Kupryt
Z Wikipedii
Kupryt - minerał z gromady tlenków. Należy do grupy minerałów rzadkich, rozpowszechnionych tylko w niektórych regionach Ziemi.
Nazwa pochodzi od składu chemicznego minerału, którego głównym składnikiem jest miedź (łac. cuprum = miedź).
Spis treści |
[edytuj] Właściwości:
- Wzór chemiczny: Cu 2 O – tlenek miedzi
- Układ krystalograficzny: regularny
- Twardość: 3,5-4
- Gęstość: 6,14
- Rysa: brunatnoczerwona
- Barwa: czerwona w odcieniach do czarnej
- Przełam: półmetaliczny, diamentowy
- Połysk: nierówny, muszlowy
- Łupliwość: niewyraźna
Tworzy kryształy izometryczne o pokroju igiełkowym, włóknistym (chalkotrychit) o postaci ośmio-, dwunastościanu, rzadziej sześcianu. Występuje w skupieniach zbitych, ziarnistych, ziemistych, pręcikowych. Tworzy też naskorupienia. Jest kruchy, półprzezroczysty (cienkie okruchy przeswiecają), często zawiera domieszki miedzi lub żelaza. Tworzy paragenezy z miedzią. Reaguje z kwasami i amoniakiem (rozpuszcza się).
[edytuj] Występowanie:
Pospolity minerał strefy utleniania złóż kruszców miedzi, zwłaszcza chalkozynu i bornitu. Jest także produktem redukcji chalkantytu. Najczęściej współwystępuje z takimi minerałami jak: azuryt, malachit, tenoryt, miedź rodzima.
Miejsca występowania: Namibia, USA, Boliwia, Chile, Rosja, Australia, Niemcy, Wielka Brytania, Rumunia.
W Polsce występuje w okolicach Kielc i Chęcin oraz na Dolnym Śląsku i koło Jeleniej Góry.
[edytuj] Zastosowanie:
- lokalne źródło otrzymywania miedzi (88,8% Cu)
- cenny dla kolekcjonerów
- czasami kryształy wykorzystują jubilerzy (okazy gemmologiczne występują w Namibii)
- największy okaz znaleziony został w 1974 r., miał średnicę 15 cm, ważył 2100 gram.
[edytuj] Bibliografia:
- J.Parafiniuk – Minerały systematyczny katalog 2004 – TG”Spirifer” W-wa 2005
- A. Bolewski – Mineralogia szczegółowa – Wyd. Geologiczne W-wa 1965
- W. Schumann – Minerały świata – O. Wyd. ”Alma - Press” 2003r.