Lena (Fluss)
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
 |
Dialäkt: Markgräflerisch (Ebringe) |
D' Lena (russisch Лена) isch e 4.400 km lange Strom in Sibirie (Russland, Asie).
Inhaltsverzeichnis |
[ändere] Flusslauf
Dr Fluss entspringt im Baikalgebirge numme wänig westlich vum Baikalsee, fliesst vu dert us zueerst in westlicher Richtig nooch Katschug un no nooch Norde bzw. Nordoste. In dem Beriich, bi Ust-Kut, vu wo us d'Lena währendem Summer schiffbar isch, glangt si in s'Mittelsibirisch Bergland un fliesst e Stuck parallel zue dr Undere Tunguska un numme wänigi Kilometer vu sällere entfernt. Denoo fliesst ihr dr Witim zue; wänig später schleet si e Rächtsboge um s'Patomhochland. Si fliesst vu dert us in östlicher Richtig, nimmt s'Wasser vu dr Olekma uf un chummt nooch Jakutsk, wo si in die Middeljakutisch Niiederig iträttet. Ugfähr 300 km flussufwärts vu sällere Grossstadt befinde sich d' Lenafelse, wo sich uf ebba 80 km Längi entlang vum östliche Ufer usbreite.
In dr ebe erwähnte wittrümige Niiederig fliesst dr Lena erst dr Aldan un no dr Wiljui zue. In sällere Landschaft fliesst si zwische nem Werchojansker Gebirge un em Middelsibirische Bergland nooch Norde. Schliessli erreicht s'Wasser vu dr Lena ihr eiges, 30.000 km² grosses Mündigsdelta, wo vu West nooch Ost ca. 230 km un vu Nord nooch Süd ebba 150 km misst. Nooch em Durfliesse vu sällem witt verästelte Fluss-System erreicht s'Wasser vu dr Lena d'Laptewsee, wo e Randmeer vum Nordpolarmeer isch.
[ändere] Izugsgebiit
S'Izugsgebiit vu dr Lena, wo mit ebba 4.400 km Längi zue dr längste Flüss vu dr Erde ghört, entspricht mit ebba 2.500.000 km² Grössi ebba dr 7-fache Flächi vu Dytschland.
[ändere] Klima & Schiffbarkeit
Vu Oktober bis zum Juni vum Folgejohr isch dr Fluss zuegfrore, so dass s'Iis als Stroß gnutzt wird. Wenn säll no z'daue afangt, wird d'Lena zum rissende Strom, dem si Wasser alles mit sich risst, was sich ihm in dr Wäg stellt, debi stigt es bis zue 25 m a. Bsunders verheerendi Uswirkige hän debi d'Isstauige, dur dere ihri Folge im Mai 2001 under anderem d'Stadt Lensk verwüstet worre isch un auch grossi Deil vu Jakutsk under Wasser gstande sin. Wenn dr Fluss no endli iisfrei isch, isch d'Lena ab Ust-Kut bis zu ihrem grosse Mündigsdelta uf 3.500 km Längi schiffbar.
[ändere] Lenin
Im Wladimir Iljitsch Uljanow si Pseudonym Lenin leitet sich vum Namme vu dr Lena ab.
[ändere] Näbeflüss
Zue dr Näbeflüss vu dr Lena ghöre flussabwärts betrachtet:
- Witim
- Olekma
- Aldan
- Wiljui
- Linde
- Muna
[ändere] Städt
Zue dr Ortschafte an dr Lena ghöre flussabwärts betrachtet:
- Katschug
- Ust-Kut
- Witim
- Lensk
- Olekminsk
- Jakutsk
- Bulun
[ändere] Lueg au
- Die längste Flüss vu dr Welt
Der Artikel basiert uf ´ra freie Ibersetzung vum Artikel „Lena (Fluss)“ us dr dytsche Wikipedia.
