Kolegium Nowodworskiego
Z Wikipedii
Kolegium Nowodworskiego - szkoła średnia w Krakowie. Tradycję szkoły kontynuuje I Liceum Ogólnokształcące im. Bartłomieja Nowodworskiego.
Zostało założone w roku 1586. Swą nazwę wzięło od nazwiska fundatora, który w 1617 r. zapewnił mu byt materialny - Bartłomieja Nowodworskiego (1544-1624), rycerza, pedagoga, filozofa. Było to przodujące gimnazjum, przygotowujące do studiów. Jego absolwentami byli m. in.:
- Jan III Sobieski (1629-1696)
- Król polski. Rządził w latach 1674-1696. Zwyciężył armię turecką podczas Odsieczy Wiedeńskiej w 1683.
- Wojciech Bogusławski (1757-1829)
- Aktor, dramatopisarz. Twórca sceny polskiej, długoletni kierownik teatru warszawskiego. W 1811 założył pierwszą szkołę dramatyczną w Warszawie.
- Józef Bem (1794-1853)
- Generał. Brał udział w Powstaniu Listopadowym. Po jego upadku musiał wyemigrować. W 1848 brał udział w powstaniu węgierskim.
- Karol Estreicher (1827-1908)
- Twórca bibliografii polskiej, którą wydał w swym dziele Bibliografia polska
- Jan Matejko (1838-1893)
- Malarz. Twórca wielkich obrazów z dziejów Polski, jak na przykład Bitwa pod Grunwaldem, Hołd Pruski, Rejtan. - tu ciekawostka - z powodu słabych wyników szkoły nie ukończył.
- Józef Konrad Korzeniowski (Joseph Conrad) (1857-1924)
- Powieściopisarz. W 1874 porzucił naukę i opuścił Polskę, wstąpił do marynarki francuskiej, później angielskiej, którą porzucił w 1894. Osiadł w Londynie. Pisał w języku angielskim.
- Stanisław Wyspiański (1869-1907)
- Poeta, malarz, artysta. Najwybitniejszy poeta Młodej Polski. Jeden z najwybitniejszych twórców polskiego dramatu (Wesele, Warszawianka).
- Tadeusz Boy-Żeleński (1874-1941)
- Poeta, krytyk, tłumacz literatury francuskiej. Przetłumaczył ponad 100 tomów dzieł francuskich.
- Kazimierz Nitsch (1874-1958)
- Dialektolog polski, profesor UJ. Wspołzałożyciel Poskiego Towarzystwa Językoznawczego. Napisał Dialekty języka polskiego.
- Juliusz Osterwa (1885-1947)
- wybitny aktor, reżyser. Założył Redutę w 1919, gdzie realizował swoje koncepcje reformy teatru polskiego.
- Leon Schiller (1887-1954)
- Reżyser. Współpracował głównie z teatrami warszawskimi, łódzkimi i lwowskimi.
- Stefan Banach (1892-1945)
- Matematyk. Współtwórca analizy funkcjonalnej. Współzałożyciel czasopisma naukowego Studia Matematica. Napisał monografię Teorié des opérations linéaires.
- Sławomir Mrożek
- Dramaturg i prozaik. Pisze opowiadania (Słoń), dramaty (Policja), rysunki satyryczne. W 1963 wyjechał za granicę, wrócił w 1996 roku.
Absolwentom poświęcone są poszczególne sale I LO. Uważane przez niektórych za 'liceum dla elity', przywiązuje dużą wagę do tradycji. Do niedawna na czołowych miejscach rankingów olimpijskich liceów polskich i małopolskich, obecnie przoduje w klasyfikacji wyników egzaminów maturalnych.