Adjeyant
Èn årtike di Wikipedia.
èn adjeyant, (on dit eto: ome di strin), dins l' foclore del Walonreye, di Flande et del Picårdeye, c' est des grandès posteures, k' on pormoenne avå les voyes li djoû d' ene fiesse rilomêye dins ene metowe veye.
Li mot "adjeyant" a eto des ôtes sinses.
C' est ene sacwè diferinne des des grands foirts omes des viyès fåves.
Ådvins |
[candjî] Egzimpes d' adjeyants foclorikes
- lomés tot biesmint "adjeyant":
- lomés pa des ptits nos:
- Ate : Goyasse (Gouyasse) riprezinte li grand foirt ome del Bibe. On l' mareye al dicåce do 4imme semdi d' awousse, après vepes, avou Dame Gouyasse, dabôrd, ene ôte adjeyante. Li mariaedje si fwait sol tchapistrea di l' eglijhe Sint-Djulin. Adon, gn a l' bierdjî David ki tape ene bale d' Ate a Gouyasse, manire di dire "tapez lzès djus, les grands". Gouyasse si fwait rascode på ptit David mins dit : "dji n' so nén co moirt." Et come d' efet, on l' rivoet l' dimegne avou ls ôtes: Sanson, Ambiyorisse, Mamjhele Victwere. (sourdant: Louis Pieters).
- Bastogne : les troes adjeyants d' Bastogne sont Troufet eyet s' feme Mareye-Djihene (Marîe-Jane), askepyîs e 1958, eyet leus fi Tanta, Rawieu d' Oxhs, askepyî e 1963. Troufet sereut on vraiy Bastognård, k' åreut fwait cåzer d' lu å sidje di Bastogne pås Lidjwès e 1238.
- Lidje : Tchantchès et Nanesse.
- Sint-Houbert : Pancarou et Lisbete.
- Tchålerwè : Djihan (Djan), Djihene (Djene), Djambot, El Mayeur, Maca, el Facteur, El tchampete, Davå, Lahousse.
- lomés do no do viyaedje:
- L' ome di strin di Petbåy: on l' lome Petbåy.
[candjî] Istwere des adjeyants del Walonreye
Les pus vîs adjeyants ki vikèt co asteure sont, sins manke, Monsieu et madame Gouyasse d' Ate, k' egzistént ddja e 15inme sieke. Dispu ls anêyes 1980, gn a todi dpus d' veyes et viyaedjes k' ont des adjeyants. Insi, a Welin, li les 9 adjeyants n' ont stî askepyî ki dispus 1984, dispu k' on-z a adjinçnêye on cwarmea. Å cmince, les adjeyants estént poirtés pa les djins. Il estént fwaits d' oizires Asteure, i sont metous so des rôletes.
[candjî] Foû del Walonreye
[candjî] El Flande ey el Bijhe di France
Les minmès uzances di pormoenner des adjeyants azès fiesses egzistêye eto el Flande et dins l’ Bijhe di France.
[candjî] El Wisconsene
L’ uzance walone s’ a epoirté el Wisconsene, påzès Walons d’ låvå. Les adjeyants sont håynés å Belgian Day (li 21 di djulete).
[candjî] Les adjeyants d' Brussele
I sont tertos Flaminds, come li veye dinltins:
- Catrene: adjeyante do Vismet
- Rolle k' åreut viké podbon a Steenpoort
- Dorotijke, on maxhaedje di sinte Dorotêye, siervowe a l' eglijhe del tchapele, et da Tortijke, ene saedje-dame.
