Сантăр Аксар
Wikipediaри материал
Сантăр Аксар (Мефодьев Александр Иванович), — критик, сăвăç, филологи ăслăлăхĕсен кандидачĕ (1984), доцент (1994). 1938 çулхи чӳк уйăхĕн 28-мĕшĕнче Чăваш Енĕн Патăрьел районĕнчи Еншик ялĕнче çуралнă.
1991 çултанпа Чăваш ССР ÇП, 1969 çултанпа Раççей журналисчĕсен пĕрлешĕвĕн членĕ. 1988 çулта Трубина Мархви ячĕллĕ литература премийĕн лауреачĕ пулнă. Çыравçă «Ĕçри хастарлăхшăн. В.И. Ленин çуралнăранпа 100 çул çитнĕ май» (1970) тата «Ĕç ветеранĕ» (1990) медальсене, «IX пилĕкçуллăх» паллăна, ВЛКСМ Тĕп комитечĕн (1989) тата В.И. Ленин ячĕллĕ Пĕтĕм Союзри пионер организацийĕн Тĕп Канашĕн (1989) Хисеп Грамотисене тивĕçнĕ. 2000 çулта Чăваш Ен культурин тава тивĕçлĕ ĕçченĕ.
[тӳрлет] Пурнăçĕ
1953 çулта Еншикри çичĕ çул вĕренмелли шкулта, 1956 çулта Шăнкăртамри вăтам шкултан вĕренсе тухнă. 1961-1967 çулсенче И.Я. Яковлев ячĕллĕ Чăваш патшалăх педагогика институтĕнче куçăн мар майпа вĕреннĕ. 1972-1975 çулсенче — И.Н. Ульянов ячĕллĕ Чăваш патшалăх университечĕн аспиранчĕ.
А.И. Мефодьевăн ĕçлĕ пурнăçĕ 1956 çулхи çĕртме уйăхĕнче тăван ялти ял хуçалăх эртелĕнче ахаль колхозник пулса вăй хунинчен пуçланнă. Каярахпа вăл пĕр хушă ял вулавăшне ертсе пынă. 1957-1960 çулсенче Совет Çарĕнче хĕсметре тăнă. Салтакран таврăнсан икĕ çула яхăн Йĕпреç районĕнчи «Коммунизм çĕнтерĕвĕшĕн» хаçат редакцийĕнче тата парти райкомĕн инструкторĕнче ĕçленĕ. 1962 çулхи авăн уйăхĕнче Александр Ивановичтăван района куçса килсе малтан «Авангард» хаçат редакцийĕнче, кайран КПСС райкомĕнче ĕçленĕ. 1972 çулхи юпа уйăхĕнче ăна партин Чăваш обкомĕн аппаратне куçарнă. Унта вăл 13 çул хушши культура пайĕн инструктурĕ пулнă. 1985 çулхи чӳкре ăна «Хатĕр пул» журналăн тĕп редакторне лартнă. Çак ĕçе вăл çичĕ çула яхăн туса пынă. 1992 çулхи çурла уйăхĕнчен пуçласа И.Я. Яковлев ячĕллĕ Чăваш патшалăх педагогика институтĕнче малтан чăваш чĕлхипе литература кафедринче, кайран чăваш литератури кафедринче тăрăшма пуçланă, студентсене тăван сăмахлăха вĕрентме тытăннă. 1998-2004 çулсенче вăл педагогика университечĕн çĕнĕрен уçăлнă чăваш филологи факультечĕн деканĕ пулнă.
[тӳрлет] Ĕçĕсем
Александр Иванович литература ĕçне 1950-мĕш çулсен пуçламăшĕнче тытăннă. «Кахал» ятлă пĕрремĕш сăвви 1954 çулта районти «Авангард» хаçатра çапăнса тухнă. Каярахпа унăн сăввисем, очеркĕсемпе статйисем республика хаçачĕсемпе журналĕсенче те пичетленме пуçланă.
Унăн сăввисем тăрăх Н.Эриванов, Ю.Кудаков, Ю.Жуков, Н.Тимофеев, В.Романов, В.Адюков, Н. Заводскова композиторсем 40 яхăн юрă çырнă.
Александр Иванович тăлмач пулнипе те паллă. Çыравçă вырăс, тутар тата мăкшă çыравçисен чылай сăвви-калавне, 20 яхăн илемлĕ кинофильм тексчĕсене чăвашла куçарнă.
Александр Мефодьев «Тракторстрой çути» тата «Çамрăклăхпа ăсталăх» ятпа чăваш писателĕсен хайлавĕсен пуххисене хатĕрлесе кăларнă. Çавăн пекех унăн çак кĕнекесем çутă курнă:
