Parafia pw. Świętej Trójcy w Będzinie
Z Wikipedii
Parafia pod wezwaniem św. Trójcy w Będzinie
[edytuj] Historia
Parafia sięga swoimi początkami XIII wieku, choć analiza wezwania kościoła parafialnego poprzez analogie z innymi parafiami w Polsce mogły by sugerować znacznie starszy bowiem już XI-XII wieczny rodowód parafii. Ta pierwsza parafia mogła zostać zniszczona podczas najazdu tatarskiego w 1241, lub 1259 roku. Odrodzenie kościoła (początkowo zapewne drewnianego) pod tym samym wezwaniem nastąpiło zapewne jeszcze w ciągu XIII wieku.
Pierwsza historyczna wzmianka o kościele i parafii pochodzi z 1308 roku. Stało się to przy okazji opłat tzw. świętopietrza. Znany jest także pleban z tego okresu o imieniu Goćwin.
Murowana świątynia zostaje zbudowana na rozkaz Kazimierza Wielkiego w 1363 roku. Był to kościół w stylu gotyckim, jednonawowy, prostokątny, z wysoką kwadratową wieżą. W ciągu następnych wieków kościół był kilkakrotnie rozbudowywany.
W 1560 parafia i miasto przeżyło ciężkie chwile, kiedy kościół św. Trójcy został siłą zajęty przez Arian z Ogrodzieńca pod przewodem Jana Firleja. Zginął wtedy broniący świątyni z krzyżem w ręku miejscowy pleban. Kościół został zamieniony na zbór, a katolicy zostali zmuszeni do uczęszczania do odległego o kilka kilometrów kościoła św. Stanisława w Czeladzi. Nie mogąc się doczekać zwrotu kościoła mieszczanie rozpoczęli budowę za murami miasta nowego kościółka pod wezwaniem Tomasza Becketa.
Silnie zdewastowany kościół św. Trójcy wrócił do katolików na skutek interwencji królewskiej dopiero w 1564 roku. Jego odbudowa trwała aż do 1601 roku.
W 1589 roku w będzińskiej parafii przy okazji paktów będzińsko-bytomskich o zrzeczenie się rostrzeń Maksymiliana Habsburga do tronu polskiego gościł kardynał Hipolit Aldobrandini późniejszy papież Klemens VIII.
W czasie wojen szwedzki w XVII wieku kościół został poważnie zniszczony. Jego odbudowa nastąpiła w 1660 roku w stylu barokowym. Obniżono wówczas znacznie wieżę kościelną.
W końcu XVIII wieku do kościoła, dzięki fundacji rodziny Mieroszewskich dobudowana została kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej. W 1888 roku z drugiej południowej strony świątyni została zbudowana kaplica Serca Pana Jezusa.
W latach 1938-1970 proboszczem parafii Św. Trójcy był Mieczysław Zawadzki, który wsławił się tym, że w dniu 8 września 1939 roku śmiałą decyzją zgodził się na otwarcie ogrodu kościelnego dla uciekających przed Niemcami Żydów. Za czyn, który uratował życie wielu mieszkańcom miasta został po wojnie odznaczony medalem "Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata".
[edytuj] Proboszczowie parafii Świętej Trójcy
- Michał Kwiatkowski
- Stefan Rokoszowski
- Wawrzyniec Hachulski 1826-1831
- Teofil Spirra 1832-1848
- Franciszek Wiśniewski 1849-1860
- Ludwik Czerniawski 1861-1872
- Leopold Dobrzański 1873-1905
- Jan Kubicki 1906-1908
- Andrzej Hołociński 1909-1911
- Aleksander Bubel 1912-1915
- Kazimierz Piasecki 1916-1924
- Antoni Zimniak 1925-1929
- Tadeusz Peche 1930-1937
- Mieczysław Zawadzki 1938-1970
Układ urbanistyczny Będzina • Zamek Piastowski • Mury miejskie • Kościół parafialny pw. św. Trójcy • Kościół cmentarny pw. św. Tomasza • Zespół parkowo-pałacowy Mieroszewskich • Grodzisko wczesnośredniowieczne na wzgórzu Dorotka • Kościół parafialny pw. św. Katarzyny • Kościół filialny pw. św. Doroty • Zespół parkowo-pałacowy Ciechanowskich • Cmentarz żydowski na Górze Zamkowej • Budynek Banku Śląskiego • Gmach dawnego Starostwa Powiatowego • Zespół zabudowy byłej Cementowni Grodziec • Zespół zabudowy byłej Kopalni Węgla Kamiennego Grodziec • Kompleksy zabudowy robotniczej w dzielnicy Grodziec
