St. Gallen (Stadt)
Us der alemannische Wikipedia, der freie Dialäkt-Enzyklopedy
 |
Der Artikel bschäftigt sich mit de Stadt St. Galle in de Schwiiz. Anderi Bdütige vu dem Begriff findener under St. Gallen |
| Wappe | |
|---|---|
 |
|
| Basisdate | |
| Kanton: | St. Gallen |
| Bezirk: | Wahlkreis St. Gallen |
| BFS-Nr.: | 3203 |
| PLZ: | 9000 |
| Koordinate: | 47° 25' n. Br. 9° 22' ö. L. |
| Höchi: | 675 m ü. M. |
| Flächi: | 39.41 km² |
| Iwohner: | 70'628 (1. Januar 2004) |
| Websyte: | www.stadt.sg.ch |
| Charte | |
 |
|
Sanggalä (engl. St. Gall, fr. St-Gall, it. San Gallo, rät. Sogn Gagl) isch ä Schtadt i dä Schwiiz und d'Hauptschtadt vom gliichnamige Kanton Sanggallä.
Die vom irische Mönch Gallus (Heiliger) im 7. Johrhundert gründeti Schtadt Sankt Gallen hät 74'867 Iiwohner (November 2003). Mit rund 700 m ü.M. isch St. Gallä aini vo dä höchschtglägänschte Schtädt vo dä Schwiiz.
Inhaltsverzeichnis |
[ändere] Gschicht
[ändere] Gründig vo dä Schtadt
D'Afäng vo dä Sidlig St.Gallä goot uf dä irisch Mönch St.Gallus (* öppä 550; † 620 oder 640) zrugg, wo 612 am Fluss Schteinach ä Einsidler-Chlausä errichtet hät.
Noch sim Tod hät sich d'Chlausä schnell zunere Wallfahrtsschtätte entwicklät.
[ändere] Gründig vo dä Abtei Sankt Gallä
Öppä 720, also hundert Johr noch em Tod vom Gallus, hät dä alemannisch Prieschter Othmar zu Ehrä vom Gallus am Wallfahrtsort ä Abtei gründet und ihr dä Name St.Gallä ge.
Sankt Gallä isch zunere Zuefluchtsschtätt für irischi Gelehrti und Künschtler worde, wo i ihrere Heimat vo dä Wikinger und dä Däne vofolgt worde sind. Es sind witeri Ort oder Chile noch em Gallus b'nennt worde. Än Originalplan vomene Chloschter, wo i dä Stiftsbibliothek St. Gallä ufbewahrt wird und öppä 820 entschtande isch, vomittlet ä gnaui bildlochi Darschtellig vom ideale Chloschter mit allne Details.
Sankt Gallen liit am Jakobsweg vo Rorschach noch Einsidle.
[ändere] Reformation
Ab 1526 hätt dä domolig Bürgermeischter und Humanischt Vadian d'Reformation in St.Gallä g'führt.
[ändere] Politik
D'Legislative vo dä Schtadt isch dä Gross Gmaindrot. Sini 63 Mitglider werded ali vier Johr vom Volk gwählt. Dä Gmaindrot tröfft sich jedä Monät zu öffentliche Sitzige. Dä Schtadtrot mit füf Mitglider bildet d'Exekutive und wird ebefalls für vier Johr gwählt.
[ändere] Schtadtrot
Diä füf Schtadtröt sind für diä Sache zuäschtändig:
| Schtadtrot | Partei | Direktion |
|---|---|---|
| Franz Hagmann | CVP | Innepolitik und d'Finanze |
| Hubert Schlegel | FDP | Sozials und d'Sicherheit |
| Elisabeth Beéry Siegwart | SP | Bau und Planig |
| Fredy Brunner | FDP | Technischi Betriib |
| Barbara Eberhard-Halter | CVP | Schuäl und Schport |
Mitglieder des Stadtrats von 2005-2008
[ändere] Schtadtpräsident
Dä aktuell Schtadtpräsident isch dä Franz Hagmann (CVP).
[ändere] Vochehr
Dä Hauptbahnhof St.Gallä isch für d'Oschtschwiiz zentral. Vo St.Gallä us cha mer s'Rihntal, dä Bodeseeruum, s'Appenzöll Inner- und Osserode und d'Zentralschwiiz guet mit äm Zug erreiche.
Näbät äm Hauptbahnhof git's no d'Bahnhööf St.Fidä (St.Fiden), Hoggä (Haggen), Bruggä (Bruggen) und Winklä (Winkeln). Zmitz dur d'Schtadt fahrt au no d'Trogenerbahn. Si vebindät dä Spiicher (Speicher) im Kanton Appezell Osserode mit Trogä (Trogen).
D'Vechehrsbetrib vo dä Schtadt St.Gallä (VBSG) händ ä dichts Bussnetz mit 9 Liniä. Näbät dä Steinach fahrt s'Müleggbähnli uf diä Drü Weiere, äm Noherholigsgebiet uf St.George (St.Georgen). Bis 1957 hät St.Gallä au ä Tram kah. Uf em Teil vo sine Schine fahrt ets d'Trogenerbahn.
[ändere] Kultur und Sehänswürdigkeite
[ändere] Theater
- Im Theater St. Gallä wärdäd Opere, Musicals und Theaterschtuck ufgführt.
[ändere] Museä
- s'Historische und Völkerkundemuseum
- s'Kunschtmuseum
- d'Kunschthalä St. Gallä
- s'Naturmuseum
- s'Museum im Lagerhuus
- s'Textilmuseum
- d'Schtifsbibliothek
- s'Puä Schon museum
[ändere] Musig
- s'Sinfonieorcheschter St. Gallä git nebet äm Diänscht am Schtadttheater vil sinfonische Konzert i dä Tonhalä. Me cha au Gascht- und Chammerkonzert i dä Tonhalä ghöre.
[ändere] Bauwärk
- d'Altstadt
- diä Drü Weiere, ä Noherholigsgebiet
- d'Stiftsbezirk: UNESCO-Weltkulturärbi
- d'Universität St. Gallen für Wirschaft und Recht (HSG)
- diä Reformiert Chile Linsäbüäl
[ändere] Voranschtaltigä
- d'OLMA, diä Schwiizer Landwirtschaftsmäss mit ärä berüämtä Brodworschd
- s'Openair St. Gallä im Sittertal
