Caldera (Krater)
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
 |
Dialäkt: {{{3}}} |
E Caldera (spanisch: "Kessel") isch e kesselförmige Ibruchsstruktur vu vulkanischem Ursprung.
Caldere entstehn dur dr Isturz vu oberflächenoher Magmakammere vume Vulkan, wo zuevor dur Usbrüch entleert worre sin. E Caldera cha dur usströmendi Lava wiider gfüllt werre. Au cha sich uf em Bode vu ere Caldera ernöit e Vulkanchegel bilde, wie säll bim Vesuv gschähe isch. Caldere vu Supervulkane chönne riisigi Usmasse anämme, so isch d'Caldera vum erste Yellowstone-Vulkanusbruch 80 km lang un 55 km breit. Zue dr berüehmtiste Caldere ghöre sälli vum Teide (Teneriffa), d'Caldera de Taburiente (La Palma), dr Tobasee (Sumatra), d'Yellowstone-Caldera (USA), d'Vilama-Caldera, d'Caldera-Coruton un d'Caldera-Cerro Guacha (alli im Grenzgebit Argentinie, Chile, Bolivie) un d'Caldera vu dr Insle Santorini.
Uf em vulkanisch aktive Jupitermond Io sin hunderti Caldere entdeckt worre, dere grössti e Durmesser vu bis zue 400 km ufwiise. In dr Io-Nomenklatur werre Caldere mit em latinische Begriff Patera bezeichnet.
Devu z'underschide sin:
- Maare, wo dur vulkanischi Gasexplosione, sog. phreatomagmatische Explosione entstehn un
- Vulkankrater, wo dr Ustrittspunkt vu Magma bezeichne
Der Artikel basiert uf ´ra freie Ibersetzung vum Artikel „Caldera (Krater)“ us dr dytsche Wikipedia.
