Cis pospolity
Z Wikipedii
Cis pospolity | |
Systematyka | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | nagonasienne |
Podgromada | nagonasienne drobnolistne |
Klasa | iglaste |
Podklasa | cisowe |
Rząd | cisowce |
Rodzina | cisowate |
Rodzaj | cis |
Gatunek | cis pospolity |
Nazwa systematyczna | |
Taxus baccata |
Cis pospolity (Taxus baccata) - gatunek wiecznie zielonego szpilkowego drzewa lub dużego krzewu (do 20 m) z rodziny cisowatych.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Roślina trująca
- We wszystkich częściach rośliny, oprócz osnówki, znajdują się duże ilości trujących związków, przede wszystkim taksyna. Zatrucia zazwyczaj przypadkowe. Objawy zatrucia dotyczą przede wszystkim układu krwionośnego i serca (spadek ciśnienia krwi, zaburzenia rytmu serca, migotanie komór). Zatrucia mogą okazać się śmiertelne, więc poszkodowany powinien znaleźć się jak najszybciej w szpitalu.
[edytuj] Ochrona
Roślina objęta ścisłą ochroną gatunkową. Pod tym względem cis pospolity jest drzewem najwcześniej objętym ochroną. Odpowiedni dekret wydał już w 1423 roku w Warcie król Władysław Jagiełło, który chciał ograniczyć eksport drewna cisowego, z którego robiło się bardzo dobrej jakości łuki. Ograniczenie wprowadzono z obawy o całkowite wyginięcia cisu pospolitego.
[edytuj] Zastosowanie
- Dawniej był ceniony jako źródło trwałego i twardego drewna. Używane było ono w meblarstwie, a także do wyrobu broni. Ze względu na dużą giętkość w średniowieczu z drewna cisu wykonywane były łuki.
- Roślina ozdobna : W naturze gatunek rzadko spotykany, często sadzony w ogrodach i parkach. Obecnie w takim zastosowaniu spotyka się wiele odmian cisa pospolitego o zróżnicowanym pokroju, wzroście i ubarwieniu (od ciemnej zieleni po złoty).
- Roślina lecznicza: Odwar z igieł był kiedyś stosowany przy niedociśnieniu krwi. Z cisów izolowane są substancje, z których produkuje się preparaty przeciwnowotworowe używane najczęściej w leczeniu raka jajników (Paclitaxel nazwa firmowa Taxol®)
[edytuj] Ciekawostki
- Cis rosnący w Henrykowie Lubańskim na Dolnym Śląsku jest najstarszym drzewem w Polsce. Jego wiek ocenia się na 1250 lat.
- Jednym z największych i najbardziej znanym naturalnym skupiskiem cisów w Polsce jest rezerwat "Cisy Staropolskie im. L. Wyczółkowskiego" w Wierzchlasie w Borach Tucholskich.