Nieuport 11

Z Wikipedii

Nieuport 11 Bébé
Dane podstawowe
Państwo	Francja
Wytwórnia	Societe Anonyme des Establissements Nieuport
Typ	myśliwiec
Konstrukcja	mieszana, metalowo-drewniana kryta płótnem
Załoga	1 pilot
Historia
Data oblotu	1915
Dane techniczne
Napęd	1 × Le Rhône 9C rotacyjny
Moc	80 KM (59 kW)
Wymiary
Rozpiętość	7,52 m
Długość	5,64 m
Wysokość	2,40 m
Powierzchnia nośna	13,30 m²
Masa
Własna	320 kg
Startowa	480 kg
Osiągi
Prędkość max.	167 km/h
Pułap	5 300 m
Długotrwałość lotu	2 h 30 min
Dane operacyjne
Uzbrojenie
1 × km Lewis kal. 7,7 mm lub Hotchkiss kal. 8 mm
Użytkownicy
Belgia, Czechosłowacja, Francja, Finlandia, Holandia, Rosja, Rumunia, Serbia, Syjam, Ukraina, Wielka Brytania, Włochy

Nieuport 11 — francuski dwupłatowy samolot myśliwski okresu I wojny światowej zbudowany w 1915 przez wytwórnię Societe Anonyme des Establissements Nieuport pod kierownictwem Gustave'a Delage jako następca Nieuporta 10. Celem budowy Nieuporta 11 było odzyskanie przewagi powietrznej, oraz skutecznej walki przeciwko nowym myśliwcom niemieckim konstrukcji Antona Fokkera.

W odpowiedzi na pojawienie się znacznie lepszych od maszyn aliantów myśliwców Fokkera, które niepodzielnie panowały w powietrzu (stąd pojecie zmory Fokkerów), Gustave Delage, główny konstruktor wytwórni Nieuport postanowił zbudować pomniejszona wersję samolotu Nieuport 10 przystosowana wyłącznie do celów myśliwskich. Maszyna oznaczona jako Nieuport 11 została zbudowana na bazie samolotu sportowego Nieuport BB zaprojektowanego do wyścigu o puchar Gordona Bennetta. Litery symbolu BB (oznaczenie fabryczne modelu B i dwupłatowca - biplane) przyczyniły się do nadania mu nazwy Bébé od fr. dzieciak. Nowa maszyna została zbudowana w konfiguracji półtorapłata (dwupłatowiec ze znacznie krótszym dolnym skrzydłem) co dało bardzo sztywną konstrukcję komory płatów. Ta cecha, przy dużej lekkości konstrukcji (niskie obciążenie powierzchni) zapewniła bardzo dużą zwrotność myśliwca. Napęd stanowił ten sam silnik rotacyjny który napędzał Nieuporta 10, Le Rhône 9C o mocy 80 KM co przy znacznie mniejszej masie nowej maszyny pozwalało zapewnić znacznie większą prędkość 167 km/h i dużo większą prędkość wznoszenia. Sterowanie maszyny odbywało się przez zastosowanie ruchomych lotek, co w porównaniu z ówcześnie stosowaną w samolotach Fokkera metodą wychylania elastycznych końcówek płata pozwalało na znacznie lżejsze i precyzyjniejsze sterowanie. Niestety, lekka konstrukcja samolotu sprawiała iż był on mało odporny na uszkodzenia odniesione w walce ("kruchy"), wymagał też delikatnego przyziemienia podczas lądowania (łatwe zniesienie podwozia).

Ciekawostką była asymetryczna konstrukcja dolnych płatów (lewego i prawego - inne kąty zaklinowania, inna rozpiętość), a to w celu kompensacji momentów reakcyjnych od zespołu napędowego (zob. precesja).

Główną zaletą jednopłatowych myśliwców Fokkera w walce powietrznej było posiadanie karabinów maszynowych, które dzięki synchronizatorowi umożliwiały strzelanie przez płaszczyznę śmigła. Żaden ówczesny samolot aliantów nie posiadał synchronizatora, dlatego uzbrojenie strzeleckie musiało być instalowane poza płaszczyzną śmigła, przeważnie na górnej powierzchni płata. Nieuport 11 posiadał jeden karabin maszynowy Lewis kalibru 7,7 mm lub Hothkiss kalibru 8 mm, które były zasilane magazynkami o pojemności tylko 47 nabojów (później zwiększoną do 90), co wymagało bardzo częstej i uciążliwej ze względu na miejsce instalacji karabinów wymiany. Później zaczęto stosować mocowanie karabinów na szynie Fostera, która umożliwiała ściągnięcie broni do kabiny, a także strzelanie do wyżej lecących samolotów pod kątem, a nawet pionowo.

Pierwsze myśliwce Nieuport 11 trafiły na front w styczniu 1916 roku w liczbie 90 egzemplarzy. Weszły one na uzbrojenie francuskiego Aviation Militaire, brytyjskiego Royal Naval Air Service, oraz sił powietrznych Holandii, Belgii, Rosji i Włoch. Ponad 450 egzemplarzy wyprodukowano na licencji we Włoszech.

Kilka egzemplarzy Nieuportów 11 wyposażono w prymitywne wyrzutnie pocisków rakietowych Le Prieur zainstalowane na rozpórkach płatów, które służyły do niszczenia balonów obserwacyjnych przeciwnika.

[edytuj] Linki zewnętrzne

• Fotografie myśliwca Nieuport 11 (en)
• Nieuport 11 w witrynie modelarskiej (en)

[edytuj] Bibliografia

• Andrzej Morgała — Samoloty wojskowe w Polsce 1918-1924, Bellona Lampart, Warszawa 1997
• Enzo Angelucci — The Rand McNally Encyclopedia of Military Aircraft, 1990
• Tomasz Goworek — Pierwsze samoloty myśliwskie lotnictwa polskiego, SIGMA NOT, Warszawa 1991