Czerniki (województwo warmińsko-mazurskie)
Z Wikipedii
Czerniki | |
Województwo | warmińsko-mazurskie |
Powiat | kętrzyński |
Gmina | Kętrzyn |
Liczba mieszkańców (2000) • liczba ludności |
259 |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
89 |
Tablice rejestracyjne | NKE |
Czerniki (niem. Schwarzstein)– wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie kętrzyńskim, w gminie Kętrzyn, przy trasie turystycznej biegnącej od drogi Kętrzyn - Giżycko przez Karolewo, Czerniki, Gierłoż do Wilczego Szańca.
We wsi jest sklep spożywczy, punkt skupu ziół, warsztat samochodowy i gospodarstwa agroturystyczne.
[edytuj] Historia
W 1785 roku w Czernikach było 31 budynków, a w 1818 r. 34 budynki i 240 mieszkańców.
Czerniki jako wieś czynszowa lokowane zostały w XIVw. na prawie chełmińskim. W Czernikach już w XIVw. była karczma i młyn. Nazwa wsi pochodzi od czarnego kamienia. Według legendy diabeł leciał z Afryki z wielkim kamieniem, aby zburzyć budowany kościół. Nie zdążył jednak donieść kamienia przed odprawieniem Mszy. Upuszczony przez diabła kamień pozostał w Czernikach.
W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie olsztyńskim.
[edytuj] Zabytki
Kościół w Czernikach wybudowano pod koniec XIVw. na miejscu świętego gaju Prusów. Parafia w Czernikach należała do archiprezbiteratu (odpowiednik dekanatu) w Reszlu do 1525 r. Od 1490 r. proboszcz z Czernik miał też do obsługi kaplicę w Sterławkach Wielkich. Kościół był przebudowywany w latach 1749-1750 i 1771-1772, a w roku 1886 dobudowano wieżę. Do drugiej wojny światowej nad wejściem do kościoła wisiała podkowa. Podkowę tą wiązano z legendą o karczmarce z Nakomiad. Najprawdopodobniej była to jednak pamiątka po Tatarach, którzy ograbili Czerniki w 1657 r. Po reformacji kościół w Czernikach został świątynią ewangelicką do 1945 r. Kaplicę w Sterławkach Wielkich obsługiwali duchowni z Czernik do 1585 r. W Czernikach pastorzy i diakoni musieli znać język polski.
W Czernikach pierwsza Msza św. po poświęceniu kościoła dla kultu katolickiego odbyła się 27 grudnia 1945 r. Kościół poświęcił pod wezwaniem św. Jana Ewangelisty i Matki Boskiej Szkaplerznej ks. Wacław Radziwon z parafii św. Katarzyny w Kętrzynie. W kościele przeprowadzono niezbędne remonty (szklenie okien, zamki do drzwi, uzupełniono brakujące dachówki). Zmieniono ołtarz główny - na tle ocalałego witraża zamocowano krucyfiks z końca XV w., którego pochodzenie nie jest znane. W Czernikach podobnie jak w Karolewie były przeszkody w utworzeniu parafii. Kościół w Czernikach jest kościołem filialnym parafii w Karolewie.
[edytuj] Zobacz też
Wsie sołeckie:
Biedaszki • Czerniki • Filipówka • Gałwuny • Gnatowo • Jeżewo • Koczarki • Kruszewiec • Langanki • Linkowo • Mażany • Muławki • Nakomiady • Nowa Różanka • Nowa Wieś Kętrzyńska • Pożarki • Pręgowo • Salpik • Sławkowo • Stara Różanka • Wajsznory • Wilkowo • Wopławki
Miejscowości niesołeckie:
Biedaszki Małe • Brzeźnica • Działki • Gierłoż • Gnatowo-Kolonia • Góry • Gromki • Gryzławki • Jankowo • Karolewo • Kaskajmy • Katkajmy • Kwiedzina • Łazdoje • Marszewo • Martiany • Nowy Mikielnik • Nowy Młyn • Nowa Wieś Mała • Olchowo • Osewo • Ostry Róg • Owczarki • Owczarnia • Parcz • Poganowo • Porębek • Przeczniak • Smokowo • Stachowizna • Stadniki • Sykstyny • Trzy Lipy • Ugiertowo • Wilamowo • Windykajmy • Wólka • Wymiarki • Zalesie Kętrzyńskie