Strońsko
Z Wikipedii
Współrzędne: 51°33' N 018°52' E
Strońsko | |
Województwo | łódzkie |
Powiat | zduńskowolski |
Gmina | Zapolice |
Położenie | 51° 33' N 18° 52' E |
Strefa numeracyjna (do 2005) |
43 |
Tablice rejestracyjne | EZD |
Położenie na mapie Polski
|
Strońsko – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie zduńskowolskim, w gminie Zapolice.
W latach 1975-1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.
Wieś położona w odl. 12 km na pd.-wsch. od Sieradza, na wysokim brzegu pradoliny Warty skąd roztacza się rozległy widok na Kotlinę Sieradzką. Pierwsza wzmanka o niej pochodzi z 1389 r., kiedy to wymieniono Stanisława Mikołaja de Strońsko. W 1873 r. na terenie przykościelnym odkrył cmentarzysko kultury pomorskiej Edmund Stawiski z Podłężyc. Znalazł tu także interesujące materiały kultury polskiej w postaci kafli. We wsi kościół pw. św. Urszuli i 11 Tysięcy Dziewic z I poł. XIII w., przebudowany w 1458 r. przez miejscowego dziedzica Strońskiego h. Doliwa, rozbudowany w 1600 r., a w 1726 r. przez kasztelana spicymierskiego Kazimierza Walewskiego, także na początku XX w. Elementy stylu romańskiego zachowały się najlepiej na zewnętrznej stronie prezbiterium i części nawy, gdzie widoczna jest romańska faktura murów oraz dwa okna zamknięte półkoliście. Na absydzie arkadowy fryz z cegły oraz półokrągłe okienko na osi. Na zewnętrznej stronie muru prezbiterium charakterystyczne okrągłe wgłębienia – ślad po rytualnym nieceniu ognia przy użyciu świdra ogniowego. Najwartościowszym zabytkiem świątyni jest kamienny półokrągły tympanon, znajdujący się nad drzwiami w pd. kruchcie, przedstawiający legendarnego bazyliszka w obramieniu plecionkowego ornamentu. Jest to unikatowy w Polsce charakter zdobienia, wskazujący na skandynawskie lub tyrolskie pochodzenie tympanonu. Wyposażenie wnętrza kościoła barokowe – z XVII i XVIII w. W bocznym ołtarzu czczony przez miejscową ludność obraz Przemienienia Pańskiego z XVIII w. Dwie kropielnice z 1504 r. Tablica nagrobna z XIX w. rodziny Bemów, właścicieli pobliskiego Belenia, krewnych gen. Józefa Bema. Przetrwała wiadomość o proboszczu z okresu powstania styczniowego ks. Antonim Ślepowrońskim (ur. w 1807 r.), który "brał udział w powstaniu i miewał kazania podburzające". W pobliżu kościoła resztki podworskiego parku, a w nim pomnikowe okazy drzew. Kaplica cmentarna św. Krzyża, murowana, z ok. 1821 r. (neoklasycystyczna), restaurowana w 1926 r.
Na cmentarzu kwatery ok. 280 żołnierzy polskich poległych w 1939 r. Wśród nich grób zmarłego po wojnie w Londynie gen. br. Bronisława Laliczyńskiego dowódcy w 1939 r. 4 pp. Legionów z Kielc. Corocznie w pierwszą niedzielę września odbywają się tutaj uroczystości dla uczczenia pamięci poległych. Pośrodku cmentarza są dwa stare grobowce: Kobierzyckich z Kalinowej z 1800 r. i Feliksa Stawiskiego z Podłężyc z 1936 r.
[edytuj] Bibliografia
- A. Ruszkowski, "Sieradz i okolice", Sieradz 2000.
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy i zdjęcia satelitarne: