Banksy
Z Wikipedii
Banksy (prawdziwe imię Robert Banks, wg gazety The Guardian[1]; wg innych źródeł Robin Banksy[2]) jest brytyjskim artystą graffiti urodzonym w 1974 roku[3] w Bristolu w Yate blisko Bristolu w Anglii. Jego prace pojawiają się na ulicach Londynu i w innych miejscach na świecie.
Banksy używa różnych technik do wyrażania swoich wiadomości, które są najczęściej humorystyczne lub związane z polityką. Jego oryginalna forma sztuki ulicznej, łącząca ze sobą graffiti i charakterystyczną technikę szablonową oraz odważne i często bardzo ryzykowne umiejscowienie prac, zyskała uznanie artystów i została zauważone przez media.
Spis treści |
[edytuj] Praca
Banksy zaczynał jako artysta graffiti. Przerzucił się na graffiti szablonowe po drobnym incydencie który spotkał go podczas malowania pociągów wraz ze znajomymi. Był wolniejszy od innych i pozostawiono go z tyłu. Gdy zjawiły się władze, schował się pod jednym z wagonów, gdzie musiał spędzić kilka godzin w ukryciu. Wspomina, iż podczas ukrywania się pod wagonem spędził mnóstwo czasu, przyglądając się numerowi seryjnemu pociągu, który został naniesiony na wagon poprzez szablon. To zainspirowało jego technikę szablonową.[4]
Szablony Banksy'ego są bardzo często powiązane z miejscem ich umieszczenia (przykład) i zawierają w sobie humorystyczne grafiki i symbole, czasem wraz ze sloganami. Ogólny przekaz jego dzieł jest antywojenny, antykapitalistyczny i pokojowy. Jego ostatnie prace zawierają zwierzęta, takie jak szczury (patrz zdjęcie po lewej) i małpy, policjantów, żołnierzy, dzieci i osoby starsze. Tworzy także vlepki (patrol dzielnicowy) oraz rzeźby (zamordowana budka telefoniczna[5]).
W 2003 roku w prezentacji nazwanej "Turf War", która odbyła się w nieużywanym magazynie odwrócił role i tym razem malował na zwierzętach. Mimo że warunki i sposób, w jaki traktowane były zwierzęta, zostały zaakceptowane przez RSPCA, pewna feministka walcząca o prawa zwierząt przykuła się do poręczy w ramach ostrego protestu.[6][7]
Ostatnio Banksy zajmuje się tworzeniem zmienionych, przerobionych obrazów; przykładem jest "Liliowe jezioro" Moneta, w którym to umiejscowił elementy kojarzące się z urbanizacją ziemi, takie jak odpadki czy wózek na zakupy zanurzony w wodzie.[8] Innym przykładem są "Nocne ptaki" Edwarda Hoppera, w którym umiejscowił angielskiego chuligana, ubranego jedynie w szorty z brytyjską flagą, który dopiero co rzucił pewnym obiektem w okno kawiarni i rozbił je.[9][10] Tworzy również instalacje.
[edytuj] Potwierdzone prace
Banksy jest uważany za autora wielu wzbudzających podziw prac. Oto niektóre z nich:
- W londyńskim zoo wspiął się na klatkę pingwinów i z dwumetrowych liter namalował napis "We're bored of fish" (ang. "Jesteśmy znudzeni rybami").
- W zoo w Bristolu zostawił napis "Keeper smells - Boring Boring Boring" (ang. "Dozorca śmierdzi – Nuda Nuda Nuda") w klatce ze słoniami.
- W styczniu 2001 roku pojechał do terenów kontrolowanych przez Zapatystowską Armię Wyzwolenia Narodowego w Chiapas w Meksyku i aby okazać swoją solidarność i poparcie dla ich działań namalował kilka scen walki na tamtejszych murach oraz korzystając z szablonów, umieścił kilka wzorów na murach San Cristóbal de Las Casas.[3]
- Jest autorem okładki dla albumu Think Tank zespołu Blur.
- W marcu 2005 roku zamieścił kilka zmienionych obrazów w Museum of Modern Art, Metropolitan Museum of Art, Brooklyn Museum i American Museum of Natural History w Nowym Jorku.[11]
- Zamieścił również zmieniony obraz w londyńskim Tate Britain.[12]
- W Muzeum Historii Naturalnej umieścił swój eksponat o nazwie Banksus Militus Ratus, który przedstawiał wypchanego szczura przebranego za grafficarza, z puszką farby w ręce użytą do napisania "Our time will come" (ang. "Nasz czas nadejdzie").[13]
- W maju 2005 roku, imitując prymitywne malarstwo jaskiniowe, Banksy umieścił swój rysunek, przedstawiający człowieka pchającego wózek z zakupami, w Muzeum Brytyjskim. Władze muzeum, po zauważeniu dzieła, postanowiły dodać je do swojej kolekcji eksponatów.[14]
- W sierpniu 2005 roku artysta namalował 9 obrazów po palestyńskiej stronie zachodniego izraelskiego muru granicznego, z których jeden przedstawiał drabinę sięgającą szczytu muru, inny zaś – dziecko, które zabawkową łopatką wykopało dziurę w murze.[15]
- W czerwcu 2006 roku Banksy, korzystając z techniki szablonowej, namalował nagiego mężczyznę zwisającego z parapetu okna, ukrywającego się w ten sposób przed mężem swojej kochanki, na jednym z murów w centralnym Bristolu. Obraz wzbudził kontrowersję, zmuszając miejskie władze do zasugerowania się opinią publiczną w sprawie pozostawienia obrazu.[16] Wynikiem internetowego głosowania, obraz został, otrzymawszy 97% poparcia głosujących.[17]
- W sierpniu/wrześniu 2006 roku artysta podmienił 500 sztuk debiutanckiego albumu Paris Hilton w 48 różnych sklepach muzycznych w Wielkiej Brytanii swoimi spreparowanymi płytami ze sparodiowanymi remiksami utworów autorstwa Danger Mouse i zmienioną okładką. Utwory na płycie nosiły nazwy takie jak "Why Am I Famous" (ang. "Dlaczego jestem sławna?") czy "What Have I Done" (ang "Co takiego zrobiłam?"). Okładka płyty została poddana obróbce cyfrowej, aby piosenkarka wyglądała na nagą. W środku znajdowały się również fotografie Paris z doklejoną głową psa czy wysiadającej z luksusowego samochodu w miejscu, gdzie spali bezdomni ludzie, do fotografii dołączony był podpis "90% of success is just showing up" (ang. "90% sukcesu to po prostu pokazywanie się").[18][19]
- We wrześniu 2006 roku artysta przebrał dmuchaną lalkę w strój więźnia na wzór tych obecnych w kontrowersyjnym Guantanamo Bay (pomarańczowy kombinezon, czarny worek na głowie, skute ręce) i umieścił ją w parku Disneyland w Anaheim w stanie Kalifornia w ramach protestu przeciwko temu co się w więzieniach tego typu dzieje. Po półtorej godzinie lalka została zabrana przez pracowników parku.[20]
[edytuj] Publikacje
Banksy wydał także kilka albumów ze zdjęciami, zarówno swoich prac na murach w różnych częściach świata, jak i obrazów oraz prezentacji.
Wydane albumy:
- "Banging Your Head Against A Brick Wall" (czarno-biały, 1 listopada 2001)
- "Existencilism" (30 kwietnia 2002)
- "Cut it Out" (14 grudnia 2004)
- "Wall and Piece" (3 listopada 2005)
[edytuj] Technika
Niektóre szablony tworzone są za pomocą generacji obrazu przez komputer oraz poprzez obróbkę prawdziwego zdjęcia w celu otrzymania warstw. Obraz jest drukowany, następnie wycinany do powielania go na ścianie. Jednak niektórzy szablonowi artyści graffiti, w tym właśnie Banksy, własnoręcznie rysują wzory a następnie wycinają je na takich materiałach jak tektura czy papier techniczny, a następnie, korzystając z różnych metod i technik, tworzą cienie i wiele innych szczegółów, dzięki czemu obraz jest bardzo szczegółowy, ma większe rozmiary i nadal można szybko go nanieść na ścianę.
