Paul Keres

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Paul Keres (ur. 7 stycznia 1916 roku w Narwie, zm. 5 czerwca 1975 roku w Helsinkach) - wybitny estoński szachista, jeden z najsilniejszych szachistów w historii, nazywany Księciem Szachów.

Keres zdobył pierwszy tytuł mistrza Estonii w 1935 roku. W okresie międzywojennym grał na I szachownicy reprezentacji Estonii na olimpiadach w Warszawie (VI w 1935 roku), Monachium (nieoficjalna w 1936 roku), Sztokholmie (VII w 1937 roku) i Buenos Aires (VIII w 1939 roku).

W latach 1937 - 1941 Keres studiował matematykę na uniwersytecie w Tartu. W 1938 roku wygrał turniej AVRO, pozostawiając w pokonanym polu czołówkę światową, w tym mistrzów świata Aleksandra Alechina, Maksa Euwego, Jose Raula Capablankę i Michaiła Botwinnika. Zakładano, że zwycięzca tego turnieju rozegra mecz o mistrzostwo świata z ówczesnym mistrzem Alechinem (emigrant rosyjski, obywatel francuski). Wybuch II wojny światowej, w tym pierwsza okupacja Estonii przez ZSRR w latach 1940 - 1941, pokrzyżowała te plany, chociaż Keres rywalizował z Alechinem w turniejach organizowanych przez Niemiecki Związek Szachowy w latach 1942 - 1943. Alechin zwyciężał przed Keresem w Salzburgu i Monachium w 1942 roku oraz Pradze, a podzielił z nim I miejsce w Salzburgu w 1943 roku.

W okresie II wojny światowej Keres uczestniczył również w turniejach w Buenos Aires (1939), Moskwie (1940), Leningradzie-Moskwie (1941), Tallinie (1942), Poznaniu, Tallinie i Madrycie (1943), Lidköping (1944), Rydze (1944/45) i Tallinie (1945), a także zwyciężył w meczach z b. mistrzem świata Maksem Euwem w Holandii na przełomie 1939/40 oraz z Ekströmem w Sztokholmie (1944).

Po wojnie Keres reprezentował ZSRR. W silnie obsadzonych mistrzostwach Związku Radzieckiego zwyciężał trzykrotnie (w 1947, 1950 i 1951 roku). W rozegranym w 1948 roku turnieju o mistrzostwo świata zajął dzielone trzecie-czwarte miejsce. Zwycięzca tego turnieju, Michaił Botwinnik, został następnym mistrzem świata po Alechinie, który zmarł nagle w 1946 roku na wygnaniu w Portugalii.

W latach 1948 - 1975 Keres sześciokrotnie brał udział w turniejach pretendentów, pięć razy zajmując drugie miejsce. W tych turniejach wyprzedzał byłych lub przyszłych mistrzów świata: Tigrana Petrosjana, Wasilija Smysłowa, Roberta Fischera czy Michaiła Tala, jednak nigdy nie udało mu się awansować do meczu finałowego o szachową koronę.

Władze Estonii uhonorowały najsłynniejszego estońskiego arcymistrza umieszczając jego wizerunek na banknocie o nominale pięciu koron.