ေအာင္ဆန္း
From Wikipedia
Contents |
[edit] ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္း
ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္း (၁၉၁၅ ခုန္ဟစ္ ဖေဖော္ဝာရီ ၁၃ ရက္ - ၁၉၄၇ ခုန္ဟစ္ ဇူလုိင္ ၁၉ ရက္) သည္ မ္ရန္မာနုိင္ငံ၏ အမ္ယုိးသားသူရဲကောင္း၊ တော္လ္ဟန္ရေးသမား၊ မ္ယုိးခ္ယစ္ပုဂ္ဂိုလ္၊ ဗုိလ္ခ္ယုပ္န္ဟင့္ နုိင္ငံရေးသမား ္ရဖစ္သည္။ သူ၏ ဖခင္မ္ဟာ ရ္ဟေ့ေနဦးဖာန္ဟင့္ မိခင္မ္ဟာ ဒော္စုဖ္ရစ္က္ရ္ရပီး ထုိစဥ္အခာ ္ရဗိတိသ္ယ္ဟအိနိ္ဒယနုိင္ငံတ္ဝင္ ပာဝင္ခဲ့သော မ္ရန္မာနုိင္ငံအလယ္ပုိင္း၊ မကေ္ဝးခရုိင္၊ နတ္မောက္မ္ရို့တ္ဝင္ မေ္ဝးဖ္ဝားခဲ့သည္။ သူ၏ မိဘမ္ယုိးရုိးတ္ဝင္အဖုိး ္ရဖစ္သူမ္ဟာ ဗုိလ္မင္းေရာင္ဖ္ရစ္ပ္ရီး၁၈၈၆ ခုန္ဟစ္ နယ္ခ္ယဲ.္ရဗိတိသ္ယ္ဟတုိ့အား တော္လ္ဟန္ရေးလ္ဟုပ္ရ္ဟားမ္ဟုမ္ယားတ္ဝင္ ပာဝင္ခဲ့သည္။ ေမ္ဝးခ္ယင္း ၉ေယာက္အနက္ အငယ္ဆံုးဖ္ရစ္သည္။
[edit] အမည္
ဇာတာတ္ဝင္ပာရ္ဟိသည့္္အမည္မ္ဟာ ေမာင္ထိန္လင္း ဖ္ရစ္သည္။ မိဘမ္ယားက အကိုဖ္ရစ္သူ ေအာင္သန္း န္ဟင့္လိုက္ရန္ ေအာင္ဆန္း ဟု ေခာ္ ခဲ့သည္။ တို့ဗမာအစည္းအရုံး ဝင္ေရာက္ေသာအခာ သခင္ေအာင္ဆန္း ဖ္ရစ္လာခဲ့သည္။ သခင္ေအာင္ဆန္း၏ ဂ္ယပန္အမည္မ္ဟာ အိုမိုဒာမ္ဝန္ဂ္ယိ ဖ္ရစ္သည္။ ထိုင္းနုိင္္ငံ ဗန္ေကာက္မ္ရို့တ္ဝင္ ရဲေဘာ္သံုးက္ယိပ္ဝင္မ္ယား ဗိုလ္အမည္ခံရာတ္ဝင္ ဗိုလ္ေတဇ ဖ္ရစ္လာခဲ့သည္။ တိုင္းပ္ရည္န္ဟင့္လူမ္ယိုး လ္ဝပ္လပ္ေရးအတ္ဝက္ နိုင္ ငံေရး ေဆာင္ရ္ဝက္ရာတ္ဝင္ ဗိုလ္ ခ္ယူပ္ ေအာင္ဆန္း အမည္ဖ္ရင့္ထင္ရ္ဟားသည္။
[edit] လူငယ္ဘဝ
သူ၏ ပညာရေးကုိ နတ္မောက္န္ဟင့္ ရေနံခေ္ယာင္းတုိ့တ္ဝင္ သင္ က္ရား္ရပီး ေနာက္ ရန္ကုန္တက္ကသုိလ္တ္ဝင္ ဘီအေဘဲ္ဝ.ကုိ အင္ဂၤလိပ္စာပေ၊ ခေတ္သစ္သမုိင္း န္ဟင့္ နုိင္ငံရေးသိပ္ပံတုိ့ဖ္ရင့္ ရယူခဲ့သည္။ သူသည္ ရန္ကုန္တက္ကသုိလ္၏ ကေ္ယာင္းသားသမဂ္ဂတ္ဝင္ အမ္ဟုဆောင္အဖဲ္ဝ.ဝင္အဖ္ရစ္ ရ္ဝေးခ္ယယ္ခ္ရင္းခံရ္ရပီး ၄င္းအဖဲ္ဝ.မ္ဟ ထုတ္ဝေသော အုိး ေ ဝမဂ္ဂဇင္းတ္ဝင္ အယ္ဒီတာအဖ္ရစ္ ပာဝင္ခဲ့သည္။ ၁၉၃၆ ခုန္ဟစ္ ဖေဖော္ဝာရီတ္ဝင္'ငရဲခေ္ဝး က္ရီးလ္ဝတ္နေပ္ရီ' ဟူသည့္ တက္ကသုိလ္ အုပ္ခ္ယုပ္ရေးအရာရ္ဟိက္ရီးတစ္ဦးကုိ ရည္ည္ဝ္ဟန္းထားသည့္ ဆောင္းပား၏ ဆောင္းပားရ္ဟင္အား မဖော္မ္ဟုဖ္ရင့္ ကုိနု (နောင္သခင္နု) န္ဟင့္အတူ တက္ကသုိလ္မ္ဟ ထုတ္ပယ္ခ္ရင္းခံခဲ့ရသည္။ ထုိ့ကေ္ရာင့္ သမုိင္းတ္ဝင္ ကေ္ယာင္းသားသပိတ္ကုိ ဖ္ရစ္ပော္ ေစခဲ့သည္။ နောက္ပုိင္းတ္ဝင္ ကေ္ယာင္းထုတ္သည့္အမိန့္ကို ရုတ္သိမ္းခဲ့ရသည္။ ၁၉၃၈ ခုန္ဟစ္တ္ဝင္ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းသည္ ရန္ကုန္တက္ကသုိလ္ ကေ္ယာင္းသားသမဂ္ဂန္ဟင့္ ကေ္ယာင္းသားသပိတ္ မန္တလေးသု့ိ ကူးဆက္္ရပီး ေနာက္ ဖဲ္ဝ.စည္းခဲ့သော မ္ရန္မာနုိင္ငံလုံးဆုိင္ရာ ကေ္ယာင္းသားသမဂ္ဂန္ဟစ္ရပ္လုံး၏ ဥက္က႒အဖ္ရစ္ ရ္ဝေးခ္ယယ္ခ္ရင္းခံရသည္။ ထုိန္ဟစ္မ္ဟာပင္ အစုိးရသည္ သူ.အား ရန္ကုန္တက္ကသုိလ္ အက္ဥပဒေပ္ရင္ဆင္ရေး ေကာ္မီတီတ္ဝင္ ကေ္ယာင္းသား ကုိယ္စားလ္ဟယ္အဖ္ရစ္ ရ္ဝေးခ္ယယ္ခဲ့သည္။ ၁၉၃၈ ခုန္ဟစ္ အောက္တုိဘာတ္ဝင္ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းသည္ ကေ္ယာင္းသားနုိင္ငံရေးမ္ဟ အမ္ယုိးသားနုိင္ငံရေးသုိ့ ကူးေပ္ရာင္းခဲ့သည္။ ဤအခ္ယိန္တ္ဝင္ သူသည္ ္ရဗိတိသ္ယ္ဟ ဆန့္က္ယင္ရေးသမားန္ဟင့္ ယုံက္ရည္မ္ဟုပ္ရင္းထန္သော နယ္ခ္ယဲ.ဆန့္က္ယင္ရေးသမား ္ရဖစ္ခဲ့သည္။ သူသည္ ဒုိ့ဗမာအစည္းအရုံးဝင္တစ္ဦး ္ရဖစ္လာ သောအခာတ္ဝင္ သခင္ (အရ္ဟင္သခင္/ဆရာ-မ္ရန္မာလူမ္ယုိးမ္ယားသည္ ဗမာပ္ရည္၏ အရ္ဟင္သခင္/ ဆရာစစ္မ္ယား ္ရဖစ္သည္။ ကုိလုိနီနယ္ခ္ယဲ.က္ရီးမ္ယားက သူတုိ့သာလ္ယ္ဟင္ အသုံး ပ္ရုရန္မတရားသိမ္းပုိက္ခဲ့ခ္ရင္း ္ရဖစ္သည္။) တစ္ဦးပာဖ္ရစ္လာသည္။ အသင္း က္ရီးကုိ ၁၉၃ဝ ခုန္ဟစ္ မေတ္ဝင္ ဖဲ္ဝ.စည္းတည္ထောင္ခဲ့သည္။ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းသည္ အသင္းက္ရီး၏ အထေ္ဝထေ္ဝအတ္ဝင္းေရးမ္ဟူးအဖ္ရစ္ ၁၉၄ဝ ခုန္ဟစ္ သ္ရဂုတ္အထိ ဆောင္ရ္ဝက္ခဲ့သည္။ ဤတာဝန္ကုိ ထမ္းေဆာင္စဥ္ ၁၃ဝဝ ပ္ရည့္အရေး ေတာ္ပုံဟု လူသိမ္ယားေသာ နုိင္ငံတဝန္း သပိတ္ပဲ္ဝမ္ယားကုိ လ္ဟုံ.ေဆာ္ဦး ေဆာင္ခဲ့သည္။ ထုိစဥ္ကပင္ ဗမာ့ထ္ဝက္ရပ္ဂုိဏ္းက္ရီးအား ထူထောင္ရာတ္ဝင္ ပာဝင္ခဲ့္ရပီး ၄င္းအဖဲ္ဝ.က္ရီးမ္ဟာ ဒုိ့ဗမာအစည္းအရုံး၊ မ္ရန္မာနုိင္ငံ ကေ္ယာင္းသားသမဂ္ဂ၊ နုိင္ငံရေးနုိး က္ရားေသာရဟန္းမ္ယား၊ ဒောက္တာဘမော္၏ ဆင္းရဲသားပာတီ တုိ့ကုိ မဟာမိတ္ပ္ရုထား ္ရခင္း ္ရဖစ္္ရပီး သူသည္ ယင္းမဟာမိတ္အဖဲ္ဝ.