Konwejer

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Konwejer - z ang. conveyor (taśmociąg) - standardowa metoda przesłuchań przez NKWD i inne policje polityczne w krajach komunistycznych (Polska - UB i Informacja Wojskowa, Węgry - AVH, NRD - Stasi, Czechoslowacja - StB, Rumunia - Securitate itd.) w okresie stalinizmu.

Konwejer służył wydobyciu od przesłuchiwanego przyznania się do spreparowanych oskarżeń poprzez przesłuchiwanie non stop jednego człowieka przez wiele dni i nocy, przez kilku, zmieniających się oficerów śledczych. Brak snu, zimno, głodowe posiłki stanowiły presję na więźnia, której w praktyce nikt nie potrafił na dłuższą metę się oprzeć. Konwejer zastosowano po raz pierwszy na szeroką skalę w ZSRR podczas wielkiej czystki i stosowano następnie jako standardową metodę przesłuchań. Przesłuchiwany np. w ten sposób w roku 1949 przez płk. Władysława Kochana (zastępcę szefa Informacji Wojskowej) w ramach tzw. sprawy Tatara-Kirchmayera pułkownik Marian Utnik po 63 dniach przesłuchiwań (przy dwóch godzinach snu na dobę), przyznał że jest szpiegiem i podpisał wszystko, co od niego oczekiwano. Podobnie byli przesłuchiwani w Polsce m. in. Kazimierz Moczarski, Stanisław Tatar, Jerzy Kirchmayer, Witold Pilecki, Emil Fieldorf, Marian Spychalski i wielu innych. Celem konwejera nie było uzyskanie informacji, lecz psychiczne złamanie więźnia i zmuszenie go do samooskarżania się. W przypadku, gdy śledczy nie mieli czasu na długotrwałą technikę konwejera, lub gdy zależało im istotnie na wydobyciu z przesłuchiwanego jakichś informacji, stosowano bicie i tortury (zamiast, lub łącznie z konwejerem).

Zobacz też: Wielki terror

Zobacz w Wikiźródłach tekst Raportu komisji Mazura

[edytuj] Bibliografia

Robert Conquest The Great Terror (1968), wydanie uzupełnione: The Great Terror: A Reassessment (1990) ISBN 0195055802; wydanie polskie: Wielki Terror, Warszawa 1997, ISBN 8390206390

Aleksander Weissberg-Cybulski Wielka czystka, Warszawa 1990
Zbigniew Stypułkowski Zaproszenie do Moskwy, Warszawa 1991 (wyd 3 – pierwsze krajowe) ISBN 8385195068
Aleksander Wat Mój Wiek, Warszawa 1990, ISBN 8307020549
Władysław Anders Bez ostatniego rozdziału wyd. 1 krajowe Warszawa 1992, ISBN 8370381367