CIA
פֿון װיקיפּעדיע
CIA (ראשי תיבות: Central Intelligence Agency) איז דער שפיאן ארגאניזאציע אין USA.
סי איי עי'ס ארבעט איז, 3 זאכען
- 1) צו אנאליזירען אנדערע לענדער'ס אקטיוויטעטן, און זייערע מענטשן.
- 2) פראפעגאנדע אין די וועלט לטובת אמעריקא, אמת'דיגע און פאלטשע.
- 3) אינטערערדישע אקציעס, און מיסיעס, מיט וואס די ארגאנעזאציע איז אזוי באוויסט.
איהר הויפט קווארטיהר איז לענגלי, ווירזשיניע, אפאהר מייל פון די קעפיטל וואשינגטאן די סי.
אינהאַלט |
[בעאַרבעטן] היסטאריע
די ארגעניזאציע איז געגרינדעט געווארן 1947 אין די צייט פון פרעזידענט הערי טרומאן, - מער פונקטליכער - נאך די צווייטע וועלט מלחמה ווען די (oss) איז צוטיילט געווארען Office of Strategic Services האט פ. טרומאן אין 1946 אויפגעשטעלט די סי איי עי נאר שפעטער איז עס צוגעלייגט געווארן צום "נאצינאלע זיכערהייט אקט" געזעץ אין 1947 ווען ס'איז אריין אין קראפט סעפטעמבער 18 1947.
די ארגעניזאציע איז אונטערן פרעזידענט ער געט די רעכט פאר אלע אינטער ערדישע אפעראציעס
דאס האט אסאך געהאלפן צו כאפן די מלחמה פארברעכער, שפעטער אין 1949 איז אדורכגעפירט געווארן די געזעץ וואס געט רעכט זיך צו באניצען מיט אומגעצוימטע פאנדען, און אז אלע איהרע פראצעדורען מעגען געטועהן ווערען ווייט פינעם מענטשן'ס אויג אהן אפגעבן דין וחשבון, אפילו וויסאך איינגעשטעלטע ארבעטן איז אויך געווארן א געהיימניס
איר עיקר ארבעט אין די ערשטע יאהרען איז געווען קעגען רוסלאנד דורך אויס די קאלטע קריג
אין 1970, אין די צייטן פון ריטשארד ניקסאן, ווען ניקסאן האט געוועלט אויסניצן זיינע כוחות דורך די סי איי עי, צו פארשווייגען די עפ בי איי (fbi), און נישט צולאזען א אויספארשונג אויף די פרשה פון וואטערגעיט, האט די קאנגרעס ארויפגעלייגט א פארבאט צו שפיאנירען אידערהיים - איליגעל - (אין אמעריקע), און אויך נישט צו עסעסינעיטן פירער'ס פון פרעמדע לענדער אין 1988 איז די ערשטע מאהל וואס א סי איי עי דירעקטאר ווערט פרעזידענט דורכ'ן שטימען פאר דזשארזש ה. בוש אין דעם היסטארישן טאג סעפטעמבער 11 2001 זענען אסאך צוימונגען וואס קאנגרעס האט ארויפגעלייגט אין יאהר 1970 צוריק אריין אין קראפט, נאכ'ן אריינקומען אין א נייע עפאכע,
ווי מ'ריפט דאס "פאיסט 911".
[בעאַרבעטן] סי איי עי'ס פליגעל - און זייערע אפעראציעס
אייגענע עראפלאנען, אייגענע סאלדאטן, אייגענע טורמע'ס, און נאך.
זיי האבען געהאט א אייגענע פלאטע פון יו-טו (u-2) און עס-אר-71 (sr-71) סערוועילענס פליגערס.
- 1950-60 האבען זיי אנגעפיהרט א מיינד קאנטראל ריסוירטש אין אמעריקא, און אין קאנאדע, מיט'ן נאמען "mk-ultra", די קאנאדישע פראיעקט איז געווען אריינגערעכנט צו אויפעפענן (דיוועלאפען) די טאקטיקען וואס די נאצי'ס ימ"ש האבען געניצט צו ארויסנעמן די מענטשליכקייט פון מענטשן דאס מיינט ווערו א נומבער אין אנדערע ווערטער דאס האט מען פראקטיצירט און עקספערימענטירט מיט וואלינטורען מיט'ן אויספרובירען אלע מינע דראג'ס א באקאנטע נאמען פון איינע פון די דראגס איז lsd. און אויך מיט היפנאזיע, אין עלעקטיריציטעט,
- אויפגעשטעלט פארטייען דורכאויס אייראפע, און צוגעשטעלט וואפען נישט צולאזען קאמיוניזום איבער נעמען, נישט איבעראל איז דאס געווען א סוקסעס אבער אין פראנקרייך, איטאליע, האט דאס יא אויפגעטועהן, און די פראיעקט האבען זיך באטייליגט אוקראינא, פוילין, אלבעניא, און נאך לענדער איבער די וועלט, ס'זאל נישט ווערן אריינגעכאפט אין קאמיוניזם
[בעאַרבעטן] ארום און ארום
סי איי עי ארבעט אינאיינעם מיט די mi6 פון ענגלאנד, מדינת ישראל "מוסד", קאנאדע csis. אוסטראליע'ס asis. פארשטייט זיך נישט אפענערהייט. ס'האט געארבעט אינאיינעם מיט די isi. פון פאקיסטאן ביי די אפגאן-סאווועיט מלחמה, און יעצט מיט די מלחמה אויף טעראר
