Snina
Z Wikipedii
Współrzędne: 48°59'17" N 022°09'24" E
Snina | |
Państwo | Słowacja |
kraj | preszowski |
burmistrz | Marián Kníž |
Powierzchnia | 58,61 km² |
Położenie | 48°59' N 22°9' E |
Wysokość | 216 m n.p.m. |
Ludność (2003) • liczba ludności • gęstość |
21 390 364,95 os./km² |
Nr kierunkowy | 0 57 |
Kod pocztowy | 069 01 |
Tablice rejestracyjne | SV |
Miasta partnerskie | Stalowa Wola Sambor |
Położenie na mapie |
|
Strona internetowa miasta |
Snina (węg. Szinna) - miasto powiatowe we wschodniej Słowacji, w kraju preszowskim, w historycznym regionie Zemplín. Siedziba władz najbardziej wysuniętego na wschód powiatu Słowacji.
Miasto leży na wysokości 216 m n.p.m., u zbiegu Wyżyny Laboreckiej i Gór Bukowskich na północy oraz pasma Wyhorlatu na południu, w dolinie Cirochy, u ujścia rzeczki Pčolinka do tej rzeki. Koordynaty geograficzne - 48°59'17 N, 22°09'24 E. Ludność miasta liczy 21.235 osób [2002], powierzchnia wynosi 58,61 km2. Miasto dzieli się na dzielnice Sídlisko I, Sídlisko II, Bramhora, Majer, Tabla, Brehy, Daľkov, Centrum, Mier.
Przez Sninę przebiega droga krajowa nr 74 z Humennégo do przejścia granicznego Ubľa - Małyj Bereznyj na granicy z Ukrainą oraz linia kolejowa z Humennégo do miasteczka Stakčín, leżącego kilka kilometrów dalej na wschód od Sniny.
Pierwsza wzmianka o Sninie pochodzi z 1343; wynika z niej, że miejscowość należała do majątku magnackiej rodziny Drugethów. Snina powstała prawdopodobnie w wyniku kolonizacji południowych stoków Beskidów przez Wołochów. W XIV wieku Snina urosła do pozycji małego miasteczka; tak wzmiankują ją od 1585 rejestry komitatu Zemplén. W latach 1570-1630 pełniła rolę ośrodka administracyjnego dla okolicznych wsi.
Miasto należało do Drugethów do końca XVII wieku, następnie przeszło na własność rodziny Zichych, a w 1770 - van Dernathów. W 1799 kupił je Józef Rholl z rodziny holenderskich przedsiębiorców osiadłej w środkowej Słowacji, który rozwinął w Górnym Zemplinie hutnictwo żelaza z rud w górach Wyhorlatu. Po wyczerpaniu się dostępnych zasobów rudy żelaza pod koniec XIX wieku hutnictwo upadło, zaś głównym zajęciem mieszkańców stało się wypalanie węgla drzewnego. Feudalne panowanie rodziny Rhollów zakończyło się w 1857. Pod koniec XIX wieku Snina była siedzibą powiatu w komitacie Zemplén. W latach 1909-1912 zbudowano linię kolejową, która połączyła Sninę z Humenném.
Przełom XIX i XX wieku był okresem gospodarczego upadku miasta, który zaowocował masową emigracją, przeważnie do USA. Ubóstwo pogłębiły kolejne nieszczęścia: I wojna światowa i seria powodzi w latach 20. XX wieku, z których katastrofalna okazała się powódź w 1926. W okresie międzywojennym Snina leżała na północnej magistrali drogowej łączącej zachód kraju z Rusią Zakarpacką. Większość mieszkańców trudniła się wówczas pozyskaniem i przetwórstwem drewna w wielkim miejscowym tartaku. Miasto uległo zniszczeniom podczas II wojny światowej. Po wojnie zostało odbudowane. W 1950 utworzono istniejący do dziś kombinat budowlany Vihorlat, który później w szczytowym okresie rozwoju zatrudniał 6.000 pracowników. Odpowiednio wzrosła również liczba mieszkańców miasta, dla których w latach 70. XX wieku wystawiono typowe socjalistyczne blokowiska.
Wzrost liczby mieszkańców:
- XIV wiek - 130 osób,
- 1785 - 1.430 osób,
- 1903 - 2.750 osób,
- 1910 - 2.939 osób,
- 1991 - 19.159 osób,
- 1993 - 20.062 osób.
Jedynym zabytkiem Sniny jest klasycystyczny pałac z 1781 z posągiem Herkulesa odlanym z miejscowego żelaza w 1841 na dziedzińcu. Atrakcją turystyczną i ośrodkiem życia kulturalnego jest słowacki oddział Międzynarodowej Galerii Sztuki "Miró", otwarty w 1993, wystawiający dzieła współczesnego malarstwa z całego świata.
Snina jednak służy turystom głównie jako punkt wypadowy do wycieczek w Góry Bukowskie i Wyhorlat, którego szczyty (Malý Sninský kameň i Veľký Sninský kameň, 1005 m n.p.m., 5 km na południe od Sniny) górują nad miastem. Szlaki turystyczne prowadzą na Sniński Kamień i do górskiego jeziorka zwanego "Morskim Okiem". Nad zalewem Rybníky znajduje się kapielisko i ośrodek wypoczynkowy. W okolicznych wsiach Ruský Potok, Uličské Krivé, Topoľa i Hrabová Roztoka znajdują się drewniane rusińskie cerkiewki. 14 km od Sniny, w Parihuzovcach, znajduje się wyciąg narciarski.