Wybuch
Z Wikipedii
Wybuch - w mowie potocznej - gwałtowne wydzielenie w jednym miejscu dużych ilości energii. Wybuchowi towarzyszy zwykle nagły wzrost temperatury i wzrost ciśnienia. Wybuch powoduje powstanie fali uderzeniowej. W zależności od prędkości rozchodzenia się tej fali oraz mechanizmu wybuchu rozróżnia się deflagrację (zwaną inaczej wybuchem właściwym), eksplozję i detonację .
Większość materiałów wybuchowych działa na skutek gwałtownej, egzotermicznej reakcji chemicznej. Wzrost ciśnienia w otoczeniu wybuchu może wynikać z czterech przyczyn:
- powstaniu dużych ilości gazowych produktów reakcji chemicznej, która spowodowała wybuch
- powstaniu dużych ilości gazów w reakcjach wtórnych
- rozprężeniu się gazów, które wcześniej występowały w strefie wybuchu pod wpływem gwałtownego wzrostu temperatury
- parowaniu i sublimacji cieczy i ciał stałych w strefie wybuchu.
[edytuj] Systematyka wybuchów
- Deflagracja (inaczej wybuch właściwy) - ma miejsce gdy szybkość rozchodzenia się fali uderzeniowej nie przekracza 400 m/s.
- Eksplozja - ma miejsce gdy szybkość rozchodzenia się fali uderzeniowej przekroczyła 400 m/s ale nie była to najwyższa możliwa wartość dla danego materiału wybuchowego.
- Detonacja - ma miejsce, gdy szybkość rozchodzenia się fali uderzeniowej przekroczyła 400 m/s i jednocześnie osiągnęła maksymalną możliwą wartość dla danego materiału wybuchowego.
W przypadku, gdy nie ma możliwości sprawdzenia, czy wybuch nastąpił z maksymalną możliwą prędkością używa się raczej określenia "eksplozja" niż "detonacja".
[edytuj] Przykłady
- spalanie prochu czarnego:
- na wolnej przestrzeni zachodzi dość gwałtownie ale bez powstania fali uderzeniowej - nie można tego nazwać wybuchem
- w zamkniętej przestrzeni zachodzi gwałtownie, ale z prędkością poniżej 400 m/s - jest to wybuch właściwy
- spalanie amonitu gdy zachodzi:
- z prędkością 4000 m/s, czyli maksymalną dla tego materiału - jest to detonacja
- z prędkością poniżej 4000 m/s ale powyżej 400 m/s - jest to eksplozja
- z prędkością poniżej 400 m/s - jest to wybuch właściwy
- rozkład nitrogliceryny pod wpływem iskry elektrycznej lub wstrząsu gdy zachodzi z prędkością:
- 8000 m/s - detonacja
- poniżej 8000 m/s do 400m/s - eksplozja
- poniżej 400 m/s - wybuch właściwy
- nitrogliceryna rozlana ostrożnie na wolnej przestrzeni i podpalona płomieniem - spala się bez powstawania fali uderzeniowej - nie jest to nawet wybuch właściwy.
