majątku narodowego, mogłoby się to opłacić także materialnie. Nie rozpaczam z powodu zaniżonych wycen majątku przechodzącego w ręce spółek nomenklaturowych. Zawsze można przecież oszacować. Że będzie to forma kredytowania? Będzie. Potraktujmy to jako odprawę nomenklatury, która społeczeństwu służyła, nie zasłużyła się, ale tracąc przywileje zaszczyty czuje się wywłaszczona z dorobku dwóch pokoleń. Opowiadam się za odczepnym." (Jerzy Szperkowicz, "Uwłaszczać i nie żałować", Gazeta Wyborcza z dnia 25 września 1989 roku; załącznik c)
Podnoszono również postulat braku rozliczeń z przeszłości:
- "To musi być oferta dla całego aparatu… trzeba tym ludziom otworzyć możliwość ubiegania się o przejmowanie na własność części majątku, którym zarządzają jeśli dają nie gorsze od innych gwarancje jego wykorzystania. Na pewno zaś należy im obiecać co najmniej roczne wypowiedzenie z zachowaniem realnej wartości zarobków, zachowanie przywilejów niechby drażniących, wszechstronną pomoc przy podejmowaniu nowego zajęcia czy samodzielnej działalności gospodarczej. Ewentualne wcześniejsze odpowiednio korzystne emerytury. Oraz - co ważne – żadnych osobistych rozliczeń z tytułu ich wcześniejszej działalności." (Ernest Skalski, Wielki kompromis, Gazeta Wyborcza nr 60, wydanie z dnia 31 lipca 1989, str. 3-4; załącznik d)
Według deklaracji posłów SdRP 90-95% majątku partii zostało przeznaczone na "wypłatę odpraw dla etatowych pracowników lub przekazano na cele społeczne", więc z czasem postulat oficjalnego uwłaszczenia stracił na aktualności.
