Zamarski
Z Wikipedii
Współrzędne: 49°48' N 018°41' E
| Zamarski | |||
|
|||
| Województwo | śląskie | ||
| Powiat | cieszyński | ||
| Gmina | Hażlach | ||
| Sołtys | Iwona Boruta | ||
| Położenie | 49° 48' N 18° 41' E |
||
| Wysokość | 388 m n.p.m. | ||
| Liczba mieszkańców (2004) • liczba ludności |
1234 |
||
| Strefa numeracyjna (do 2005) |
33 | ||
| Kod pocztowy | 43-419 | ||
| Tablice rejestracyjne | SCI | ||
Położenie wsi |
|||
| Strona internetowa wsi | |||
|
Położenie na mapie Polski
  Zamarski
|
|||
Zamarski to wieś w powiecie cieszyńskim, będąca jedną z sześciu sołectw gminy Hażlach, znajdująca się ok. 5 km na północny wschód od Cieszyna, województwo śląskie, 1234 mieszkańców (2004).
W latach 1975-1998 miejscowość położona była w województwie bielskim.
[edytuj] Historia Zamarsk
Pierwsze wzmianki o "Zamaishi" (czyli Zamarskach), miejscowości znajdującej się na niewielkim kopcu o wysokości 388 m n.p.m. koło Cieszyna, datuje się na rok 1223, jest to więc najstarsza wieś w gminie, oraz jedna z najstarszych na Śląsku Cieszyńskim. Mowa tu o dokumencie biskupa wrocławskiego Wawrzyńca o podarowaniu zakonnicom kościoła św. Zbawiciela w Rybniku dziesięcin biskupich z czternastu wsi Księstwa Cieszyńskiego. Podczas powstania Zamarski były bezpośrednią własnością książąt cieszyńskich, wtedy to stały się one ulubionym miejscem polowań, gdzie poza książętami polowali też szlachta i hrabiowie. W pewnym sensie do dziś na wsi przetrwał charakter puszczański, jak na przykład miejsce zwane "Czornymi Dołami", które oddaje klimat wieków piastowskich, jednak głównym źródłem utrzymania dzisiejszych mieszkańców jest rolnictwo i hodowla zwierząt. Bliskość Cieszyna sprzyjała rozwojowi miejscowego folwarku, który nieustannie zmieniał swoich właścicieli, ich sprzedaż w ręce szlachty zasilała fundusze Księstwa, nękanego wojnami. W ten sposób Zamarski stawały się własnością kolejno: w 1656 czeskiej rodziny szlacheckiej - Marklowskich, w 1718 najwyższego dostojnika w Księstwie - hrabiego Tęczyńskiego, a w 1731 polskiego magnaty - hrabiego Henryka Fryderyka Wilczka, na krótko w 1766 Radockich, a później Trachów; do Księcia Cieszyńskiego wróciła w 1802, stała się wtedy częścią "Komory Cieszyńskiej". To właśnie w Zamarskach na tzw. "Bachorku" w 1626 miała miejsce jedna z bitw wojny religijnej pomiędzy Cesarstwem Austriackim a Szwecją. Wieś nękana była też przez ogromny głód trwający dwa lata i nazwany "Głodnymi Rokami" (1847-1848, zresztą nie tylko Zamarski, na przykład w pobliskim Pogwizdowie przetrwały tylko dwie rodziny). Podporą lokalnej społeczności była wiara, z pewnością kościół na terenie wsi istniał już w XIII wieku. Niestety w 1585 drewniany kościółek spalił się, lecz jeszcze w tym samym roku odbudowano przetrwałą do dziś wieżę dzwonniczą do której, po staraniach hrabiego Henryka Fryderyka Wilczka, dobudowano drewniany kościół w stylu barokowym w 1731 (św. Rocha); w całości budynek ten jest zabytkiem klasy zerowej i zarazem najstarszym zachowanym drewnianym kościołem na terenie Śląska Cieszyńskiego. Warto zauważyć, że w tamtych czasach znaczącą część mieszkańców wsi stanowiła ludność wyznania ewangelicko-augsburskiego; w 1790 ewangelików było 102, a katolików 290. Kościół zamarski był w posiadaniu luteran od połowy XVI wieku do 1654. W 1808 ewangelicy założyli szkołę ewangelicką (jedna z 25 w Księstwie), a w 1814 została przejęta przez katolików, jednak nauczała ona dzieci obu wyznań, co ilustruje panującą wtedy, mimo wszystko, tolerancję religijną. W 1821 wzniesiono nową murowaną szkołę "średnią", a w 1901 dobudowano dla niej drugi bydynek. Dzisiejszy budynek szkoły podstawowej wybudowano w 1974. W 1908 w Zamarskach powstał oddział Ochotniczej Straży Pożarnej. Natomiast jeden z obiektów skansenu wsi beskidzkiej i cieszyńskiej w Wojewódzkim Parku Kultury i Wypoczynku w Chorzowie, czyli kwadratowa kuźnia o dwuspadowym dachu krytym gontem, również pochodzi z Zamarsk. Na terenie miejscowości działa też klub piłkarski LKS "Lutnia" Zamarski, który swoją nazwę wziął od tutejszego strumyka, którego źródła znajdują się na kopcu gumieńskim.
Wieś słynie także z tego, iż kultywowana jest tu tradycja i kultura Śląska Cieszyńskiego, a najbardziej przejawia się to bardzo powszechnie używaną lokalną odmianą gwary śląskiej:
Pochwała Zamarsk Ni wielko, ni mało jest nasza dziedzina, chocioż byś ją chladoł, na mapie ji nima. Wygodnie se siadła między kopieczkami, obrąbiono jak serwet wokoło lasami. Potoki ją wiążą jak modro przeposka, piekno i bogato jest zamarsko wioska. Wysoko na kopcu stoi kościół stary, ludziom on dodowo otuchy i wiary. Nowiutko zaś szkoła w zieleni się bieli takij jeszcze nigdy w Zamarskach ni mieli. Ludzie pracowici, w zagon zapatrzeni, pot im z czoła kapie, tela tu kamieni. Nie bydziesz ty, ziymio z nami nagrowała; tela, wiela chcymy bydziesz nóm dowała. Chleba, kwiotków, miodu, wszystkigo co trzeba, słońca i zieleni i modrego nieba. Erwin Cienciała |
[edytuj] Linki zewnętrzne
- Mapy i zdjęcia satelitarne:
