Bieliny (województwo świętokrzyskie)
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°51'00" N 020°54'34" E
Bieliny | |||
|
|||
Województwo | świętokrzyskie | ||
Powiat | kielecki | ||
Gmina | Bieliny | ||
Sołtys | Elżbieta Bernat | ||
Położenie | 50° 51' 00'' N 20° 54' 34'' E |
||
Liczba mieszkańców (2006) • liczba ludności |
1900 |
||
Strefa numeracyjna (do 2005) |
41 | ||
Tablice rejestracyjne | TKI | ||
Położenie na mapie Polski
|
Bieliny (do 30 grudnia 1999 Bieliny Kapitulne) – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Bieliny.
Miejscowość jest siedzibą gminy Bieliny.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Przez wieś przechodzi niebieski szlak turystyczny z Wału Małacentowskiego do kapliczki św. Mikołaja.
Spis treści |
[edytuj] Historia
Pierwsze udokumentowane wzmianki o Bielinach pochodzą z 1464 r., z czasów wojen polsko-krzyżackich. Nazwa Bieliny powstała prawdopodobnie od bielenia lnu. 12 grudnia 1455 r. król Kazimierz Jagiellończyk wydał przywilej lokujący Bieliny na prawie niemieckim. Według Liber Beneficiorum Jana Długosza w mieście było 14 łanów kmiecych, 2 łany sołeckie i 1 karczma z rolą. W 1637 r. powstała tu parafia wydzielona z macierzystej parafii w Daleszycach, wzniesiono również kościół parafialny z fundacji biskupa krakowskiego Jakuba Zadzika, konsekrowany w 1643 r. przez bpa Tomasza Oborskiego, sufragana krakowskiego. W 1795 r. Bieliny przeszły na własność skarbu państwa (wcześniej ich właścicielem były władze kościelne).
Mieszkańcy Bielin brali czynny udział w polskich zrywach niepodległościowych XIX w. W 1831 r. proboszcz bieliński, Jędrzej Poniewierski, oddał Rządowi Narodowemu srebrny krzyż i kielich z paterą z przeznaczeniem na wsparcie powstania listopadowego. W 1844 r. tutejsi chłopi spiskowali w Krajnie wraz z ks. Piotrem Ściegiennym.
Podczas II wojny światowej Bieliny stanowiły ośrodek ruchu oporu, już 11 listopada 1939 r. powstała tu komórka Służby Zwycięstwu Polski. Jej komendantem został Jan Sobkiewicz. W odwecie za liczne akcje partyzanckie hitlerowcy zamordowali bądź wysłali do obozów zagłady kilkudziesięciu mieszkańców.
[edytuj] Zabytki
- Kościół parafialny wybudowany w 1637 r., konsekrowany w 1643 r., rozbudowany od zachodu w 1838 r. Kościół jest wczesnobarokowy o klasycystycznej fasadzie. W ołtarzu głównym (z XIX w.) znajduje się obraz na desce Świętej Rodziny z poł. XVII w. Dwa ołtarze boczne późnobarokowe z 2 poł. XVIII w., w lewym obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem z 1 poł. XVIII w., w prawym obraz Ukrzyżowania z XVII w. Obok kościoła znajduje się zabytkowy cmentarz.
[edytuj] Znani ludzie pochodzący z Bielin
- Kazimierz Sabbat (1913-1989), prezydent RP na uchodźstwie
- Józef Ozga-Michalski (1919-2002), pisarz, działacz w czasach PRL
- Józef Teliga (1914-), znany działacz niepodległościowy
- Karol Teliga (1808-1884), wieloletni rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego
- Tomasz Brożyna (ur. 1970), polski kolarz szosowy
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy i zdjęcia satelitarne:
Wsie: Belno • Bieliny • Bieliny Poduchowne • Czaplów • Górki Napękowskie • Huta Podłysica • Kakonin • Lechów • Makoszyn • Napęków • Nowa Huta • Porąbki • Stara Huta • Stara Huta-Koszary • Szklana Huta
Siedziba gminy: Bieliny