Stary Korczyn
Z Wikipedii
Współrzędne: 50°18' N 020°45' E
|
||||||||||||||||||||||||||||
 |
||||||||||||||||||||||||||||
Stary Korczyn – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie buskim, w gminie Nowy Korczyn.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa kieleckiego.
Spis treści |
[edytuj] Położenie
Miejscowość położona jest na Ponidziu, w Nadnidziańskim Parku Krajobrazowym, na prawym brzegu rzeki Nidy, ok. 3 km na zachód od Nowego Korczyna.
Na nadnidziańskich łąkach w okolicach Starego Korczyna występuje zimowit jesienny, rzadka roślina chroniona, która kwitnie późną jesienią.
Przez wieś przechodzi 
zielony szlak turystyczny z Wiślicy do Grochowisk.
[edytuj] Historia
Pierwsze wzmianki o Korczynie pochodzą z XII wieku. W 1145 r. komes Wszebor nadał wieś klasztorowi w Trzemesznie. Jednak miejscowa parafia jest starsza i prawdopodobnie istniała już w drugiej połowie XI wieku. W XIII wieku na terenie osady znajdował się dwór książęcy. W 1226 r. urodził się tu książę Bolesław Wstydliwy, założyciel sąsiedniego Nowego Miasta Korczyna. Po lokacji w 1258 r. Nowego Miasta, Stary Korczyn stracił swoje znaczenie.
W XIV wieku pozostawał jeszcze siedzibą dekanatu. Prestiż parafii spowodował, że Kazimierz Wielki ufundował tu nowy, murowany kościół, którego budowę ukończono w XV wieku. Jan Długosz wspomina o Starym Korczynie jako wsi królewskiej.
Według spisu z 1827 r. było tu 47 domów i 231 mieszkańców. Znajdowała się tu szkoła gminna oraz przytułek dla starców.
[edytuj] Zabytki
- Kościół pw. św. Mikołaja z połowy XIV w., przebudowany w XIX wieku; uszkodzony w czasie I wojny światowej, został odrestaurowany (powstało m.in. nowe sklepienie kościoła); świątynia składa się z dwóch części: starszej, gotyckiej w skład której wchodzi prezbiterium z XIV w., nawa i zakrystia z XV w., oraz z części neogotyckiej z drugiej połowy XIX w.; na południowej ścianie kościoła, pomiędzy nawą a prezbiterium znajduje się wieżyczka z XIV w., z otworami strzelniczymi i śladami po dawnym zegarze słonecznym; jednym z elementów wyposażenia kościoła jest późnogotycki krucyfiks z ok. 1500 r.; na zewnętrznej ścianie zakrystii wmurowana jest płyta z nazwiskiem Jakuba z Ujścia, kanonika krakowskiego i profesora Akademii Krakowskiej; wewnątrz kościoła znajduje się marmurowe epitafium innego profesora Akademii, Jana Józefa Rygalskiego; ich obecność związana jest z prawem do obsady tutejszego probostwa przez senat uczelni; w kruchcie za zakrystią kościoła znajduje się także renesansowe epitafium Antoniego Skorczyckiego, z popiersiem zmarłego; w dolną część ołtarza wmurowana jest płyta nagrobna Elżbiety ze Zborowskich Dudyczowej; obok świątyni usytuowana jest ceglana dzwonnica
- Kapliczka z 1666 r.
- Figura przydrożna z 1873 r.
- Cmentarz parafialny z połowy XIX w.
[edytuj] Bibliografia
- Michał Jurecki, "Ponidzie. W świętokrzyskim stepie", Kraków 2004, ISBN 83-89676-16-8
- Maria i Przemysław Plichowie, "Ponidzie. Szlaki turystyczne", Warszawa 1985
- Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski, "Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich", Warszawa 1880
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy i zdjęcia satelitarne:
Wsie: Badrzychowice • Błotnowola • Brzostków • Czarkowy • Grotniki Duże • Grotniki Małe • Górnowola • Harmoniny • Kawęczyn • Łęka • Nowy Korczyn • Ostrowce • Parchocin • Pawłów • Piasek Wielki • Podraje • Podzamcze • Rzegocin • Sępichów • Stary Korczyn • Strożyska • Ucisków • Winiary Dolne • Żukowice
Siedziba gminy: Nowy Korczyn
