Mariusz Szczygieł

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Mariusz Szczygieł (ur. 5 września 1966 w Złotoryi) – polski dziennikarz.

Spis treści

1 Życiorys
2 Przebieg kariery
3 Nagrody
4 Książki
5 Publikacje
6 Linki zewnętrzne

[edytuj] Życiorys

Ukończył Liceum Ekonomiczne im. Stefana Żeromskiego w Legnicy (1985) oraz Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego (2000).

Jako licealista, w wieku 16 lat, zaczął pisać korespondencje do wydawanego w Warszawie tygodnika harcerskiego Na przełaj. Po maturze dostał tam etat. Mimo działania PRL-owskiej cenzury, tygodnik miał dużą swobodę w doborze poruszanej problematyki. Zaowocowało to serią zaskakujących na tamte czasy reportaży autorstwa Szczygła z życia nastoletnich gejów, prześladowanych, nieakceptowanych w swoim środowisku rodzinnym i koleżeńskim. Cykl nosił tytuł "Rozgrzeszanie". Pociągnęło to za sobą ogromny odzew czytelników, co sprawiło, że w latach 1986-1987 tygodnik Na przełaj stał się jednym z czołowych polskich tygodników dla młodzieży, który w sposób oparty na naukowych przesłankach oraz bez ideologicznych obciążeń poruszał dotychczasowy temat tabu – homoseksualizm wśród nastolatków. Dzięki wysiłkowi m.in. Szczygła, dziennikarek Ewy Konarowskiej i Aldony Krajewskiej problemy młodych gejów prezentowano w Na przełaj z perspektywy społecznej – odmiennie niż w innych czasopismach, które opisywały te kwestie wyłącznie z medycznego punktu widzenia, bez wnikania w społeczne uwarunkowania zjawiska.

Po studiach Szczygieł poruszał najtrudniejsze i najwrażliwsze społecznie kwestie z zakresu obyczajowości i tolerancji. Jego reportaże, jako należące do zaangażowanych społecznie, zachęcały czytelników do nowego spojrzenia na kwestie tolerancji i szacunku dla drugiego człowieka. Jako reporter był uczniem Hanny Krall.

Ogromne wzburzenie w środowiskach religijnych wzbudził w 1993 roku reportażem "Onanizm polski", opublikowanym w świątecznym wydaniu Gazety Wyborczej, między esejem Czesława Miłosza a wywiadem z Vaclavem Havlem (co miało dla późniejszych polemistów specjalne znaczenie). Opisał tam seksualność polskiej młodzieży w latach 90., odmiennie niż to było prezentowane w podręcznikach wiedzy o człowieku, zatwierdzanych przez Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu. Reportaż Szczygła był nie tylko prowokacją prasową i pierwszym zwiastunem - spóźnionej z racji komunizmu - rewolucji obyczajowej w nowej Polsce, ale został odebrany jako prowokacja polityczna gazety. Doprowadził do serii polemik w prasie katolickiej. Niektórzy czytelnicy odsyłali redakcji egzemplarze gazety z reportażem Szczygła. (Więcej na ten temat w Witold Bereś - Czwarta władza - najważniejsze wydarzenia medialne IV RP, wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 2000)

Szczygieł stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych polskich reporterów. Razem z reporterami swojego pokolenia Wojciechem Tochmanem i Jackiem Hugo-Baderem trafiają do wszystkich zagranicznych opracowań i antologii polskiego reportażu literackiego. Do 1996 roku zajmował się przemianami w nowej Polsce. Jego reportaż "Zabierz nas do Diamentu" o korporacji Amway był inspiracją głośnego filmu dokumentalnego Henryka Dederko "Witajcie w życiu", którego emisję sądownie wstrzymano. Później prowadził talk show "Na każdy temat" TV Polsat. Od roku 2001, po rezygnacji z pracy w TV Polsat, zajmuje się kulturą Czech i historią Czechosłowacji. Jego kafkowsko-orwellowskie biografie reporterskie złożyły się na książkę, która w 2006 roku ukazała się nakładem wydawnictwa Czarne. Małgorzata Szejnert w 1996 roku w przedmowie do zbioru reportaży Szczygła pt.: Niedziela, która zdarzyła się w środę napisała o nim: ... pisze świetnie, zna wagę słowa, szczegółu, pointy, a przede wszystkim faktów.

[edytuj] Przebieg kariery

1986-1990 – reporter tygodnika Na przełaj;
1990-1996 – reporter Gazety Wyborczej;
1995-2001 – współautor (z Witoldem Orzechowskim) i prowadzący talk show Na każdy temat w TV Polsat;
1997-1998 – wykładowca (reportaż) w Europejskim Studium Dziennikarstwa (Ecole Superieure de Journalisme de Lille/Uniwersytet Warszawski);
2000-2003 i 2006 – wykładowca reportażu w Instytucie Dziennikarstwa Uniwersytetu Warszawskiego;
od 2002 – dziennikarz i reporter "Gazety Wyborczej".
od sierpnia 2004 – zastępca szefa dodatku Duży Format i zastępca kierownika działu reportażu "Gazety Wyborczej".

[edytuj] Nagrody

Nagroda Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (1993) za wybitne osiągnięcia dziennikarskie;
Nagroda Kryształowego Zwierciadła miesięcznika Zwierciadło (1996) za „odwagę zadawania pytań”;
Nagroda TV Polsat (1997) za najlepszy talk show;
Nagroda Prymasa Polski i Fundacji Promocja Zdrowia (2000) za propagowanie zdrowego stylu życia.
Nagroda "Melchior 2004 - Inspiracja Roku" w Ogólnopolskim Konkursie Reportażystów im. Melchior Wańkowicz (za dorobek reporterski na tematy czeskie i czechosłowackie).

[edytuj] Książki

Niedziela, która zdarzyła się w środę – zbiór reportaży, Warszawa 1996;
Na każdy temat – talk show do czytania (z Witoldem Orzechowskim), Warszawa 1997;
Gottland, Wołowiec 2006.

Poza tym reportaże drukowane w antologiach:

Kraj Raj, Warszawa 1993;
Wysokie Obcasy. Twarze, Warszawa 2003;
Ouvertyr till livet, Sztokholm 2003;
La vie est un reportage. Anthologie du reportage litteraire polonais, Montricher 2005;
Von Minsk nach Manhattan. Polnische reportagen, Wiedeń 2006.

[edytuj] Publikacje

W pismach: CKM, Fluid, Gazeta Wyborcza, Konfrontacje, Na przełaj, Polityka, Radar, Viva!, Press, Kultura (Paryż), Culture Europe (Paryż); Uncaptive Minds (Waszyngton), Die Presse (Wiedeń).