Prątki
Z Wikipedii
| Prątki | |
 Prątki gruźlicy (Mycobacterium tuberculosis) pod mikroskopem elektronowym |
|
| Systematyka | |
| Nazwa systematyczna | |
| Mycobacterium | |
| Cechy | |
| Kształt | prątki |
| Barwienie | dodatnie |
Prątki (łac. Mycobacterium), drobnoustroje należące do rodziny Mycobacteriaceae, rząd Actinomycetales, klasa Schizomycetes.
Są to bakterie o tlenowym metabolizmie o kształcie pałeczkowatym (proste lub tylko nieznacznie zakrzywione) o średnicy 0,2 - 0,4 μm i długości 2 - 10 μm. Charakterystyczną cechą prątków jest specyficzna budowa ściany komórkowej, która nawet w ponad 60% zbudowana jest z lipidów. Dzięki temu ściana ma charakter hydrofobowy co sprawia, że jest ona nie przepuszczalna dla stosowanych w wielu metodach barwienia anilinowych barwników zasadowych. Specyficzna budowa prątków umożliwia im duża kwasooporność oraz oporność na czynniki takie jak wysuszenie, niskie i wysokie pH, wysoka i niska temperatura. W zaschniętej plwocinie prątki mogą przeżyć do trzech miesięcy. Wykazano obecność w ścianie komórkowej takich substancji o właściwościach antygenowych jak: lipoarabinomannan, peptydymuramylowe, sulfatydy, czynnik wiązkowy (cord factor) i wiele innych. Wciąż nieznane są czynniki wirulencji prątków. Za podstawową cechę umożliwiająca osiągnięcie gospodarza jako niszy życiowej uważa się umiejętność prątków do przeżywania wewnątrzkomórkowego. Mikobakterie są zdolne do przeżywania wewnątrz fagolizosomów - struktur pierwotnie zaangażowanych w zabijanie patogenów.
Ze względów praktycznych prątki dzieli się na:
- prątek gruźlicy (Mycobacterium tuberculosis) - wywołujące gruźlicę
- prątek trądu (Mycobacteium leprae) - wywołujące trąd (chorobę Hansena)
- prątki inne niż gruźlicze (MOTT) - w tym Mycobacterium avium complex (MAC)
