Ostern

Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy

Oschtere ischs hegscht Fäscht vu dr katholische und orthodoxe Chrischteheit; do fiirt mer d Uferestehung vum Jesus Chrischtus, wun er dr Tod drmit besigt het. Diä Uferstehung gildet au as dr letscht Bewiis drfir, as dr Jesus nit numme e Mänsch gsii isch, sundern au Gott.

D biblisch Vorgschicht isch: Der Jesus isch an däm Dag, wu mer speter Karfridig gnännt het, ans Griz gschlage un umbrocht wore. (Wil er demit d'Menschheit vu dr Erbsünde erlöst het, giltet dr Karfridig als dr höchst Firdig vu dr evangelische Chrischte.) Drno isch er vu sinene Agherige ine Hehli glegt wore un e Soldat het e schwäre Stei drvor droolt. Im Markus-Evangelium gohts drno eso witter:

Dialäkt: {{{3}}}

"Wo der Heiligtag verby gsi isch, sind d Maria Magdalenä und Maria, das isch ds Jakobs Muätter, und d Salomee gah Salbenä chaifä und hend der Heiland wellä gah balsamiärä. Am erschtä Tag vo der Wuchä sind sy scho zytli zum Grab cho. D Sunnä isch grad uifgangä gsi. Sy hend nu zunänand gseid: "Wer treeld ys eppä der Schtei vom Grabigang uf d Sytä?" Wo sy gneewer gluägd hend, hend sy gseh, das der Schtei scho äwäg gsi isch. As isch ä gryslichä Schtei gsi. Sy sind is Grab inä und hend uf der rächtä Sytä imenä glänzigä Gwand ä Burscht gseh sitzä. Sy sind eländ verchlipfd. Är hed zuänä gseid: "Miänd nid verchlipfä. Iär suächid doch der Jesus vo Nazareth, wos kryziged hend. Är isch uiferschtandä. Är isch nimmä hiä. Luägid, dert hends ä anägleid gha. Gahnd etz und sägid das a synä Jingerä und am Petrus, und das är vor yw anä uf Galilea gahd. Dert gsehnderä de. Är heds yw doch gseid."
Etz sind sy zum Grab uis und zlaifs dervo. Sy hend ei Chlupf und ei Angscht gha und niämerem nyd truiwed z saga. (Zitiärt üs em Karl Imfeld, lueg bi Literatür)

Mit Oschtere sin verschiidini wältligi Brich verbunde, wu zum Deil uf heidnischi Ürspring zruckgfiährt wäre. Wit verbreitet ischs dr Brüch, as mer Oschtereier amolt un dr Kinder schänkt - hit miän friili noch e baar anderi Sache mit im Näscht vum Oschterhas sii, suscht kunnt bi dr Kinder ke Freid uf.
Am Karsamschtig z Nacht wird vor katholische Kirche e Fiir gmacht un d Oschterkerz dra azunde. Zu däm Brüch gits e wältligi Kunkeränz: In verschiidene Gegende, so z Nordditschland wäre großi Fiir in dr Landschaft azunde un drum rum gfäschtled.
Im Alperaüm wäre - noch em Uferstehungsgottesdiänscht am Samschtig z Nacht - großi Fiir uf Bärg oder in dr Däler azunde.
Dr heidnisch Ürsprung vu däne Fiir isch, ass mer dr Winter het welle verbränne. Eso Brich gits aber aü an andere Date wiä an Oschtere, lueg bi Funkefiir.