Fenek ta' denbu qotni

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija ħielsa.

Fenek ta' denbu qotni

Fenek ta' denbu qotni tal-Lvant, Sylvilagus floridanus

Scientific classification

Renju:	Animalia
Fajlum:	Chordata
Klassi:	Mammalia
Sottoklassi:	Theria
Infraklassi:	Eutheria
Superordni:	Euarchontoglires
Ordni:	Lagomorpha
Familja:	Leporidae
Ġeneru:	Sylvilagus (Gray, 1867)

Speċi

Fenek ta' denbu qotni jew kif jissejjaħ ukoll Denb qotni, jista jkun wieħed minn 17-il speċi ta' lagomorfi leporidi, li jagħmlu parti mil-familja Leporidae, fl-ordni Lagomorpha u kollha klassifikati fil-ġeneru Sylvilagus maqsuma ma' 3 sottoġeneri (Microlagus, Sylvilagus u Tapeti).

L-ispeċi kollha ta' dnieb qotna huma nativi tal-kontinenti Amerikani u kkunsidrati fniek għax kollha jkollhom iż-żrameġ bla pil, ogħmja u totalment dipendenti fuq l-omm fit-twelid.

Il-Fniek ta' denbhom qotni fl-apparenza tagħhom huma simili ħafna tal-Fenek Ewropew selvaġġ Oryctolagus cuniculus. L-isem ta' dawn il-fniek ġej mil-fatt li l-biċċa l-kbira ta' l-ispeċi għandhom denbhom abjad fuq in-naħa ta' taħt magħmul minn pil fin ħafna qiesu qoton. Din il-parti tad-denb juruħ biċ-ċar waqt li jkunu qegħdin jaħarbu mil-periklu. Madankollu, din il-karatteristika m'hijiex tal-ġeneru Sylvilagus biss (eż. il-Fenek Ewropew Oryctolagus cuniculus ukoll għandu dan it-tip ta' denb), u lanqas il-membri tal-ġeneru Sylvilagus kollha, ma għandhom din il-karatteristika (eż. il-Fenek xkupilja Sylvilagus bachmani għandu n-naħa ta' taħt, ta' denbu, kulur ġriż).

Il-ġeneru Sylvilagus, għandu distribuzjoni wiegħsa mal-kontinent ta' l-Amerika ta' fuq, għalkemm il-biċċa l-kbira ta' dawn l-ispeċi, huma iżolati ġografikament jew għandhom distribuzjoni limitata f' reġjuni partikolari. Minn barra fl-Amerika ta' fuq dan il-ġeneru huwa preżenti fil-kontinent ta' l-Amerika ta' isfel ukoll bi' ftit speċi.

[editja] Speċi

Fenek tal-ilma, Sylvilagus aquaticus
Fenek ta' denbu qotni tad-deżert, Sylvilagus audubonii
Fenek xkupilja, Sylvilagus bachmani
Fenek ta' denbu qotni tal-foresta, Sylvilagus brasiliensis
Fenek ta' denbu qotni tal-muntanji ta' Manzano, Sylvilagus cognatus
Fenek ta' denbu qotni tal-Messiku, Sylvilagus cunicularis
Fenek ta' denbu qotni ta' Dice, Sylvilagus dicei
Fenek ta' denbu qotni tal-Lvant, Sylvilagus floridanus
Fenek ta' denbu qotni tat-Tres Marias, Sylvilagus graysoni
Fenek ta' denbu qotni ta' Omiltemi, Sylvilagus insonus
Fenek xkupilja ta' San Jose, Sylvilagus mansuetus
Fenek ta' denbu qotni tal-muntanji, Sylvilagus nuttallii
Fenek ta' denbu qotni tal-muntanji ta' Appalach, Sylvilagus obscurus
Fenek tal-paludi, Sylvilagus palustris
Fenek robust, Sylvilagus robustus
Fenek ta' denbu qotni ta' l-Ingilterra l-Ġdida, Sylvilagus transitionalis
Fenek ta' denbu qotni tal-artijiet baxxi tal-Venezwela, Sylvilagus varynaensis

[editja] Klassifikazjoni

Ordni Lagomorpha
- Familja Leporidae
  - Sottofamilja Leporinae
    - Tribù Leporini
      - Ġeneru Sylvilagus
        
        Sottoġeneru Tapeti
        
        Fenek tal-ilma, Sylvilagus aquaticus
        
        Fenek ta' denbu qotni tal-foresta jew Tapeti, Sylvilagus brasiliensis
        
        Fenek ta' denbu qotni ta' Dice, Sylvilagus dicei
        
        Fenek ta' denbu qotni ta' Omiltemi, Sylvilagus insonus
        
        Fenek tal-paludi, Sylvilagus palustris
        
        Fenek tal-pjanura tal-Venezwela, Sylvilagus varynaensis
        
        Sottoġeneru Sylvilagus
        
        Fenek ta' denbu qotni tad-deżert, Sylvilagus audubonii
        
        Fenek ta' denbu qotni tal-muntanji ta' Manzano, Sylvilagus cognatus
        
        Fenek ta' denbu qotni tal-Messiku, Sylvilagus cunicularis
        
        Fenek ta' denbu qotni tal-Lvant, Sylvilagus floridanus
        
        Fenek tat-Tres Marias, Sylvilagus graysoni
        
        Fenek ta' denbu qotni tal-muntanji, Sylvilagus nuttallii
        
        Fenek ta' denbu qotni tal-muntanji ta' Appalach, Sylvilagus obscurus
        
        Fenek ta' l-Ingilterra l-Ġdida, Sylvilagus transitionalis
        
        Fenek robust, Sylvilagus robustus
        
        Sottoġeneru Microlagus
        
        Fenek xkupilja, Sylvilagus bachmani
        
        Fenek xkupilja ta' San Jose, Sylvilagus mansuetus

[editja] Referenzi

Hoffmann, Robert S., Andrew T. Smith (November 16, 2005). Wilson, D. E., and Reeder, D. M. (eds) Mammal Species of the World, 3rd edition, Johns Hopkins University Press. ISBN 0-801-88221-4.
The Paleobiology Database.
Tassonomija tal-Mammiferi.