Rak żołądka
Z Wikipedii
Rak żołądka (łac. carcinoma ventriculi) to choroba nowotworowa żołądka wywodząca się z nabłonka pokrywającego błonę śluzową żołądka.
Spis treści |
[edytuj] Epidemiologia
Rak żołądka jest w Polsce częstym nowotworem, według Krajowego Rejestru Nowotworów w 2002 roku był 2. pod wzgledem częstości zachorowań nowotworem złośliwym u mężczyzn i na 5. miejscu u kobiet. Do innych krajów o wysokim współczynniku zapadalności na raka żołądka należą Węgry, Chiny, Kolumbia, Kostaryka, Chile. Spadek częstości zachorowań notowany jest w Japonii, USA i większości krajów Unii Europejskiej. Rak żołądka jest około 1,5 razy czestszy u mężczyzn, najczęściej chorują ludzie po 50. roku życia.
[edytuj] Czynniki ryzyka
[edytuj] Czynniki genetyczne
- występowanie raka żołądka u członków rodziny (dziedziczny rak żołądka, HDGC, mutacja genu E-kadheryny)
- posiadanie grupy krwi A
[edytuj] Czynniki żywieniowe i związane ze stylem życia
- przynależność etniczna: Japończycy, Chilijczycy, Kostarykanie, Chińczycy, Islandczycy (w przypadku emigracji do krajów o niskim ryzyku zachorowania, ryzyko rozwoju choroby zmniejsza się dopiero u dzieci)
- dieta obfitująca w pokarmy wędzone, marynowane, solone (bogata w azotany i azotyny)
- niskie spożycie warzyw i owoców (niedostateczna podaż witaminy C)
- palenie tytoniu (1,5-2-krotny wzrost ryzyka zachorowania)
[edytuj] Choroby
- niedokwaśność soku żołądkowego
- zanikowe zapalenie błony śluzowej żołądka (związane z infekcją Helicobacter pylori)
- niedokrwistość Addisona-Biermera
- stan po resekcji żołądka (rak może się rozwinąć po 15-20 latach od operacji)
- przełyk Barretta
- polipowatość rodzinna (progresja polipów w kierunku nowotworów -20%)
- choroba Ménétriera (10% przypadków)
- infekcja wirusem Epsteina-Barr
[edytuj] Objawy
- przewlekłe bóle brzucha, zwłaszcza o stałym charakterze, zlokalizowane w nadbrzuszu, nasilające się po posiłku a zmniejszające się na czczo, nieustępujące po lekach zobojętniających sok żołądkowy
- nudności i wymioty
- brak apetytu (szczególnie niechęć do jedzenia mięsa) i utrata masy ciała
- pojawienie się uczucia sytości wkrótce po rozpoczęciu jedzenia
- objawy związane z niedokrwistością
- dysfagia
- czarny stolec
- stan podgorączkowy
- zespoły paraneoplastyczne, np. acanthosis nigricans
- ewentualnie wyczuwalny guz w nadbrzuszu (późny objaw)
- powiększona wątroba, puchlina brzuszna
- objaw Troisiera (powiększony węzeł Virchowa)
[edytuj] Diagnostyka
- morfologia krwi - objawy anemii
- poziom białka i proteinogram, zwłaszcza spadek poziomu albumin poniżej 30g/l
- badanie kału na obecność tzw.krwi utajonej
- gastroskopia
- USG endoskopowe
- TK jamy brzusznej
[edytuj] Leczenie
Szansą na wyleczenie jest radykalne wycięcie nowotworu wraz z okolicznymi węzłami chłonnymi. Nawet w przypadku zmian, które wydają się być nieoperacyjne, powinno się rozważyć jednak leczenie operacyjne, gdyż ułatwia ono leczenie paliatywne ale również zmniejsza ryzko wystapienia niedrożności przewodu pokarmowego, czy masywnego krwawienia.
- leczenie chirurgiczne
- gastrektomia subtotalna czyli prawie całkowite wycięcie żołądka z następowym zespoleniem żołądkowo-dwunastniczym lub żołądkowo-jelitowym oraz wycięciem sieci większej i sieci mniejszej. W niektórych przypadkach konieczne jest też usunięcie śledziony i ogona trzustki.
- gastrektomia totalna czyli całkowite wycięcie żołądka
- chemioterapia ma ograniczoną wartość i jest stosowana tylko w celu poprawy długości lub jakości życia. Stosuje się wiele metod chemioterapii, zwykle w oparciu o wiele leków
- fluorouracyl (jedyny stosowany w monoterapii)
- fluorouracyl i leukoworyna
- fluorouracyl i doksorubicyna i metotreksat
- fluorouracyl i doksorubicyna i mitomycyna
- fluorouracyl i etopozyd i cisplatyna
- fluorouracyl i etopozyd iepirubicyna
- radioterapia jest stosowna jedynie jako metoda paliatywna, mogąca zmniejszyć dolegliwości bólowe
[edytuj] Rokowanie
18% chorych przeżywa 5 lat (57% w przypadku miejscowego zawansowania nowotworu, 19% zaawansowania regionalnego i 2% w przypadku obecności przerzutów).
[edytuj] Inne nowotwory złośliwe żołądka
Rak (histologicznie gruczolakorak) stanowi 90% wszystkich nowotworów żołądka. Pozostałe nowotwory:
- chłoniak żołądka - 6% przypadków nowotworów złośliwych
- <4% mięsak żołądka
- 3% rakowiak żołądka
- <2% mięśniakomięsak gładkokomórkowy żołądka
[edytuj] Zapobieganie
- Uważa się, że spożywanie 5 - 20 posiłków tygodniowo zawierających warzywa i owoce zmniejsza ryzyko zachorowania o połowę.
- wczesna gastroskopia w przypadku niepokojących bólów brzucha
[edytuj] Bibliografia
- Cancer Association Gastric Cancer Japońska klasyfikacja raka żołądka Medycyna Praktyczna 2000 (7/8)
- V. Kumar, R. Cotrani, S. Robbins Patologia Robbinsa Urban&Partner 2005 ISBN 978-83-89581-92-1
- Włodzimierz Januszewicz , Franciszek Kokot (red.) Interna Tom I - III. PZWL 2005 ISBN 83-200-3249-0
- Gerd Herold i współautorzy Medycyna wewnętrzna. Repetytorium dla studentów i lekarzy wyd. IV PZWL 2005 ISBN 83-200-3380-2
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Strona National Cancer Institute (en)
- Artykuł w eMedicine (en)
- Strona Mayo Clinic o raku żołądka (en)
- Zegarski W., Krause A., Zegarska B. Rola Helicobacter pylori w raku żołądka Cancer Surg (e-publ) 2005;1(2):5-8 (pl)
