Kosmiczny Teleskop Hubble'a

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Kosmiczny Teleskop Hubble'a widziany z pokładu promu kosmicznego Discovery. Zdjęcie wykonano podczas drugiej misji serwisowej STS-82, w roku 1997

Zdjęcie galaktyki spiralnej z poprzeczką NGC 1300

Kosmiczny Teleskop Hubble'a (ang. Hubble Space Telescope – HST) to teleskop zwierciadlany o średnicy zwierciadła 2,4 m umieszczony na orbicie Ziemi na wysokości ok. 600 km, poza atmosferą. Jest jednym z kilku kosmicznych obserwatoriów wchodzących w skład programu Great Observatories. Jego nazwa pochodzi od imienia wybitnego amerykańskiego astronoma Edwina Hubble'a. Teleskop został wystrzelony na orbitę okołoziemską 24 kwietnia 1990 r. jako owoc pracy agencji kosmicznych NASA i ESA. Teleskop o masie 11,5 tony i długości 13,1 metra kosztował 1,5 miliarda dolarów.

[edytuj] Ukryta wada

Efekt zmian po misji naprawczej w grudniu 1993 roku

Wkrótce po umieszczeniu na orbicie okazało się, że oczekiwana przez projektantów i naukowców ostrość obrazu jest całkowicie nieosiągalna, ponieważ zwierciadło główne zostało nieprawidłowo wykonane. Wprawdzie błąd można było częściowo korygować przy pomocy komputerów, ale i tak biorąc pod uwagę wydatkowaną sumę i niewystarczający rezultat przedsięwzięcie to określane było mianem totalnej katastrofy. Jednak po przeprowadzonym na Ziemi dochodzeniu okazało się, że szczęśliwym zbiegiem okoliczności nie zostały jeszcze zdemontowane urządzenia, przy pomocy których szlifowano zwierciadła teleskopu, dzięki czemu udało się znaleźć mikroskopijny odprysk farby na jednym z luster, które służyły do kontrolowania układu zwierciadeł teleskopu w trakcie ich produkcji. Stwierdzono nie tylko, że ten właśnie odprysk odpowiedzialny jest za wadę w szlifie zwierciadła, ale również, że przy pomocy stosunkowo nieskomplikowanego i niewielkiego korekcyjnego układu optycznego dostawionego do teleskopu można będzie całkowicie zlikwidować jego wadę. Zaprojektowano w związku z tym specjalną wyprawę wahadłowca Endeavour (misja STS-61), który w grudniu 1993 r. zbliżył się do teleskopu, "schwytał" go na orbicie, a następnie dwie grupy astronautów przez pięć dni na zmianę w kilkugodzinnych wyjściach zainstalowały w nim konieczną korekcję optyczną (moduł COSTAR) oraz zdemontowały główną kamerę WF/PC i zamieniły ją na kamerę WFPC2. Misja ta zakończyła się całkowitym powodzeniem.

W roku 1994 otrzymano pierwsze w pełni ostre, wysokiej jakości zdjęcia obserwowanych obiektów kosmicznych. Od czasu umieszczenia teleskopu na orbicie i misji naprawczej w 1993 (STS-61), trzykrotnie jeszcze – w 1997 (STS-82), w 1999 (STS-103) i w 2002 r. (STS-109) – był on "odwiedzany" przez wahadłowce w celu dokonania niezbędnych drobnych napraw oraz instalacji dodatkowych urządzeń (spektrometrów, spektrografów, kamer na podczerwień i in.) Ostatnia planowana misja serwisowa odbędzie się w maju 2008 r. (STS-125).

Wielką zaletą teleskopu Hubble'a jak i innych kosmicznych teleskopów jest praca poza atmosferą, co pozwala uzyskać pełny i niezakłócony obraz obserwowanych obiektów. Teleskop ten uczestniczy w niecodziennych badaniach kosmosu, takich jak badania nad ciemną materią, rozszerzaniem się wszechświata czy szukanie planet pozasłonecznych. Dnia 27 listopada roku 2001 teleskop wykrył obecność sodu w atmosferze planety towarzyszącej gwieździe HD 209458 (Ozyrys).

Teleskop Hubble'a pozwala na obserwację obiektów o jasności gwiazdowej 30^m, czyli o 1 stopień słabszych, niż jasność źródła światła równoważnego pojedynczej świeczce, zapalonego na Księżycu i obserwowanego z Ziemi (29^m)^[1]

Hubble w częściach

[edytuj] Linki zewnętrzne

Zobacz galerię na Wikimedia Commons:
Kosmiczny Teleskop Hubble'a

Strona NASA poświęcona teleskopowi Hubble'a (en)

[edytuj] Przypisy

↑ http://www.physorg.com/news75043316.html

Sondy kosmiczne i satelity z uczestnictwem ESA

COS-B (1975) · GEOS 1 i 2 (1977, 1978) · Meteosat (1977–1997) · IUE (1978) · EXOSAT (1983) · Giotto (1985) · Olympus (1989) · Hipparcos (1989) · HST (1990) · Ulysses (1990) · ERS 1 i 2 (1991, 1995) · EURECA (1992) · ISO (1995) · SOHO (1995) · Huygens (1997) · XMM-Newton (1999) · Cluster (2000) · Artemis (2001) · Proba (2001) · Envisat (2002) · MSG 1 i 2 (2002, 2005) · Integral (2002) · Mars Express (2003) · SMART-1 (2003) · Double Star (2003) · Rosetta (2004) · SSETI Express (2005) · CryoSat (2005) · Venus Express (2005) · Galileo (2005–2008) · MetOp-A (2006) · COROT (2006) · GOCE (2007) · Herschel (2007) · Planck (2007) · ADM-Aeolus (2007) · SMOS (2007) · HYLAS (2008) · LISA Pathfinder (2009) · SWARM (2009) · CryoSat-2 (2009) · ExoMars (2011) · Gaia (2011) · BepiColombo (2012) · JWST (2013) · LISA (2013) · Darwin (2015) · Solar Orbiter (2015) · Mars Sample Return (ok. 2016)