၏ အတ္ဝင္း ေ ရးမ္ဟူး ္ရဖစ္လာခဲ့သည္။ သူ၏ သမုိင္းတ္ဝင္ လူအမ္ယားေကာင္းစ္ဝာ မရ္ဟင္းလင္းေသာအခ္ယက္မ္ဟာ ၁၉၃၉ ခုန္ဟစ္ သ္ရဂုတ္က ဗမာပ္ရည္က္ဝန္မ္ရူနစ္ပာတီကုိ ထူထောင္ခဲ့သူ အဖဲ္ဝ.ဝင္တစ္ဦးန္ဟင့္ ပထမဆုံးအ ထေ္ဝထေ္ဝအတ္ဝင္းေရးမ္ဟူး ဖ္ရစ္ခဲ့ကေ္ရာင္းပင္ ဖ္ရစ္သည္။ မ္ယားမက္ရာမီမ္ဟာပင္ သူသည္ ပ္ရည္သူ.ေတာ္လ္ဟန္ရေးပာတီကုိ ထူထောင္ရာတ္ဝင္ ပာဝင္ခဲ့သည္။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ္္ရပီး ေနာက္တ္ဝင္ ယင္းအဖဲ္ဝ.ကုိ ဆုိရ္ဟယ္လစ္ပာတီဟု ပ္ရန္လည္အမည္ပေးခဲ့သည္။ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းသည္ ၁၉၄ဝ ခုန္ဟစ္ မတ္တ္ဝင္ အိန္ဒိယနုိင္ငံ ရမ္ဂာတ္ဝင္ က္ယင္းပသော အိန္ဒိအမ္ယုိးသားလ္ဝ္ဟတ္တော္ စည္းေဝးပဲ္ဝသုိ့ တက္ရောက္ခဲ့သည္။ သုိ့သော္ အစုိးရသည္ ္ရဗိတိသ္ယ္ဟတုိ့ကုိ သခင္တုိ့က တော္လ္ဟန္ပုန္ကန္က္ရုိးပမ္းအားထုတ္မ္ဟုဖ္ရင့္ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းအား ဖမ္းဝရမ္း ထုတ္ပ္ရန္ခဲ့ရာ သူသည္ မ္ရန္မာနုိင္ငံမ္ဟ ပေ္ရးခဲ့ရသည္။ ပထမတ္ဝင္ သူသည္ တရုတ္ပ္ရည္သုိ့သ္ဝား၍ က္ဝန္မ္ရူနစ္တရုတ္ မ္ယားထံ အကူအညီတောင္းရန္ ရည္ရ္ဝယ္သော္လည္း ဂ္ယပန္စစ္တပ္မ္ဟ ပ္ရည္သိမ္းတပ္မ္ယားက သူ.အား အမိ္ဝုင္မ္ရို့တ္ဝင္ က္ရား ္ရဖတ္တားဆီး္ရပီး ဂ္ယပန္ပ္ရည္သု့ိသာ သ္ဝားရန္ တုိက္တ္ဝန္းခဲ့လေသည္။
[edit] ဒုတိယကမ္ဘာစစ္ကာလ
၁၉၄၅ ခုန္ဟစ္ ဖေဖော္ဝာရီတ္ဝင္ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္း ္ရမန္မာနုိင္ငံသုိ့ ပ္ရန္လာသည္။ ဖူမီမာရုိကုိနုိး အစုိးရထံမ္ဟ လက္နက္န္ဟင့္ ငေ္ဝကေ္ရး ေထာက္ပံ့မ္ဟု ကတိကဝတ္မ္ယား ရလာသည္။ သူသည္ ရဲဘော္သုံးက္ယိပ္အဖဲ္ဝ.ဝင္မ္ယားန္ဟင့္အတူ စစ္သင္တန္းတက္ရောက္ရန္ ဂ္ယပန္ပ္ရည္သုိ့ ေခတ္တပ္ရန္လည္ ထ္ဝက္ခ္ဝာသ္ဝားခဲ့သည္။ ၁၉၄၅ ခုန္ဟစ္ ဒီဇင္ဘာတ္ဝင္ လ္ယ္ဟုိ.ဝ္ဟက္ထောက္လ္ဟမ္းေရးအဖဲ္ဝ. မီနာမီကီးကန္း၏ အကူအညီဖ္ရင့္ မ္ရန္မာပ္ရည္လမ္းမက္ရီးအား ပိတ္ဆုိ့ရန္န္ဟင့္ ပ္ရည္တ္ဝင္းရ္ဟိ အမ္ယုိးသား ပုန္ကန္ထက္ရ္ဝမ္ဟုအား ထောက္ပံ့ကူညီရန္အတ္ဝက္ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းသည္ ဗုိလ္မ္ဟူးက္ရီးဆူဇူကီး၏ ဦးေဆာင္မ္ဟုဖ္ရင့္ ဗမာ့လ္ဝတ္မေ္ရာက္ရေးတပ္မတော္ကုိ ထုိင္းနုိင္ငံ ဘန္ကောက္္ရမုိ. (ထုိအခ္ယိန္တ္ဝင္ ထုိင္းနုိင္ငံမ္ဟာ ဂ္ယပန္သိမ္းပုိက္မ္ဟုအောက္တ္ဝင္ရ္ဟိသည္) တ္ဝင္ ထူထောင္ခဲ့ သည္။ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းသည္ ဗုိလ္ခ္ယုပ္ ရာထူးကုိ ရယူခဲ့္ရပီး ကာက္ဝယ္ရေးဦးစီးခ္ယုပ္ ဖ္ရစ္လာခဲ့သည္။ မ္ရန္မာနုိင္ငံ၏ မ္ရို့ေတာ္ ရန္ကုန္သည ္ဂ္ယပန္တုိ့လက္အောက္သုိ့ ၁၉၄၂ ခုန္ဟစ္ မတ္လတ္ဝင္ က္ယရောက္သ္ဝား္ရပီး (ဒုတိယကမ္ဘာစစ္အတ္ဝင္း မ္ရန္မာနုိင္ငံ စစ္ဆင္ရေး၏ တစ္စိတ္တစ္ဒေသအဖ္ရစ္) ဂ္ယပန္စစ္ဘက္ အုပ္ခ္ယုပ္ရေးအဖ္ဝဲ.က တုိင္း ္ရပည္ကုိ သိမ္းပုိက္လုိက္သည္။ ဇူလုိင္တ္ဝင္ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းသည္ ဘီအုိင္အေ တပ္မတော္အား မ္ရန္မာ့ကာက္ဝယ္ရေးတပ္မတော္ (ဘီဒီအေ) အဖ္ရစ္ ပ္ရင္ဆင္ဖဲ္ဝ.စည္းခဲ့သည္။ သူသည္ အဖဲ္ဝ.၏ ကာက္ဝယ္ရေးဦးစီးခ္ယုပ္အဖ္ရစ္ ဆက္လက္ရပ္တည္ခဲ့သော္လည္း ဤအက္ရိမ္တ္ဝင္ ဗုိလ္မ္ဟူး က္ရီး အောင္ဆန္း ္ရဖင့္သာ နေခဲ့သည္။ ၁၉၄၄ ခုန္ဟစ္ မတ္လတ္ဝင္ သူ.အား ဗုိလ္ခ္ယုပ္ရာထူးသု့ိ ပ္ရန္လည္ခန့္အပ္ခဲ့ သည္။ မ္ယားမက္ရာမီ ဂ္ယပန္နုိင္ငံသုိ့ ဖိတ္ခော္ ္ရခင္းခံရ္ရပီး ဂ္ယပန္ဧကရာဇ္မ္ဟ တက္နေဝန္းဂုဏ္ထူး ေဆာင္ဘဲ္ဝ.ကုိ ခ္ယီး ္ရမႇင့္ခ့ဲသည္။ ၁၉၄၃ ခုန္ဟစ္ သ္ရဂုတ္ ၁ ရက္တ္ဝင္ ဂ္ယပန္တုိ့က မ္ရန္မာနုိင္ငံအား လ္ဝတ္လပ္ရေး ေက္ရညာပေးခဲ့သည္။ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းအား စစ္ဝန္က္ရီးအဖ္ရစ္ ခန့္အပ္္ရပီး ၄င္း၏ တပ္မတော္ကုိလည္း ဗမာ့အမ္ယုိးသားတပ္မတော္ (ဘီအင္အေ) ဟု ပေ္ရာင္းလဲခော္ေဝာ္ခဲ့သည္။ သူ၏ ဂ္ယပန္တုိ့န္ဟင့္ ပူး ေပာင္းမ္ဟုမ္ဟာ က္ရာက္ရာ မခံပေ။ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းသည္ ဂ္ယပန္မ္ယား ေပ္ရာသည့္ လ္ဝတ္လပ္ရေးဆုိသည္ကုိ သံသယဝင္လာသည္။ ဗမာလူမ္ယုိးမ္ယားအပော္ ဆက္ဆံသည့္ဆက္ဆံရေး ကုိလည္း မန္ဟစ္မ္ရို့ေပ။ ဂ္ယပန္တပ္မ္ယား မဝင္ရောက္မီကပင္ ဖက္ဆစ္တုိ့၏ အန္တရာယ္ကုိ က္ရုိတင္သတိပေးခဲ့သည့္ က္ဝန္မ္ရူနစ္ခောင္း ေဆာင္မ္ယား ဖ္ရစ္သော သခင္သန္းထ္ဝန္းန္ဟင့္ သခင္စုိးတုိ့၏ အကူအညီဖ္ရင့္ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းသည္ ဂ္ယပန္မ္ယားအား တုိက္ထုတ္ရန္ အိန္ဒိယပ္ရည္ရ္ဟိ ္ရဗိတိသ္ယ္ဟအာဏာပုိင္မ္ယားန္ဟင့္ တိတ္တဆိတ္ ဆက္သ္ဝယ္ခဲ့္ရပီး လ္ယ္ဟုိ.