Divico
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
De Divico (gall. "Rächer") isch e Feldherr vo de Tiguriner gsii, emene Tailstamm vo de Helvetier. Er het sich mit sinene Chrieger a de Teutone und Kimbre agschlosse, wo dur s Gebiet vode Helvetier zoge sind. Im Johr 107 v.Chr. het er i de Schlacht von Agen am Fluss Garonne d Römer underem Lucius Cassius gschlage und de seb tötet.
Wo im Johr 58 v.Chr. d Helvetier beschlosse hend ires agstammti Land z verloo, het de Caesar verhinderet, as si d Saône überqueret chönet. indem er d Brugg abbroche het. D Helvetier hend de scho sehr alti Divico zum Cäsar gschickt, um d Fridesbestimige uszhandle. Doch wo de Cäsar Gaisle verlangt het, het de Divico entgegnet, d Helvetier saiet sich gwonet Gaisle z nee, nöd z gee. Druf abe sind d Verhandlige abbroche worde und d Helvetier hend en andere Weg gsuecht. Doch de Cäsar het sich bi Bibracte de Helvetier ernoit in Weg gstellt und es isch zunere Schlacht cho, wo d Helvetier verlore hend. (Cæsar, Bell. Gall. 1,13-14). Und aschlüssend händ wieder müesse alles uufbaue.
D' Teilnamm vom Divico a dem umschtrittene Uuszug vo dä Helvetier isch nöd sicher. Är wäri zue dem Ziitpunkt als Greis wool chumm meh i dä Lag gsi, d' Schtrapaze vomne Fäldzugs z'überläbe. Sini Erwähnig hät äm Cäsar zue dä Überhöhni vo sim eigenä Sieg über d' Helvetier diänt. D' Nännig vom Divico hät by dä Römer d' Erinnerig a d' Niederlag by Agen wieder härgschtellt und bringt em Cäsar als «Rächer» dä früherigi erlitteni Schand witerä Chredit.
[ändere] Nochwürke
Im 19. Jahrhundärt hät dä Divico als Nationalhäld vo dä modernä Schwyz i Konkurränz zum Wilhelm Tell gschtande. Zahlrichi Hischtoriäbilder händ sini Tate verhärrlicht, au d' Literatur hät sich mit äm Divico uusenander gsetzt. Conrad Ferdinand Meyer hät s' Gedicht «Ein Joch am Leman» für d' Verhärrlichig vom Divicos Sieg über d' Römer gschriebe. Uf dä eine Sitä isch dä Divico vor dä Ifüehrig vo dä Tell-Legändi dur dä Schiller bym bildetä Bürgertum bechannter wordä, wil Cäsars Schriftä zue dä Pflichtlektürä im Gymnasium ghört händ. Uf dä andere Sitä hät er ganz anderi Tugendä zeigt: Er isch muetig, furchtlos, schtolz, schtuur und gschid gsi – und isch us äm Adel oder Füehrigsschicht entschtammt. Tell dagäge isch für s'konservativi Bürgertum e schwierige Figur, en Tyrannemörder, Revolutionär, en «Ma us äm Volch», en Einzelchämpfer. Im 20. Jahrhundärt hät aber Wilhelm Tell dä Nationalhäld Divico fascht völlig verdrängt, nur im Rahme vo dä Geischtige Landesverteidig hät er e Renaissance erläbt. Während derer Ziit isch vor allem dä schtuuri Widerschtandswillä hervorghobe, diä Divico gägeüber Cäsar a dä Tag gleit ha söll. Demit isch än Bezug hergschtellt zum Widerschtand vo dä Schwyz gäge s' übermächtigi Dritti Riich während dä Ziit vom Nationalsozialismus.
I dä Nachchriegsziit isch dä Divico zuenämmend i d'Vergässeheit versunke, insbsundrigs syt dä Gschichtsunterricht i dä Schwyzer Schuele während dä 1980är Jahr vo dä Reschtä där Geischtige Landsverteidig gsübert worde sind.
[ändere] Büecher
- Der Neue Pauly; Verlag J.B.Metzler, Stuttgart. ISBN 3-476-01470-3
- Bernhard Maier: Lexikon der keltischen Religion und Kultur; Kröner, Stuttgart (1994). ISBN 3-520-46601-5
[ändere] Link
Der Artikel basiert uf ´ra freie Ibersetzung vum Artikel „Divico“ us dr dytsche Wikipedia.
