Wzgórza Wyrębińskie
Z Wikipedii
Wzgórza Wyrębińskie | |
Megaregion | Pozaalpejska Europa Środkowa |
Prowincja | Masyw Czeski |
Podprowincja | Sudety z Przedgórzem Sudeckim |
Makroregion | Sudety Środkowe |
Mezoregion | Góry Sowie |
Mikroregion(y) | Wzgórza Wyrębińskie |
Zajmowane jednostki administracyjne |
Województwo dolnośląskie Powiaty: kłodzki, wałbrzyski |
Wzgórza Wyrębińskie – małe pasmo górskie w południowo zachodniej części Sudetów Środkowych w Górach Sowich w południowo zachodniej Polsce w województwie dolnośląskim.
Spis treści |
[edytuj] Opis
Wzgórza Wyrębińskie – niedługie trójczłonowe pasmo wzgórz rozciągające się równolegle po południowej stronie głównego pasma Gór Sowich. Po stronie wschodniej oddzielone są od macierzystego masywu obniżeniem Jugowa, a po stronie zachodniej graniczą z głównym pasmem na wysokości góry Sokół oddzielone Przełęczą Sokolą. Dalej na południe poprzez dolinę Włodzicy graniczą ze Wzgórzami Włodzickimi. Pasmo położone między Górami Sowimi a Wzgórzami Włdzickimi ciągnie się w kierunku południowo wschodnim na długości ponad 10 km od miejscowości Kolce do wsi Przygórze , maksymalna szerokość pasma 2,6 km . Pasmo podzielone jest na trzy części dolinami potoków Jugowskiego i Sowiego Potoku. Część środkowa z górą Gontowa (723 m n.p.m.) jest najwyższa pozostałe dwie części są znacznie niższe.
[edytuj] Rzeźba
Cały obszar pasma jest górzysty poprzecinany w poprzek dolinami potoków górskich na trzy segmenty z wyraźnie zaznaczonymi wzniesieniami, rzadko zaludniony o zalesionych szczytach. Większość obszaru zajmują łąki.
[edytuj] Krajobraz
Krajobraz niskich gór, wyżyn i wysoczyzn silnie rozciętych przez potoki i systemy ich bocznych dolinek. Szczyty kopulaste z wyraźnym podkreśleniem zboczy. Większość obszaru zajmują łąki. Krajobraz częściowo przeobrażony, pierwotny niskogórski charakter krajobrazu w większości został zachowany.
[edytuj] Budowa geologiczna
Wzgórza powstały na oderwanym i wypiętrzonym fragmencie formacji skalnej Masywu Czeskiego. Zajmują północno wschodni fragment niecki śródsudeckiej oraz bloku sowiogórskiego. Zbudowane są z utworów czerwonego spągowca, głównie piaskowców, zlepieńców i łupków oraz górnokarbońskich zlepieńców, w których występują pokłady węgla kamiennego. W skałach tworzących wzgórza, oprócz węgla, występuje piryt i uraninit. Najbardziej rozpowszechnione są paragnejsy, powstałe przez metamorfozę łupków ilastych i szarogłazów. Dominującym rodzajem skały są gnejsy oligoklazowo-biotytowe, występujące najczęściej w postaci miagmatytów. Nieckę Włodzicy w dolnym biegu wypełniają osady czwartorzędowe.
[edytuj] Klimat
Na opisywanym obszarze brakuje stacji meteorologicznych co utrudnia szczegółowsze określenie panujących tu warunków klimatycznych. Są one zbliżone do terenów sąsiednich. Najkorzystniejsze warunki klimatycznie są. u podnóża Gór Sowich oraz w piętrze do około 400-500 m n.p.m. Średnia temperatura roczna oscyluje tu w granicach 7°C. Najcieplejszym miesiącem jest lipiec, najzimniejszym styczeń. Okres wegetacyjny ma zróżnicowaną długość w zależności od wysokości terenu i regionu i trwa od ok. 210 dni w dolinach do ok. 170 dni na północnych zboczach szczytowych.
[edytuj] Roślinność i zwierzęta
Wyższe partie Wzgórz Wyrębińskich porastają lasy świerkowe i świerkowo – bukowe, miejscami z domieszką brzozy, modrzewia i innych gatunków. Świat zwierzęcy nie różni się specjalnie od innych części Sudetów. Z większych zwierząt mają tu swoje siedliska; jeleń, sarna i dzik. W zróżnicowanym dla Sudetów, świecie ptaków na terenie wzgórz występuje: jarząbek, sowa włochata, pluszcz, krzyżodziób świerkowy, kilka gatunków jastrzębi.Z mniejszych ssaków można spotkać nietoperze, lisa, łasicę, wiewiórkę. Na terenie wzgórz występują skupiska roślinności górskiej objęte prawną ochroną na uwagą zasługują: oset górski – dziewięćsił bezłodygowy, wawrzynek wilczełyko, liczne storczyki, goryczki, pierwiosnki, lilia złotogłów oraz kilka gatunków traw.
[edytuj] Wody
Wzgórza należą do zlewiska morza Bałtyckiego. Głównymi rzekami odwadniającymi wzgórza są od południowej strony Włodzica i Bystrzyca zbierająca wody z północno zachodniej części. Odwadniające dolinę potoki przebijają się przez góry dolinami do ujść.
[edytuj] Komunikacja
przez wzgórza prowadzą w poprzek trzy drogi lokalne. Dolinią Włodzicy u podnóża południowego zbocza prowadzi
[edytuj] szlak kolejowy
[edytuj] drogi główne
Droga wojewódzka nr 381 – Kłodzko – Wałbrzych
[edytuj] lokalne
Nowa Ruda – Jugów, Ludwikowice Kłodzkie – Sokolec, Jugów – Sokolec – Walim, Ludwikowice Kłodzkie – Jugów.
[edytuj] Miejscowości
Jugów, Ludwikowice Kłodzkie, Sokolec, Bartnica, Sierpnica
[edytuj] Szlaki turystyczne
Przez wzgórza prowadzą szlaki turystyczne: z Świerk oraz Ludwikowic Kłodzkich na Wielką Sowę i Przełęcz Jugowską.