ဝ္ဟက္အစီအစဥ္မ္ယားကုိ ေရးဆဲ္ဝခဲ့သည္။ ၁၉၄၅ ခု မတ္လ ၂၇ ရက္တ္ဝင္ သူသည္ ဘီအင္အေတပ္ကုိ ဦး ေဆာင္၍ ဂ္ယပန္က္ယူး ေက္ယာ္သူမ္ယားအား မဟာမိတ္တုိ့န္ဟင့္ ပူး ေပာင္းကာတုိက္ထုတ္ခဲ့လေသည္။ မတ္လ ၂၇ ရက္ကုိတော္လ္ဟန္ရေး ေန့ဟု သတ္မ္ဟတ္ခဲ့သည္။ နောင္တ္ဝင္ စစ္အစုိးရမ္ဟ တပ္မတော္နေ့ဟု ပေ္ရာင္းလဲခော္တ္ဝင္ခဲ့လေသည္။
ဒုတိယကမ္ဘာစစ္္ရပီး ေခတ္ ္ရဗိတိသ္ယ္ဟမ္ယား ပ္ရန္လည္ဝင္ရောက္လာ၍ စစ္အုပ္ခ္ယုပ္ရေးတစ္ခုကုိ ဖဲ္ဝ.စည္းတည္ထောင္ခဲ့္ရပီး ေနာက္ ဖက္ဆစ္ဆန့္က္ယင္ရေးအဖဲ္ဝ.ကုိ ညီည္ဝတ္သော တပ္ပောင္းစုအဖ္ရစ္ အသ္ဝင္ပေ္ရာင္းဖဲ္ဝ.စည္းခဲ့ရာတ္ဝင္ ဘီအင္အေ၊ က္ဝန္မ္ရူနစ္၊ ဆုိရ္ဟယ္လစ္မ္ယား ပာဝင္က္ရ္ရပီး ၁၉၄၄ ခုန္ဟစ္ သ္ရဂုတ္တ္ဝင္ ဖက္ဆစ္ဆန့္က္ယင္ ရ ေး ပ္ရည္သူ.လ္ဝတ္လပ္ရေးအဖဲ္ဝ. က္ရီး (ဖဆပလ) အဖ္ရစ္ အသစ္ပ္ရန္လည္ဖဲ္ဝ.စည္းခဲ့သည္။ ဗမာ့အမ္ယုိးသားတပ္မတော္ကုိလည္း မ္ယုိးခ္ယစ္ ဗမာ့တပ္မတော္ အဖ္ရစ္ ပေ္ရာင္းလဲဖဲ္ဝ.စည္းခဲ့၍ ဂ္ယပန္မ္ယားကုိ တုိက္ထုတ္္ရပီး ေနာက္ တဖ္ရည္း ္ရဖည္းဖ္ယက္သိမ္းခဲ့သည္။ ၁၉၄၅ ခုန္ဟစ္ စက္တင္ဘာက သီဟုိဠ္တ္ဝင္ ပ္ရုလုပ္ခဲ့သော ကန္ဒီအစည္းအဝေးမ္ဟ သဘောတူညီခ္ယက္မ္ယားအရ မ္ယုိးခ္ယစ္ဗမာ့တပ္မတော္သားမ္ယားအား ္ရဗိတိသ္ယ္ဟတပ္မတော္အောက္ရ္ဟိ ဗမာ့တပ္မတော္အောက္သုိ့ သ္ဝတ္သ္ဝင္းယူခဲ့သည္။ စစ္ပ္ရန္ရဲဘော္အခ္ယုိ.ကုိ ပ္ရည္သူ.ရဲဘော္တပ္အဖ္ရစ္ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္း၏ေအာက္တ္ဝင္ အရံအင္အားအဖ္ရစ္ဖဲ္ဝ.ထား္ရပီး လူမ္ရင္က္ဝင္းတ္ဝင္ ပေ္ရာင္က္ယက္ယ စစ္ရေး ေလ့က္ယင့္ခဲ့က္ရရာ ္ရဗိတိသ္ယ္ဟအာဏာပုိင္မ္ယား၏ အစပုိင္းကမလုိက္လေ္ယာလုိမ္ဟုမ္ယားကုိ ပ္ရယ္စေခဲ့ဟန္တူ၏။ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းအား ဗမာ့တပ္မတော္၏ ဒုတိယစစ္ဆေးေရးမ္ဟူးရာထူးကုိကမ္းလ္ဟမ္းခဲ့သော္လည္း အရပ္သားနုိင္ငံရေးသမားဘဝကုိသာ ရ္ဝေးခ္ယယ္ခဲ့သည္။
၁၉၄၆ ခုန္ဟစ္ ဇန္နဝာရီတ္ဝင္ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းသည္ ဖဆလပအဖဲ္ဝ.