Wojciech Jastrzębowski
Z Wikipedii
Wojciech Bogumił Jastrzębowski (19 kwietnia 1799 w Szczepkowie Giewartach koło Przasnysza - 30 grudnia 1882 w Warszawie), naukowiec polski, przyrodnik i wynalazca, profesor botaniki, fizyki, zoologii i ogrodnictwa w Instytucie Rolniczo-Leśnym na Marymoncie. Jeden z głównych twórców ergonomii.
Brał udział w powstaniu listopadowym. Był też autorem zegara słonecznego w warszawskich Łazienkach oraz twórcą urządzenia do określania kompasów na jakiejkolwiek bądź przestrzeni i w każdym położeniu. Członek Warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauki, Krakowskiego Towarzystwa Naukowego, Kieleckiego Towarzystwa Rolniczego oraz Towarzystwa Rolniczego we Lwowie. Autor podręcznika Florae Polonicae Prodomus (opisał tam ok. 1500 roślin polskich). Autor pionierskiej rozprawy ergonomicznej Rys ergonomji czyli nauki o pracy, opartej na prawdach poczerpniętych z Nauki Przyrody (1857). Napisał też Traktat o Wiecznym Przymierzu Miedzy Narodami Ucywilizowanymi- Konstytucja dla Europy (1831). Utworzył Zakład Praktyki Leśnej, będący pierwszą instytucją doskonalenia zawodowego dla leśników. Był on zlokalizowany w okolicach Broku w Feliksowie. W 2004 roku w Broku odsłonięto pomnik Jastrzębowskiego.
[edytuj] O wiecznym pokoju między narodami
Wojciech Jastrzębowski podczas przerw w walkach o obronę Warszawy w bitwie pod Olszynką Grochowską (25 lutego 1831) sformułował tekst, który można określić jako projekt pierwszej w historii konstytucji zjednoczonej Europy jako jednej republiki bez wewnętrznych granic, z jednolitym prawodawstwem oraz organami władzy złożonej z przedstawicieli wszystkich narodów. Projekt ten Wolne chwile żołnierza polskiego, czyli myśli o wiecznym pokoju między narodami cywilizowanymi (w skrócie zwany O wiecznym pokoju między narodami) składał się z 77 artykułów. Został opublikowany 3 maja 1831 r. w rocznicę majowej Konstytucji. Jastrzębowski napisał m.in.: wszystkie narody europejskie mają się wyrzec swojej wolności i zostać niewolnikami praw, wszyscy monarchowie maja być odtąd tylko stróżami i wykonawcami tychże praw i nie tytułować się inaczej tylko ojcami narodów.