[edytuj] Prawdziwa tożsamość
Osobą, która zarejestrowała domenę strony Banksy'ego jest fotograf Stephen Lazarides[21], który wielokrotnie uważany był za prawdziwą tożsamość artysty. Jednak Lazarides twierdzi, iż jest wyłącznie jego menadżerem i autorem większości zdjęć do jednej z jego publikacji, "Banging Your Head Against A Brick Wall" (ang. "Walenie Głową o Ceglaną Ścianę"). Lazarides aktualnie posiada galerię znajdującą się na Greek St. w Londynie o nazwie "Laz Inc", gdzie można kupić niektóre prace Banksy'ego.[22] Posiada również stronę internetową picturesonwalls.com, która ma wyłączne prawo do sprzedaży tańszych przedruków prac artysty.
Podczas tworzenia swoich prac na Jamajce dla Wall Of Sounds, Banksy został sfotografowany przez oficjalnego fotografa imprezy, Petera Deana Rickardsa. Po kłótni obu mężczyzn[23], Rickards sprzedał zdjęcia, które według niego przedstawiają Banksy'ego, gazecie London Evening Standard, która je opublikowała.[24] Zamieścił je również na swojej stronie internetowej, jednak wiarygodność zdjęć była wielokrotnie podważana. Strona brytyjskiego krytyka Briana Sewella zawiera informację, iż właśnie na niej opublikowane zostało prawdziwe zdjęcie artysty.[25] Rodzice Banksy'ego myślą, że ich syn jest malarzem i dekoratorem wnętrz.[26]
[edytuj] Kontrowersje
Peter Gibson, przedstawiciel organizacji Keep Britain Tidy, dbającej o czystość w Wielkiej Brytanii, uważa, iż prace Banksy'ego są zwykłym wandalizmem.
Artysta wykonał płatne prace dla organizacji (jak np. Greenpeace) i może żądać do £25 000 za obraz. Spekulowano również, iż Banksy wykonywał pracę dla takich korporacji jak Puma,[27] przez co został uznany przez niektórych za osobę, która poddała się kapitalizmowi, mimo przesłania wykonywanych prac.
Dzięki swojej tajemniczości, jak i poziomowi wykonywanych prac, Banksy stał się elementem kultu wśród artystów graffiti i u innych młodych ludzi. Jego prace stały się rozpoznawalne; często są wykorzystywane np. jako symbole tatuaży.[28]
[edytuj] Przypisy
- ↑ [1], "Natural History Museum exhibits an unnatural specimen", The Guardian, 08.04.2004
- ↑ Amazon.co.uk Books; ShopIreland.ie
- ↑ 3,0 3,1 Tristan Manco. Stencil Graffiti. Thames & Hudson, Kwiecień 2002, ISBN 0-500-28342-7
- ↑ Random House - Banksy - Wall and Piece
- ↑ [2] Lazinc Phone Box, ArtOfTheState.co.uk
- ↑ [3] Animals sprayed by graffiti artist, BBC News, 18.07.2003
- ↑ [4] Banksy.co.uk
- ↑ [5] Banksy.co.uk
- ↑ [6] Woostercollective.com, Październik 2005
- ↑ [7] Banksy.co.uk
- ↑ [8] Woostercollective.com, Marzec 2005
- ↑ [9] Banksy.co.uk
- ↑ [10] Banksy.co.uk
- ↑ [11] Banksy.co.uk
- ↑ [12] Art prankster sprays Israeli wall, BBC News, 05.08.2005
- ↑ [13] Artist's saucy stencil for city, BBC News, 21.06.2006
- ↑ [14] 'Naked man' mural allowed to stay, BBC News, 19.07.2006
- ↑ [15] Paris Hilton targeted in CD prank, BBC News, 03.09.2006
- ↑ [16] Banksy targets Paris Hilton, The Independent, 06.09.2006
- ↑ [17] The Story Disneyland Doesn't Want You To Know, Woostercollective.com, Wrzesień 2006
- ↑ Whois dla banksy.co.uk na domaintools.com
- ↑ Lazinc.com
- ↑ Wywiad z Peter Dean Rickardsem
- ↑ London Evening Standard, 30.07.2004
- ↑ [18] Banksy revealed?, Brian Sewell
- ↑ The Guardian, 17.07.2003
- ↑ [19] Banksy, Pictures On Walls & Puma snuggling up?, SpaceHiJackers.org
- ↑ Banksy Mail