Urkers
Van Wikipedie
't Urkers is 't dialect dat op Urk espruken wordt. Et beoort mit 't Eemlaands in 't West-Veluws tot 't overgangsgebied tussen 't Nedersaksisch in 't Nederfrankisch, mar wordt over 't algemien erekend tot 't Nedersaksisch. 't Dialect is ondanks disse verwaantskappen uniek van karakter. Sinds de laote niegentiende eeuw eawen vuul taolwietenskappers eurlui d'rmie biezig ouwen. 't Urkers beoort tot ien van de levendigste dialecten van Nederlaand.
[bewark] Klanken van 't Urkers
't Urkers et 'n grote klankinventaris, waorin de mieste klanken 'n korte en lange variant eawen. Dit verskil kan dertoe leien dat woorden 'n iele angere betekenis kregen: kiek betekent "kijk", mar kiêk is "keek". De klankwetten vor 't Urkers binnen vrij mulijk en binnen zier onriegelmaotig. In vuul woorden waor 't Nederlaands ij en ui et, in 't Sallaands ie en uu, et 't Urkers de klanken ee en eu. Dit wordt verklaord eut de theorie van de Hollaandse expansie: in de zuventiende eeuw begon 't Hollaands de ie en uu vor de zuielijke ij en ui in te wisselen. Disse streektaol ad zien invloed op de Zuierzeedialecten. De klanken ee en eu binnen tussenfasen in de overgang, die 't Amsterdams in de zuventiende eeuw ad moet eawen.
Ok wordt de h in 't Urkers miestal niet eut-espruken. Dit verskeensel is waarskijnlijk in de achttiende eeuw eut Zwolle over koemen weien.
[bewark] Oenzevader
- Oenze Vader die in de emel is
- dat Joen naam mag worren ge-eiligd
- in Joen koninkrik mag koemen
- Joen wil geskieden
- Op d’aarde net zoas in d’ emel.
- Gief oens eeden oens dagelijkse brood
- In vergief oens oenze skulden
- Net zoas wij z’ok an angeren vergieven
- In bring oens niet in verzoeking
- Maar verlos oens van de booze
- Want van Joe is et koninkrik
- In de kracht in de aarlijkeid
- Tot in ieuwigeid
- In ieuwigeid
- Amen
