Gustaw Herling-Grudziński
Z Wikipedii
Gustaw Herling–Grudziński (ur. 20 maja 1919 r. w Kielcach, zm. 4 lipca 2000 r. w Neapolu) – pisarz, eseista, krytyk literacki, dziennikarz, żołnierz, więzień łagrów.
Urodził się w Kielcach (Skrzelczycach k. Kielc), studiował 2 lata filologię polską na Uniwersytecie Warszawskim, pisał dla czasopism Ateneum, Pion, Nasz Wyraz, był kierownikiem tygodnika Orka na Ugorze.
15 października 1939 założył wraz z kolegami jedną z pierwszych polskich organizacji konspiracyjnych Polską Ludową Akcję Niepodległościową (PLAN). Był jej szefem przez 2 miesiące.
W marcu 1940 próbował przedostać się z Grodna na Litwę. Wynajęci przez niego przemytnicy okazali się jednak być na usługach NKWD i Grudziński został aresztowany zaraz po opuszczeniu miasta. Umieszczono go w tamtejszym więzieniu, gdzie został szybko skazany na 5 lat pobytu w obozach. Następnie, poprzez więzienia w Witebsku, Leningradzie i Wołogdzie trafia do łagru w Jercewie. 20 stycznia 1942 po dramatycznej głodówce protestacyjnej zostaje stamtąd zwolniony na mocy - obowiązującego już od niemal pół roku - układu Sikorski-Majski. Wstrząsający opis rzeczywistości obozowej zawarł później w książce "Inny świat"
12 marca w Ługowoje udało mu się przyłączyć się do armii gen. Andersa. Walczył m.in. pod Monte Cassino, za co otrzymał order Virtuti Militari.
Po wojnie w roku 1945 został emigrantem politycznym. Wraz z żoną Krystyną (z domu Stojanowską) przeniósł się do Londynu gdzie był publicystą londyńskiego tygodnika Wiadomości. Współtworzył i redagował miesięcznik Kultura. Był także członkiem Instytutu Literackiego.
W 1952 roku umarła jego żona Krystyna.
W latach 1952-1955 pracował dla Radia Wolna Europa w Monachium. W 1955 r. osiadł na stałe w Neapolu gdzie poślubił Lidię, córkę Benedetto Crocego. Zmarł w wieku 81 lat. Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. W roku 1990 został laureatem nagrody literackiej polskiego PEN Clubu im. J. Parandowskiego, w 2000 r. odebrał w Krakowie doktorat honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego.
[edytuj] Dorobek literacki
- 1945 Żywi i umarli (Rzym) - debiut książkowy
- 1951 Inny świat (Londyn, wyd. polskie 1953)
- 1960 Skrzydła ołtarza (Paryż)
- 1963 Drugie przyjście (Paryż)
- 1969 Upiory rewolucji (Paryż)
- 1973 Dziennik pisany nocą 1971-1972 (Paryż)
- 1980 Dziennik pisany nocą 1973-1979 (Paryż)
- 1983 Podróż do Burmy (Londyn)
- 1984 Dziennik pisany nocą 1980-1983 (Paryż)
- 1988 Wieża i inne opowiadania (Poznań)
[edytuj] Bibliografia
- Zdzisław Kudelski, Pielgrzym Świętokrzyski: szkice o Herlingu-Grudzińskim
- Gustaw Herling-Grudziński, Inny świat
Kategorie: Ludzie związani z Kielcami • Polscy pisarze • Polscy dziennikarze • Polscy zesłańcy • Polskie ofiary represji stalinowskich • Kawalerowie Orderu Orła Białego • Kawalerowie Orderu Virtuti Militari • Doktorzy honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego • Doktorzy honoris causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza • Doktorzy honoris causa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej • Urodzeni w 1919 • Zmarli w 2000
