Len
Z Wikipedii
Len | |
Systematyka | |
Domena | jądrowce |
Królestwo | rośliny |
Podkrólestwo | naczyniowe |
Nadgromada | nasienne |
Gromada | okrytonasienne |
Klasa | Rosopsida |
Rząd | lnowce |
Rodzina | lnowate |
Rodzaj | len |
Nazwa systematyczna | |
Linum L. |
Len (Linum L. pub. 1753) - rodzaj roślin zielnych krótkowiecznych (przeważnie trzyletnich) z rodziny lnowatych. Pochodzi ze wschodniej Europy i z rejonu Morza Śródziemnego. Len występuje w wielu (ok. 200) gatunkach, w Polsce występuje 7 gatunków.
Spis treści |
[edytuj] Charakterystyka
- Łodyga
- Składa się z części korzeniowej, łodygi właściwej i części wierzchołkowej. Na całej długości pokryta włóknem.
- Liście
- Lancetowate.
- Kwiaty
- Niebieskie, żółte, różowe lub białe, otwierające się w dni słoneczne.
- Owoce
- Torebki nasienne, pięciokomorowe, zawierają od 10 do 12 spłaszczonych oleistych nasion.
[edytuj] Systematyka
- Pozycja rodzaju w systemie Reveala
Gromada okrytonasienne, podgromada Magnoliophytina, klasa Rosopsida, podklasa różowe, nadrząd Geranianae, rząd lnowce, rodzina lnowate, podrodzina Linoideae, plemię Lineae.[1]
- Gatunki występujące w Polsce:[2]
- len austriacki (Linum austriacum L.)
- len karpacki (Linum extraaxillare Kit.)
- len przeczyszczający (Linum catharticum L.)
- len trwały (Linum perenne L.)
- len włochaty (Linum hirsutum L.)
- len zwyczajny, len włóknisty (Linum usitatissimum) - powszechnie uprawiany, roślina jednoroczna o lancetowatych liściach i niebieskich lub białych kwiatach.
- len złocisty (Linum flavum L.)
- Inne gatunki:
- Linum bienne
- Linum campanulatum
- len narboński (Linum narbonense L.)
- Linum lewisii
[edytuj] Zastosowanie
- Roślina uprawna: z powodu występowania włókien na całej długości, łodygi lnu są wyrywane z korzeniami a nie ścinane w czasie zbiorów. Jest to roślina, której wszystkie części wykorzystuje się w przemyśle a jedynym odpadem są pyły produkcyjne powstające w procesie jej przerobu. Uzyskuje się z niej:
- z części środkowej łodygi, włókno długie, do produkcji wysokiej jakości przędz czesankowych, osnowowych i dalej tkanin.
- z części wierzchołkowej i korzeniowej, włókno krótkie, do produkcji przędz zgrzebnych wątkowych.
- nasiona oleiste, z których wytwarza się olej, pokost itp. Nasiona lnu mają również zastosowanie w przemyśle farmaceutycznym (używa się ich do sporządzania maceracji) i medycynie ludowej.
- paździerze - powstałe w procesie pozyskiwania włókna, z połamanej, zdrewniałej części łodyg, są surowcem do produkcji płyt paździerzowych o podobnych właściwościach jak płyty wiórowe
- odpady roszarnicze - krótkie włókna z przyklejonymi paździerzami, których nie udało się oddzielić przy pozyskiwaniu włókna, są surowcem do produkcji wysokiej jakości papieru. Dawniej stosowane również jako materiał termoizolacyjny.
- wytłoki powstałe przy produkcji oleju z nasion, podobnie jak torebki nasienne (plewy), przerabiane są na pasze
- Roślina ozdobna: sadzona jest na rabatach, w ogrodach skalnych, w runie parkowym oraz w grupach naturalistycznych.