Marian Spychalski

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Marian Spychalski 1906-1980
Przewodniczący Rady Państwa PRL
Okres urzędowania	od 11 kwietnia 1968 do 23 grudnia 1970
Partia polityczna	Polska Zjednoczona Partia Robotnicza
Poprzednik	Edward Ochab
Następca	Józef Cyrankiewicz

Marian Spychalski (ur. 6 grudnia 1906 w Łodzi, zm. 7 czerwca 1980 w Warszawie) – działacz państwowy i partyjny w okresie PRL, przewodniczący Rady Państwa, marszałek Polski.

Karol Świerczewski, Marian Spychalski, Michał Rola-Żymierski nad Nysą w 1945 roku (od prawej strony)

Grób Mariana Spychalskiego na Powązkach

Urodził się w rodzinie robotniczej. Ukończył studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej 1931 oraz po II wojnie światowej w Akademii Sztabu Generalnego (1961). Od 1931 należał do Komunistycznej Partii Polski, od 1942 do PPR, od 1948 do PZPR.

W okresie międzywojennym zatrudniony w pracowniach urbanistycznych w Warszawie i Poznaniu (m.in. współprojektował cmentarz przy ulicy Lutyckiej należący do parafii sołackiej pw. św. Jana Vianeya, korty "Legii" w Warszawie i inne), od 1935 był kierownikiem wydziału planu ogólnego zabudowania stolicy w Zarządzie Miejskim w Warszawie; 1937 laureat nagrody Grand Prix w Paryżu.

Podczas wojny w konspiracji, 1942 współtwórca i szef Sztabu Głównego Gwardii Ludowej, 1944 szef sztabu informacyjnego Sztabu Głównego Armii Ludowej. 1944 był członkiem delegacji KRN w ZSRR, następnie (lipiec-wrzesień 1944) szefem Sztabu Głównego Wojska Polskiego. 1944-1945 prezydent i przewodniczący Rady Narodowej Warszawy.

Jednocześnie należał do najwyższych władz PPR – był w okresie 1944-1948 członkiem Komitetu Centralnego i 1945-1948 członkiem Biura Politycznego KC. W 1945 dwukrotnie otrzymał stopień generalski – generała brygady w lutym, generała dywizji w czerwcu. 1948 wszedł w skład władz PZPR, został członkiem KC i Biura Politycznego KC.

W latach 1945-1949 był wiceministrem obrony narodowej i jednocześnie zastępcą naczelnego dowódcy Wojska Polskiego ds. polityczno-wychowawczych. Od 1949 ministrem – najpierw odbudowy (kwiecień-maj), następnie budownictwa (maj-listopad). W listopadzie 1949 został oskarżony o odchylenie prawicowo-nacjonalistyczne i odsunięty od stanowisk państwowych i wykluczony z KC PZPR, pracował jeszcze jako architekt przy odbudowie Wrocławia; w latach 1950-1956 więziony.

Po zwolnieniu w marcu 1956 został zrehabilitowany i przywrócony do działalności państwowej, od października ponownie członek KC (do 1971) i Biura Politycznego KC (do 1970), październik-listopad 1956 wiceminister obrony narodowej i szef Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego, od listopada minister obrony narodowej (do 1968). W lipcu 1957 został awansowany na generała broni, a 1963 otrzymał stopień marszałka Polski (był ostatnią osobą, której nadano ten stopień). 1968-1970 był przewodniczącym Rady Państwa; 1968-1971 przewodniczący Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Jedności Narodu.

1943-1952 był posłem do KRN i na Sejm Ustawodawczy (w październiku 1951 został pozbawiony immunitetu), 1957-1972 poseł na Sejm PRL. 1961 otrzymał Order Budowniczych Polski Ludowej.

Zmarł 7 czerwca 1980 roku w Warszawie. Pochowany na Cmentarzu Komunalnym (d. Wojskowym) na Powązkach w Warszawie. W pogrzebie uczestniczyli m. in. przewodniczący Rady Państwa PRL prof. Henryk Jabłoński, członkowie Biura Politycznego KC PZPR:Władysław Kruczek i Stanisław Kania, członkowie Rady Państwa (m. in. Henryk Szafrański i Stanisław Wroński), minister do spraw kombatantów gen. dyw. Mieczysław Grudzień. Mowę pogrzebową wygłosił minister obrony narodowej PRL gen. armii Wojciech Jaruzelski.