Sątopy-Samulewo
Z Wikipedii
| Sątopy-Samulewo | |
| Województwo | warmińsko-mazurskie |
| Powiat | bartoszycki |
| Gmina | Bisztynek |
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
89 |
| Tablice rejestracyjne | NBA |
Sątopy-Samulewo (niem. Bischdorf) – wieś w Polsce położona w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie bartoszyckim, w gminie Bisztynek.
Wieś do 1772 r. znajdowała się na terenie komornictwa reszelskiego. W latach 1975-1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa olsztyńskiego.
Spis treści |
[edytuj] Historia miejscowości
[edytuj] Biskupia rezydencja
Sątopy-Samulewo powstały w wyniku wydzielenia folwarku biskupów warmińskich ze wsi Sątopy lokowanej w 1337 r. Pierwsza wzmianka o powstaniu folwarku pochodzi z czasów biskupa Kromera z której wynika, że w Sątopach było dwóch sołtysów. W czasie rządów biskupa Batorego Bischdorf występuje już jako folwark biskupi. Dwór położony był w parku krajobrazowym nad obecnie nieistniejącym jeziorem Sajno. Nowy modrzewiowy dwór na wzór pałaców francuskich wystawił tu biskup Wacław Leszczyński. Wyposażenie kaplicy pałacowej po 1772 r. przeniesiono do kościoła w Sułowie koło Bisztynka. W rezydencji biskupiej w Sątopach-Samulewie znajdował się zwierzyniec i stadnina. Od 1716 r. urzędowali tu burgrabiowie z Reszla. Biskupi folwark został sprzedany przez biskupa Ignacego Krasickiego.
[edytuj] Sątopy-Samulewo w państwie pruskim
Bischdorf miał różnych właścicieli - m.in. rodzinę von Kurowskich. Jezioro Sajno po osuszeniu zamienione zostało na łąki. Między Bischdorfem, a Sątopami pod koniec XIX w. wybudowano linię kolejową Olsztyn-Korsze, a drugą w 1905 z Kętrzyna przez Reszel, Bisztynek do Ornety. W ten sposób Sątopy-Samulewo zostały węzłową stacją. Druga linia kolejowa (Kętrzyn-Orneta) w 1945 r. wywieziona została do ZSRR.
[edytuj] Sątopy-Samulewo ponownie w Polsce
Po roku 1945 majątek ziemski Sątopy-Samulewo znalazł się w strukturach PGR. Dyrekcja PGR mieściła się w XIX w. dworku wybudowanym na miejscu wcześniejszego pałacu biskupiego. PGR Sątopy od 1970 wszedł w skład Kombinatu PGR Sątopy, majacego siedzibę bliżej stacji kolejowej. W czasie gdy Kombinat Sątopy należał organizacyjnie do Kętrzyńskiego Zjednoczenia Rolniczo-Przemysłowego w Kętrzynie, przy siedzibie kombinatu wybudowano agroosiedle dla kilkuset mieszkańców. W skład Kombinatu PGR Sątopy wchodziły zakłady rolne w następujących miejscowościach: Czarnowiec, Troksy, Mołdyty, Nisko, Sątopy-Samulewo, Sątopy I, Ryn Reszelski, Wojkowo i Pleśno.
Polder po dawnym jeziorze Sajno (ok. 300 ha) służył jako zaplecze suszarni zielonek. Obecnie jest w znacznej części zalany (nie pracują pompy odwadniające) i stanowi ostoję ptaków wodno-błotnych. Przez dawne jezioro Sajno przepływa rzeka Sajna.
