Erazm Piltz
Z Wikipedii
Erazm Piltz pseudonim Scriptor, Swojak (ur. 3 sierpnia 1851 w Warszawie, zm. 26 grudnia 1929), publicysta, działacz polityczny, od 1918 w służbie dyplomatycznej w Jugosławii oraz w Czechosłowacji.
W Warszawie w roku 1878 założył czasopismo Nowiny, którego był redaktorem, jednocześnie (po roku 1882) współpracował z konserwatywnym dziennikiem informacyjno-politycznym Słowo, który od 1905 stał się organem Stronnictwa Polityki Realnej. Erazm Piltz był jednym z przywódców tego Stronnictwa.
W Petersburgu w 1887 roku Erazm Piltz przejął Księgarnię Polską od swej teściowej Bronisławy Rymowiczowej, żony miejscowego lekarza. Wspólnie z Władysławem Spasowiczem założył tygodnik Kraj, również wydawał publikacje historyczne, filozoficzne, tudzież książki dla dzieci.
Halina Florkowska-Francić stwierdziła, że:
... propaganda polska rozpoczęta na Zachodzie niebawem po wybuchu wojny 1914, kształtując opinię publiczną przygotowała grunt dla późniejszych politycznych działań. Zaangażowano w nią znaczne siły i fundusze, pochodzące ze środowisk o rozmaitych orientacjach politycznych, starano się dotrzeć do różnych kręgów społecznych Zachodu. Ale wielkie mocarstwa zaangażowane w światowy konflikt wprowadzały cenzurę krępującą organizowanie polskiej propagandy. Szczególnie dotkliwie dawało się to odczuć we Francji, związanej sojuszem z carską Rosją; nieustannie przypominał o tym nad Sekwaną ambasador Izwolskij, o którym nie bez racji mówiono, że „rządzi się jak Stackelberg w Warszawie”. Kluczowe znaczenie miały więc ośrodki funkcjonujące w państwach neutralnych, zwłaszcza w Szwajcarii.
Najważniejsza była Centralna Agencja Polska w Szwajcarii kierowana od 1915 przez Erazma Piltza.
Niezależnie od bieżącej działalności informacyjnej E. Piltz przy poparciu Sienkiewicza i Paderewskiego przyczynił się do wydania w 1916 roku podręcznika encyklopedycznego o Polsce, który ukazał się pod tytułem Petite encyclopédie polonaise i był przeznaczony dla polityków i dyplomatów Ententy wykazujących na ogół brak rozeznania w sprawach Polski.
[edytuj] Publikacje Erazma Piltza
- Bismarck, Rosja i Polacy (1895),
- Nasza młodzież (1902),
- Nasze stronnictwa skrajne (1905),
- Polityka rosyjska w Polsce (1909).