Bronisław Komorowski (ksiądz)
Z Wikipedii
Bronisław Komorowski (ur. 25 maja 1889 w Barłożnie, zm. 22 marca 1940 w Stutthof) – polski duchowny katolicki, działacz narodowy w Gdańsku, błogosławiony Kościoła katolickiego.
Spis treści |
[edytuj] Młodość
Bronisław Komorowski urodził się w rodzinie gospodarzy w Barłożnie koło Skórcza w powiecie Starogard Gdański. Jego rodzicami byli Jan Komorowski (1840-1892) oraz Katarzyna z domu Gencza [Gęcza] (1859-1925). Jan Komorowski, będąc wdowcem z siedmiorgiem dzieci po Joannie Dłużewskiej, w 1888 r. zawarł związek małżeński z Katarzyną, wdowie z jednym dzieckiem po Józefie Wojciechowskim. Z małżeństwa Jana i Katarzyny przyszło na świat troje dzieci, Bronisław, Wacław (1890-1891) i Anna (1892-?). Po tragicznej śmierci Jana Komorowskiego w 1892 r. Katarzyna wyszła po raz trzeci za mąż za zamożnego gospodarza Jana Fankidejskiego (1866-1934), od 1924 r. sołtysa Barłożna. Katarzyna i Jan Fankidejscy mieli troje własnych dzieci, z których przeżył tylko najmłodszy syn. Bronisław Komorowski wychowywał się u Fankidejskich w Barłożnie. Wzorcami do naśladowania byli dwaj bliscy krewni ojczyma, patriotyczni księża Jakub Fankidejski (1844-1883), znany historyk Pomorza i pedagog Collegium Marianum w Pelplinie, oraz Feliks Bolt (1864-1940), bojownik o polskość Pomorza za zaborów, później senator II Rzeczypospolitej.
Bronisław w latach szkolnych był członkiem kółka filaretów. Uczęszczał do progimnazjum Collegium Marianum w Pelplinie. Po ukończeniu w 1910 gimnazjum w Chełmnie wstąpił do seminarium duchownego w Pelplinie (dziś zwane Wyższe Seminarium Duchowne w Pelplinie). Po jego ukończeniu otrzymał w 1914 święcenia kapłańskie i został wikarym w parafii w Łęgowie k. Pruszcza Gdańskiego.
[edytuj] Działalność patriotyczna
W 1915 z Łęgowa został przeniesiony do Gdańska do parafii św. Mikołaja. Młody wikary, oprócz działalności kościelnej, rozwinął i prowadził działalność społeczno-polityczną wśród ludności polskiej. Dzieci podczas katechez uczyły się od niego historii Polski oraz języka polskiego. Od 1919 ks. Bronisław Komorowski wygłaszając kazania podczas mszy prowadził je w języku polskim.
W 1923 wraz z grupą działaczy polskich założył Towarzystwo Budowy Kościołów Polskich mające być przeciwwagą dla miejscowych kościołów katolickich obsadzonych przez duchowieństwo niemieckie. Działania ks. Bronisława Komorowskiego i jego Towarzystwa doprowadziły do przyznania w 1924 byłej ujeżdżalni wojskowej we Wrzeszczu, którą przebudowano na kościół pw. św. Stanisława Biskupa. Kościół, konsekrowany w maju 1925, stał się jednym z centrów polskości w Wolnym Mieście Gdańsku. Organizowane były w nim liczne uroczystości i obchody świąt narodowych.
W latach 1933-1934 ks. Bronisław Komorowski był gdańskim radnym – jedynym w 54-osobowej Radzie Miasta przedstawicielem Polaków i polskości. Kandydował również w wyborach w 1933 do sejmu gdańskiego – Volkstagu, lecz nie został wybrany; przez kilka tygodni w 1935 zasiadał w Volkstagu na miejsce Erazma Czarneckiego, który wyjechał z Gdańska; ponownie startował w wyborach 7 kwietnia 1935, ale i tym razem nie został wybrany.
Był członkiem Gminy Polskiej i przez krótki okres był jej wiceprezesem. Wystąpił z tej organizacji na skutek wewnętrznych sporów, lecz nadal działał, doprowadzając do zjednoczenia rywalizujących ze sobą organizacji. M. in. na skutek jego starań powstała Gmina Polska Związek Polaków.
Ks. Bronisław Komorowski wraz z ks. Franciszkiem Rogaczewskim rozpoczęli działania mające na celu powstanie parafii personalnych. Polegać to miało na tym, że parafianie uczestniczący w mszach w kościołach polskich nadal należeliby do parafii niemieckich. Papież Pius XI wyraził swą zgodę na powstanie dwóch parafii personalnych.
10 października 1937 biskup gdański Edward O'Rourke powołał ks. Bronisława Komorowskiego na proboszcza parafii personalnej. Na skutek nacisków nazistów trzy dni później zarządzenie biskupa gdańskiego zostało unieważnione przez władze Wolnego Miasta Gdańska.
[edytuj] Śmierć i beatyfikacja
1 września 1939 ks. Komorowski został aresztowany, pobity i uwięziony w Gdańsku w Victoriaschule; wkrótce Niemcy osadzili go w obozie koncentracyjnym w Stutthofie. Został zamordowany wraz z kilkudziesięcioma działaczami polskimi w Wielki Piątek 22 marca 1940 w lasach koło obozu; po wojnie zwłoki wszystkich ekshumowano i złożono na cmentarzu w Gdańsku-Zaspie.
W 1999 ks. Komorowski znalazł się w gronie polskich duchownych – ofiar II wojny światowej, których Jan Paweł II ogłosił błogosławionymi. Imię Komorowskiego nosi m.in. Szkoła Podstawowa nr 49 w Gdańsku oraz plac w Gdańsku-Wrzeszczu, w pobliżu którego znajduje się kościół św. Stanisława.
