Dopłata bezpośrednia
Z Wikipedii
Dopłata bezpośrednia - nazwa subwencji udzielanej rolnikom w Unii Europejskiej w ramach CAP (ang.Common Agricultural Policy) czyli Wspólna polityka rolna Unii Europejskiej. W roku 2006 na dopłaty z kasy Unii przeznaczono ok. 48,5 mld euro, czyli niemal 50% budżetu Unii. W roku 2006 komisarzem ds. rolnictwa jest Mariann Fischer.
Spis treści |
[edytuj] System przyznawania
Przyznawanie pomocy oparte jest na systemie ewidencji IACS.
System przyznawania subwencji jest poddany ostrej krytyce. Oponenci wskazują, że pomoc trafia do największych właścicieli ziemi, a nie do rolników (np. dużym beneficjentem pomocy jest koncern Nestle). Wg raportu Komisji Europejskiej 80% środków trafia do 20% uprawnionych. W czerwcu 2006 roku zaproponowano ustanowienie limitu dopłat na 300 tys.euro rocznie - wg wyliczeń straciłoby na tym tylko ok. 2 tysiące podmiotów w całej unii, ale projekt nie przeszedł.
Drugim zarzutem jest utajnienie listy osób korzystających z pomocy. Unia nie ujawnia listy beneficjentów, nie robi tego też większość państw. Obecnie listy ujawniło 13 państw, wśród nich np. Litwa.
Trzecim zarzutem jest nierówność traktowania rolników w różnych krajach- inne wysokości dopłat przyznane są w krajach tzw."starej unii" a inne w krajach nowych.
Wg Komisji Europejskiej w 2005 roku środki rozdzielone zostały następująco.
- Francja 10,01 mln euro
- Niemcy 6,52 mln euro
- Włochy 5,53 mln euro
- Wielka Brytania 4,34 mln euro
- Grecja 2,76 mln euro
- Irlandia 1,82 mln euro
- Polska 1,54 mln euro
- Holandia 1,27 mln euro
- Austria 1,24 mln euro
Kolejnym krytykowanym nonsensem są tak małe dopłaty, gdzie koszty administrowania są wyższe niz wysokość dopłaty.
[edytuj] Dopłaty bezpośrednie w Polsce
W Polsce systemem IACS zarządza ARiMR (Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa).
Polscy rolnicy otrzymują mniej, niż rolnicy w krajach "starej Unii". W 2006 roku otrzymają 42% czyli 58% mniej niż pozostali. Polski rząd zobowiązał się do bezpośredniego dodatkowego zwiększenia tej pomocy. Ostatecznie rolnicy otrzymają 65%, z czego 23% bezpośrednio z budżetu, czyli z pieniędzy podatników (w 2006 z 13mld złotych 5,4 mld pochodziło z budżetu). Ponieważ część pieniędzy z unii pochodzi ze składki Polski, do rolników trafia z naszych kieszeni dużo więcej.
W Polsce lista beneficjentów jest tajna. W czerwcu 2005 roku Centrum Monitoringu i Wolności Prasy wystąpiło do ARiMR o ujawnienie listy i otrzymało odmowę. Wiadomości o polskich beneficjentach są więc szczątkowe i bazują głównie na oświadczeniach majątkowych, oraz szacunkach. Wiadomo jedynie, że liczba potencjalnych beneficjentów wynosi około 1,472 mln a w pierwszej kolejności dostęp do środków z dopłat bezpośrednich uzyskają ci rolnicy, którzy złożyli wnioski o dopłaty bezpośrednie w tych powiatach, które zostały objęte w 2006 klęską suszy.
[edytuj] Oświadczenie majątkowe
W Polsce wszystkie osoby pełniące ważne funkcje jak senatorzy czy posłowie muszą składać coroczne oświadczenia majątkowe. Większość polityków (posiadających ziemię) nie zamieszcza żadnych danych o wysokościach pobranych dotacji z tytułu posiadania ziemi. W roku 2006 jednym z nielicznych polityków, który "przyznał się" do pomocy był Andrzej Lepper. Inni tego nie zrobili, pomimo, że teoretycznie są do tego zobowiązani: utajnienie danych powoduje, że nie można im jednak nic zarzucić. Można założyć,że pomoc jest proporcjonalna do wielkości gospodarstwa. W roku 2006 stawka podstawowa za ha posiadanej ziemi (nie licząc różnego rodzaju premii, za zalesianie, za uprawy itd.) wynosi 276,28 zł.
[edytuj] Lista właścicieli największych gospodarstw w Polsce[potrzebne źródło]
- Kościół katolicki ok.60 tys ha
- Henryk Stokłosa właściciel firmy Farmutil - ok.16 tys.ha
- Józef Pilarz ok.540 ha
- Paweł Piskorski ok.320 ha
- Wojciech Mojzesowicz ok.225 ha
- Mirosław Koźlakiewicz ok.112 ha
- Artur Balazs ok.107 ha
- Andrzej Lepper ok.42,5 ha- (około 26 tys. zł. za 2005 rok)
[edytuj] Dopłaty bezpośrednie w innych państwach
W niektórych państwach organizacje społeczne doprowadziły do ujawnienia list beneficjentów. Nie dotyczy to całej unii.
[edytuj] Wybrane przykłady beneficjentów dotacji:
- Cees Veerman - (min. rolnictwa w Holandii: 190 tys. euro)
- Gerald Grosvenor szósty książę Westminster : ok.2 mln zł rocznie)
- królowa Elżbieta II -(królowa Wielkiej Brytanii- 500 tys. funtów)
- Nestle - (koncern spożywczy - 5,1 mln funtów)
- Tate&Lyle Europe (koncern cukrowniczy - 88,7 mln funtów)
- książę Albert z Monako - 300 tys. euro
- Lufthansa - linie lotnicze w Niemczech
[edytuj] Kalendarium
- 1957 podpisanie Traktatów rzymskich
- 1997 Agenda 2000
- 2002 Premier Leszek Miller wynegocjował możliwość podniesienia dopłat dla polskich rolników sumami bezpośrednio z polskiego budżetu
- 2005 Centrum Monitoringu i Wolności Prasy wystąpiło do ARiMR o ujawnienie listy i otrzymało odmowę.
- 2006 W czerwcu - zaproponowano ustalenie limitu dopłat na 300 tys. euro rocznie, na czym stracić mogło tylko 2 tys. najbogatszych właścicieli latyfundiów. Projekt upadł.
- 2006 18 października Unia zdecydowała się ujawnić listę beneficjentów pomocy, ale dopiero od 2009 roku.
[edytuj] Bibliografia
- Aleksander Piński, Krysztof Trębski, Jałmużna dla obszarnika, Wprost 29.10.2006
