Salamander
From Wikipedia
| Salamander | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Ne viersalamander |
|||||||||
| Taxonomische indêlienge | |||||||||
|
|||||||||
| Sorte | |||||||||
| Salamander |
Salamanders zyn en orde van amfiebiejn die leevn in olle continent'n buut'n Oceanië en Antarctica. 't Zyn apeuprès 500 sôort'n en ze zyn ollemoale koedbloedig en ze zien der oek ollemoale redelyk gelykig uut: e lank en fyntig lyf, korte potjes en e langn steirt. Voe nunder vôort te plant'n goan der vele were no 't woater, oloewel dander vele sôort'n anders nôois in 't woater zitt'n. Ze leevn wel ollemoale up natte plekk'n (lyk busschn).
't Zyn fossieln evondn van salamanders uut 't Jura-tydperk (200 toet 145 meljoen joar eleen).
[bewerk'n] Vôortplantienge
Olle salamanders plant'n nunder vors met eiers. Sommegte leggn die eiers geweune in't woater (de sôort'n oel ier droain mêestol woaterplant'n derroend), mo 't zyn der oek die de eiers uutbroen in nunder lyf en de joengn (oek e sôorte dikkoptjes, mo z'en uutwendige kiewn die loater were weggoan) toene in't woater loat'n volln ('n viersalamander is zuk êen).
De bevruchtienge van d'eiers gebeurt nie deur penetroasche, mo 't vintje legt optje zoad, dat wuvetje toene upnimt en ezo neur eiers bevrucht.
[bewerk'n] Leevn
De sôort'n salamanders die in nuze streekn leevn, kruup'n ollêne mor in 't woater anze moet'n poarn en eiers leggn (buut'n viersalamander, die ze dikkoptjes in 't woater lat volln, mo der bykan nôois in goat). J'et oek salamanders die ossan in't woater bluuvn, mo nie oel ier. 't Zyn der zest die nunder kiewn nôois verliezn.
[bewerk'n] Sôortn in West-Vloandern
't Kommn 4 sôort'n zeker vôorn in West-Vloandern.
- Klêen Woatersalamander (Lissotriton vulgaris)
- Alp'nwoatersalamander (Mesotriton alpestris)
- Kamsalamander (Triturus cristatus)
- Vinpôotsalamander (Lissotriton helveticus)
- Viersalamander (Salamandra salamandra): 't zittn der nog up 'n Franschn kant van Zwortnberg en ze zyn ant probeern voen der were up'n Vlamschn kant te krygn. Ze zyn doa verdreevn deur 't verlôorn goan van nunder leefgebied (deur recreoasche en slicht oenderoed van de busschn).