၏ ဥက္က႒အဖ္ရစ္ လ္ဝန္ခဲ့သော အောက္တုိဘာက မ္ရန္မာပ္ရည္အရပ္ဘက္ အုပ္ခ္ယုပ္ရေး ပ္ရန္လည္ထူထောင္္ရပီး ေနာက္ ခန့္အပ္ခ္ရင္းခံရသည္။ စက္တင္ဘာတ္ဝင္ မ္ရန္မာနုိင္ငံအမ္ဟုဆောင္ကောင္စီ၏ ဒုတိယဥက္က႒အဖ္ရစ္ ္ရဗိတိသ္ယ္ဟဘုရင္ခံသစ္ ဆာဟူးဘတ္ရန့္မ္ဟ ခန့္ထား ္ရခင္းခံရ္ရပီး ေနာက္ ကာက္ဝယ္ရေးန္ဟင့္ နုိင္ငံခ္ရားေရးရာတုိ့ကုိ တာဝန္ပေးအပ္ခဲ့သည္။ ရန့္န္ဟင့္ မောင့္ဘက္တန္တုိ့သည္ ယခင္ ဘုရင္ခံခ္ယုပ္ေဟာင္း ဆာဒော္မန္စမစ္န္ဟင့္ ဝင္စတင္ခ္ယာခ္ယီတုိ့က ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းအား 'သစ္စာဖောက္သူပုန္ခောင္း ေဆာင္' ဟု သမုတ္ခဲ့သည္ကုိ လက္မခံခဲ့ပေ။ ဖဆပလအဖဲ္ဝ.တ္ဝင္လည္း က္ဝန္မ္ရူနစ္မ္ယားန္ဟင့္ အမ္ယုိးသားေရးန္ဟင့္ ဆုိရ္ဟယ္လစ္တုိ့ကုိ ဦး ေဆာင္သည့္ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္း တုိ့အက္ရား ကဲ္ဝက္ရရာမ္ဟ အမ္ဟုဆောင္ ကောင္စီတ္ဝင္ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္း ေနရာယူသည္ကုိ အကေ္ရာင္းပ္ရု္ရပီး ဖဆပလအဖဲ္ဝ.မ္ဟ သခင္သန္းထ္ဝန္းန္ဟင့္ ဗမာပ္ရည္က္ဝန္မ္ရူနစ္ပာတီ တုိ့ကုိ ထုတ္ပစ္ခဲ့သည္။
ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းသည္ ဝန္က္ရီးခ္ယုပ္ လုံလုံးလ္ယားလ္ယား ္ရဖစ္ေန္ရပီဖ္ရစ္သော္လည္း ္ရဗိတိသ္ယ္ဟ၏ ဗီတုိက္ယခံနုိင္လ္ယက္ ရ္ဟိသည္။ ၁၉၄၇ ခုန္ဟစ္ ဇန္နဝာရီ ၂၇ ရက္တ္ဝင္ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းန္ဟင့္ ္ရဗိတိသ္ယ္ဟဝန္က္ရီးခ္ယုပ္ ကလီမင့္အက္တလီတုိ့သည္ လန္ဒန္္ရမုိ.တ္ဝင္ တစ္န္ဟစ္အတ္ဝင္း မ္ရန္မာ့လ္ဝတ္လပ္ရေးကုိ ပေးရမည္ဖ္ရစ္ကေ္ရာင္း သဘောတူစာခ္ယုပ္ခ္ယုပ္ဆုိခဲ့က္ရသည္။ သူသည္ မ္ရန္မာ့လ္ဝတ္လပ္ရေးကုိ တာဝန္ခံရယူပေးခဲ့သူဖ္ရစ္သည္။ နယူး ေဒလီ္ရမုိ.၌ တစ္ထောက္ရပ္နားစဥ္ သတင္းစာရ္ဟင္းလင္းပဲ္ဝတ္ဝင္ သူက မ္ရန္မာတုိ့သည္ အြက္ရ္ဝင္းမဲ့ လ္ဝတ္လပ္ရေးကုိ လုိလား ေက္ရာင္း ဓနသဟာယအဆင့္ကုိ မလုိလား ကေ္ရာင္း ဤအခေ္ရအနေကုိ ရရ္ဟိရန္ အက္ရမ္းဖက္သည့္နည္း သုိ့မဟုတ္ မဖက္သည့္နည္း သုိ့မဟုတ္ န္ဟစ္နည္းစလုံးတုိ့ကုိ အသုံးပ္ရုရန္တ္ဝန့္ဆုတ္နေမည္ မဟုတ္ကေ္ရာင္း န္ဟင့္ အဆုံးသတ္ တ္ဝင္ သူသည္ အကောင္းဆုံး ္ရဖစ္လာရန္ မေ္ယ္ဟာ္လင့္ထား ေသာ္လည္း အဆုိးဆုံးကုိလည္း ရင္ဆုိင္ရန္ ပ္ရင္ဆင္ထား ေက္ရာင္း ပေ္ရာက္ရားခဲ့သည္။ အခ္ယုိ.ကသူ.အား ကရင္လူမ္ယုိးတုိ့အပော္ ္ရဗိတိသ္ယ္ဟတုိ့အား သစ္စာရ္ဟိမ္ဟု၊ ဂ္ယပန္န္ဟင့္ ဘီအုိင္အေတပ္မ္ယားကုိ ပ္ရန္လည္တုိက္ခုိက္မ္ဟုတုိ့ကုိ အကေ္ရာင္းပ္ရုန္ဟိပ္က္ဝပ္ခဲ့ခ္ရင္းန္ဟင့္ ပတ္သက္၍ တာဝန္ရ္ဟိသည္ဟု ယူဆက္ရသည္။ ဒော္မန္စမစ္သည္ ဖဆပလကုိယ္စားလ္ဟယ္အဖဲ္ဝ. လန္ဒန္သုိ့ လာရောက္ရန္ ကိစ္စကုိ င္ရင္းပယ္ခဲ့္ရပီး ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းအားလည္း စစ္အတ္ဝင္းက သူက္ရီးတစ္ဦးအား က္ဝပ္မ္ယက္မ္ဟုန္ဟင့္ အရေးယူရန္ က္ရုိးစားအားထုတ္ခဲ့သည္။ ၁၉၄၇ ခုန္ဟစ္ ဖေဖော္ဝာရီ ၁၂ ရက္တ္ဝင္ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းသည္ အခ္ရားတုိင္းရင္းသား ေခာင္း ေဆာင္မ္ယားန္ဟင့္အတူ ပင္လုံညီလာခံတ္ဝင္ စည္းလုံးညီည္ဝတ္ ရေး ေဖာ္ဆောင္သည့္ စာခ္ယုပ္လက္မ္ဟတ္ရေးထုိးခဲ့သည္။ ဧ္ရပီတ္ဝင္ ဖဆပလသည္ တုိင္းပ္ရုပ္ရည္ပ္ရုလ္ဝ္ဟတ္တော္ရ္ဝေးေကာက္ပဲ္ဝက္ရီးတ္ဝင္ နေရာ ၂ဝ၂ နေရာအနက္ ၁၉၆ နေရာကုိ ရရ္ဟိအနုိင္ယူခဲ့သည္။ ဇူလုိင္တ္ဝင္ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းသည္ မ္ရန္မာနုိင္ငံပ္ရန္လည္ထူထောင္ရေးအတ္ဝက္ ဆေ္ဝးေန္ဝးပဲ္ဝမ္ယားကုိ ရန္ကုန္ရ္ဟိ ဆုိရန္တာဗီလာတ္ဝင္ က္ယင္းပခဲ့သည္။
လ္ဝတ္လပ္ရေး မရမီ လအနည္းငယ္အလုိ ၁၉၄၇ ခုန္ဟစ္ ဇူလုိင္ ၁၉ ရက္တ္ဝင္ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းန္ဟင့္အတူ သူ၏ အစ္ကုိဦးဘဝင္း အပာအဝင္ အသစ္ဖဲ္ဝ.စည္းထား ေသာ ကက္ဘိနက္ဝန္က္ရီး ခေ္ရာက္ဦးတုိ့ကုိ လုပ္က္ရံသတ္ဖ္ရတ္ခံခဲ့က္ရသည္။ လုပ္က္ရံမ္ဟုမ္ဟာ သူ၏ ပ္ရိုင္ဘက္ဖ္ရစ္သူ ဦးေစာ၏ လက္ခ္ယက္ဟု ယူဆရသော္လည္း ဦး ေစာ၏ တရားခ္ဝင္စစ္ဆေးခ္ယက္မ္ယားမ္ဟာ သံသယဖ္ရစ္စရာမ္ယား တေ္ဝ.ရ္ဟိခဲ့သည္။ ၁၉၄၈ ခုန္ဟစ္ ဇန္နဝာရီ ၄ ရက္တ္ဝင္ မ္ရန္မာနုိင္ငံ လ္ဝတ္လပ္ရေးရရ္ဟိခဲ့သည္။
[edit] မိသားစု
၁၉၄၂ ခုန္ဟစ္ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းသည္ ကာက္ဝယ္ရေးဝန္က္ရီး တာဝန္ထမ္း ေဆာင္နေစဥ္တ္ဝင္ ဒော္ခင္က္ရည္န္ဟင့္ ထိမ္း ္ရမားခဲ့သည္။ တစ္ခ္ယိန္တည္းမ္ဟာပင္ ညီိမဖ္ရစ္သူက က္ဝန္မ္ရူနစ္ ခောင္း ေဆာင္ သခင္သန္းထ္ဝန္းန္ဟင့္ အကေ္ရာင္းပာခဲ့လေသည္။ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္း၏သမီးဒော္ ေအာင္ဆန္းစုက္ရည္သည္ ယခုအခာ စစ္အစုိးရအား အတုိက္အခံပ္ရုလ္ယက္ရ္ဟိသည့္ အဖဲ္ဝ.အား ခောင္းေဆာင္လ္ယက္ရ္ဟိသည္။ သူ၏ သားတစ္ဦး ္ရဖစ္သူ အောင္ဆန္းလင္းမ္ဟာ ၈ န္ဟစ္သား အရ္ဝယ္တ္ဝင္ ရေ နစ္သေဆုံးခဲ့သည္။ အခ္ရားသားတစ္ဦး ္ရဖစ္သူ ဦးေအာင္ဆန္းဦးမ္ဟာ အမေရိကန္နုိင္ငံတ္ဝင္ အလုပ္လုပ္လ္ယက္ရ္ဟိသည္။ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္း၏ ဇနီး ဒော္ခင္က္ရည္သည္ ၁၉၈၈ ခုန္ဟစ္ ဒီဇင္ဘာ ၂၇ ရက္တ္ဝင္ က္ဝယ္လ္ဝန္ခဲ့သည္။
[edit] အမေ္ဝအန္ဟစ္
စစ္အစုိးရသည္ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းအား အမ္ဟတ္ရစေမည့္ ကိစ္စမ္ဟန္သမ္ယ္ဟအား ဖ္ယက္ဆီးရ္ဟင္းလင္းပစ္သော္လည္း ္ရမုိ.ေတာ္ရန္ကုန္တ္ဝင္ ၄င္း၏ ရုပ္ပုံမ္ယားက အိမ္မ္ယား၊ ရုံးမ္ယားတ္ဝင္လည္း နေရာယူထားလ္ယက္ရ္ဟိသည္။ စကော့ဈေးန္ဟင့္ ကော္မရ္ဟင္နာလမ္းမ္ယားကုိလည္း ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းေဈးန္ဟင့္ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းလမ္းမ္ယားအဖ္ရစ္ လ္ဝတ္လပ္ရေး ေနာက္ပုိင္းတ္ဝင္ ပေ္ရာင္းလဲမ္ဟည့္ခော္ခဲ့သည္။ မ္ရန္မာနုိင္ငံအန္ဟံ့ မ္ရို့က္ရီး ္ရပက္ရီးရ္ဟိ လမ္းမ္ယား၊ ပန္း ္ရခံမ္ယားလည္း သူ.အား အမ္ဟတ္ရစေရန္ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းလမ္းန္ဟင့္ ဗုိလ္ခ္ယုပ္အောင္ဆန္းပန္း ္ရခံအဖ္ရစ္ မ္ဟည့္ခော္ က္ရသည္။ ရ္ဟစ္လေးလုံး အရေးေတာ္ပုံအတ္ဝင္း သူ၏ ဓာတ္ပုံအား ကုိင္ဆောင္လ္ဟည့္လည္က္ရသည္။ သူက္ဝယ္လ္ဝန္စဥ္က အသက္ ၃၂ သာရ္ဟိသေးသည္။ ရ္ဝ္ဟေတိဂုံေစတီ ခေ္ရရင္းတ္ဝင္ အာဇာနည္ဗိမာန္တစ္ခု တည္ဆောက္ထား္ရပီး ဇူလုိင္ ၁၉ ရက္ကုိ အာဇာနည္နေ့အဖ္ရစ္ န္ဟစ္စဥ္အခမ္းအနားက္ယင္းပက္ရသည္။ မ္ရန္မာနုိင္ငံလ္ဝတ္လပ္ရေးဖခင္န္ဟင့္ နုိင္ငံတော္သူရဲကောင္းအဖ္ရစ္တုိ့မ္ဟ သူ.အားဖယ္ထုတ္၍ ရမည္မဟုတ္ခေ္ယ။
[edit] က္ယမ္းကုိး
၁။ အောင္ဆန္းစုက္ရည္ (၁၉၈၄) မ္ရန္မာနုိင္ငံ၏ အောင္ဆန္း၊ အီဒင္ဘရာ၊ ကစ္စကဒေလ္ (၁၉၉၁) ၂။ မာတင္စမစ္ (၁၉၉၁) ဘားမား-ပုန္ကန္ထြက္ရ္ဝမ္ဟုန္ဟင့္ တုိင္းရင္းသားမ္ယုိးန္ဝယ္စုနုိင္ငံရေး လန္ဒန္၊ နယူးဂ္ယာစီ၊ ဇက္စာအုပ္မ္ယား ၃။ ပင္လုံသဘောတူညီခ္ယက္ ၁၉၄၇ (http://www.ibiblio.org/docs/panglong.agreement.htm) ၄။ အောင္ဆန္းအား မည္သူသတ္သနည္း၊ ဗုိလ္ခ္ယုပ္ကေ္ယာ္ဇောန္ဟင့္ တေ္ဝ.ဆုံမေး ္ရမန္း ္ရခင္း (http://www.irrawaddy.org/database/1997/vol 5.4.5/aungsan.htm) ဧရာဝတီ (သ္ရဂုတ္ ၁၉၉၇)
