Tırkiya

Wikipediya ra, ensiklopediya xosere


Desmale	Arma

Paytext Anqara

Suka tewr gırde Estamol

Zıwan Tırki

Hokmet Cumhuriyet

Erd

- Pêro-pia 780,580

- % awe (%) 1.3

Nıfuse

- Pêro-pia 68,109,469

- Sıxletina nıfuse serê km² 86.2/km²

Yewiya Perey Lira Tırka Newiye (YTL)

Warey Saete +2

Kılmkerdışê pela interneti .tr

Kodê têlefoni +90

Tırkiya mıntıqa ra rocvetışê verocê Ewropa u rocawanê Asya dera. Zımey (şımalê) Tırkiya de Deryao Siya; veroc (cenub) de Deryao Sıpê, Suriya u İraq; rocawan (ğerb) de Deryao Ege, Yunanıstan, Bulgarıstan; rocakewtene (rocvetış, şerq) de İran, Armenıstan, Azerbaycan u Gurcıstan estê. Paytextê Tırkiya Anqarawa.

Dewleta Tırkiya wılayetan ra yena pêra (mıteşekkıla). 81 (heştay u yew) wılayetê xo estê. Tırkiya ezaa NATO, Mılliyetanê Yewbiyaiyan (UN), OECDia.

1 Tarix
2 İklim u Suki
3 Nıfus
4 İqtısad
5 Çımey

[bıvurne] Tarix

Tarixê Anadoliye de zaf medeniyeti biyê. Ninan ra medeniyetê zey Hitit, Lidya, İyonya, Sumer, Asur u Parsi erdê Anadoliye sero dewran ramıto. Seserranê 1'e u 10'ine de İmparatorina Roma u Bizansi Anadoliye de hukım kerdo. Dıma ki Anadoliye kewte ra be Tırkan dest. Seserra 10'ine be heta 21'ine İmparatorina Osmanlıcan ita welatê xo nê ro. Çı esto ke Osmanıcan Herbê Dınya I.ine kerdi vindi. Wextê nê herbi de Anadoliye hetê İngilizan, Fransızan, İtalyanan u Rusan ra işqal biye. Labelê Atatürk erdê Anadoliye u Trakya rocakewtene reyna ra u serra 1923'ine de dewleta Cumhuriyetê Tırkiya niye ro.

[bıvurne] İklim u Suki

Sukê (Bacarê) Gırdi:

1. Estamol. Nıfus: 10,041,000
2. Anqara. Nıfus: 4,319,000
3. İzmir. Nıfus: 2,409,000
4. Adana. Nıfus: 1,195,000
5. Bursa. Nıfus: 1,131,000

Suka Estamoli zaf raver şiya, tede banê xeylê berzi estê. Estamol bacarê dewizio, paytextê borsao, merkezê iqtısade Tırkiyao.

Riyê erdê Tırkiya 814.578 km²o. Erdê Tırkiya zaf koyıno. Tewr koho berz koê Araratio. Çhemê Ferat (Tırki:Fırat), Piran (Tırki:Dicle) u Qızılırmaki (Tırki:Kızılırmak) zerrê Tirkiya ra şonê. Zey Golê Wani (Tırki:Van Gölü) u Golê Sole (Tırki:Tuz Gölü) tede golê gırdi estê.

Xerita Tırkiya

[bıvurne] Nıfus

Gore mardışê serra 2005 nıfusê Tırkiya 72.000.000 (hewtay u dı milyon)o. Şarê Tırkiya %52 sukan de, %48 dewan de cuyeno. Mıletê Tırkiya zaf mıhtelif zıwanan qısey keno. (Zey Zazaki, Arabki, Kurdki, Armeniki, Yunanki uêb.) Labelê zıwano resmi Tırkiyo. Dinê Tırkiya İslamo, feqet taê İsewit, Musewit u Ateisti ki estê.

[bıvurne] İqtısad

İqtısadê Tırkiya zaf qewetın niyo, feqet hêdi hêdi beno hewl. Semedê Yewina (Jewbiyaena) Ewropa, zaf şirketan 'zey Honda u Mercedes' fabrikey Tırkiya de kerdê ra.

[bıvurne] Çımey

	Dewleti Ewropa
Almanya Federale • Arnawutiye • Andorra • Awıstırya • Belarus • Belçika • Bosna-Hersek • Britanya Gırde • Bulgarıstan • Çekıstan • Danimarka • Estonya • Finlanda • Fransa • Hollanda • Gurcıstan • İrlanda • İslanda • İspanya • İsveç • İswiçre • İtalya • Letonya • Litwanya • Liechtenstein • Luxemburg • Macarıstan • Malta • Moldawya • Makedonya • Monako • Montenegro • Norweç • Qazaxıstan • Polonya • Portekiz • Romanya • Rusya (Urusya) • San Marino • Sırbıstan • Slowakya • Slowenya • Tırkiya • Ukrayna • Xırvatıstan • Vatikan • Yunanıstan

	Dewleti Asya
Armenıstan • Azerbaycan • Bahreyn • Bengladeş • Bruney • Butan • Çin • Efğanıstan • Erebıstanê Seudi • Filipin • Gurcıstan • Hindıstan • Japonya • İndonezya • İran • İraq • İsrail • Kamboçya • Korea Veroci • Korea Zımey • Kuweyt • Laos • Lubnan • Maldiv • Malêzya • Mısır • Moğolıstan • Myanmar (Birmanya /Burma) • Nepal • Ozbekıstan • Pakıstan • Qazaxıstan • Qeter • Qıbrıs • Qırğızıstan • Rusya (Urusya) • Singapur • Sri Lanka • Suriya • Tacikıstan • Tayland • Tırkiya • Tırkmenıstan • Umman • Urdun • Vietnam • Yemen • Yewina Emiranê Erebi