Schwerkraft
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
 |
Dialäkt: {{{3}}} |
Under Schwerchraft oder Schweri verstoht mer die Chraft, wo uf e Körper uf ere Oberflächi vume Himmelskörper wirkt. Si entstoht us dr dur d'Gravitation bewirkte Aziegigschraft vum Himmelskörper. Dr Begriff Schwerkraft wird au oft synonym fer Gravitation verwendet. Im folgenden isch numme vu Schwerchraft im Sinn vu Aziegig, z.B. Erdaziegig, d'Red.
D'Schwerchraft verleiht dr Körper ihr Gwicht. Während Schwerkraft s Grundphänomen bezeichnet, isch s'Gwicht e Eigeschaft, wo ime konkrete Körper zuegordnet wird.
Die uf e Körper wirkend Schwerkraft isch gliich im Produkt us sinere Massi un dr Fallbeschlünigung. D'Schwerchraft isch d'Ursach vu dr Beschlünigung, wo e frei fallende Körper uf dr Oberflächi vume Himmelskörper erfahrt, wo usser dr Schwerchraft cheinere wittere Chraft usgsetzt isch.
Die lokal Variation vu dr Schwerchraft un demit au vu dr Fallbeschlünigung entspricht im Schwerefeld. Si isch hauptsächlich e Folg vu dr Zentrifugalkraft un dr Abplattig vum Himmelskörpert. Im Fall vu dr Erde betrait d'Abwiichig vum Middelwert fer verschideni geographischi Breitene bis zue 0,5%. Sie hängt uf dr Erdoberflächi ferner gringfüegig au vu dr Höchi yberem Meer ab.
Im Underschid zue dr beschriebene natürliche Schwerchraft git es sit dr Middi vum 20. Johrhundert au ernsthafti Überlegige Chünstlichi Schwerchraft, z.B. fer d'Errichtig vu langfristig bewohnbare Ruumstatione, zu erzüge. Debi handelet es sich aber nit um chünstlichi Gravitationsfelder, sundern d'Usnutzig vu dr Zentrifugalchraft uf dr Inneside vu z.B. rotierende Zylinder, wo e vu dr Schwerchraft nit underschidbare Effekt erzüge.
[ändere] Links
ESA Homepage Erklärig vo dr ESA zum Thema Schwärkraft
Der Artikel basiert uf ´ra freie Ibersetzung vum Artikel „Schwerkraft“ us dr dytsche Wikipedia.
