Łuck

Z Wikipedii

Masz nowe wiadomości (różnica z poprzednią wersją).

Współrzędne: 50°45'00" N 025°19'00" E

Łuck

Herb Łucka

Ukraina

Bohdan Szyba

41,61 km²

Położenie

50°45' N
25°19' E

Wysokość

174 m n.p.m.

Ludność (2004)
• liczba ludności
• gęstość

202 900
5213 os./km²

Nr kierunkowy

(+38) 3322

Kod pocztowy

43000-43499

Miasta partnerskie

Lublin

Polska
Rzeszów

Polska
Bielsk Podlaski

Polska

Położenie na mapie

Strona internetowa miasta

Wieża zamku w Łucku

Łuck (Łućk, ukr. Луцьк, łac. Luceoria) – miasto w zachodniej Ukrainie, stolica obwodu wołyńskiego, nad rzeką Styr (dopływ Prypeci). 202,5 tys. mieszkańców (2004).

[edytuj] Historia

Pierwsza wzmianka o Łucku pochodzi z 1085. W 1073 Łuck wszedł w skład księstwa włodzimierskiego. W 1083 na miasto napadają Litwini i Jaćwingowie. W 1321 na Łuck napada Giedymin, osadza w min swego starostę. W 1325 Lubart wznosi Zamek Dolny, Zamek Górny założony potem przez Olgierda lub Witolda. W 1366 wyprawa Kazimierza Wielkiego na Lubarta. W 1364 król Kazimierz Wielki ufundował biskupstwo wołyńskie z siedzibą biskupa najpierw we Włodzimierzu, a od początku XVw. w Łucku. Biskupstwo łuckie istniało de facto od 1375. Diecezja obejmowała pięć województw: wołyńskie, podlaskie, brasławskie, brzeskie i wielką część Rusi. Z czasem kościołem katedralnym został kościół pw. Św. Trójcy, wybudowany około 1425. W 1539 biskup Falczewski wzniósł kościół kamienny. W 1630 biskup Achacy Grochowski sprowadził do Łucka relikwie św. Recessa Męczennika, który stał się patronem miasta.

W 1429 na zamku w Łucku odbył się trwający od 6 stycznia przez 13 tygodni zjazd monarchów europejskich. Wśród obecnych w Łucku władców byli: wielki książę litewski – Witold; król Polski – Władysław II Jagiełło z królową Zofią; cesarz niemiecki – Zygmunt Luksemburski z cesarzową; król duński – Eryk VII; wielki książę moskiewski – Wasyl Wasyliewicz (zięć Witolda); wielki mistrz zakonu krzyżackiego – Russdorff; wielki mistrz kawalerów mieczowych – Zygfryd; legat papieski; metropolita Rusi – Focyusz, chanowie Tatarów perekopskich i zawołżańskich; hospodar Wołoszczyzny; książęta mazowieccy, pomorscy, śląscy, twerscy i odojewscy, posłowie Cesarza Bizantyjskiego, Jana VIII Paleologa. Przedmiotem obrad był projekt obrony przeciwko grożącej Europie potędze Imperium Ottomańskiego. W 1431 po śmierci Witolda w Łucku zamknął się Świdrygiełło, gdzie go Polacy oblegali. W 1437 Świdrygiełło oddał Łuck Polsce.

herb z przełomu XVIII wieku

Prawa miejskie Łuck otrzymał w 1432. Oprócz katedry w Łucku wzniesiono kościoły: św. Jakuba, parafialny oo. Dominikanów, Bernardynów, Bonifratrów, Trynitarzy, Brygidek i cerkiew katedralna św. Jana Ewangelisty. Cerkiew pochodziła z XIII w. Pierwszym znanym historii (1326) łuckim biskupem prawosławnym był Teodozjusz. W 1585 władyką był Cyryl Terlecki, który w 1596 podpisał unię brzeską z kościołem katolickim i przysięgę posłuszeństwa papieżowi. Biskup Marcin Szyszkowski założył w Łucku Collegium Societatis Jesu, które znalazło siedzibę w pałacu odstąpionym przez Iwana Czartoryskiego, pierwszego katolika w rodzinie.

W czasach I i II Rzeczypospolitej Łuck był siedzibą władz województwa wołyńskiego. W 1939 zaanektowany przez ZSRR jako część Zachodniej Ukrainy. Po niemieckim ataku na ZSRR Sowieci zabili ok. tysiąca więźniów, w tym wielu Polaków. W latach 1941-1944 pod okupacją niemiecką jako część komisariatu Rzeszy Ukraina. Niemcy zabili zdecydowaną większość miejscowych Żydów. Po wojnie Polaków wysiedlono. Od 1991 w granicach niepodległej Ukrainy jako siedziba władz obwodu wołyńskiego.

[edytuj] Biskupi łuccy

Izydor -1375-1380-należał do zgromadzenia św.Dominika, był nastepcą bpa Hynka.Pierwszy biskup, który rządził diecezją włodzimirską w latach 1375-1380.
Rugian 1380-1400-diecezja włodzimirską rządził w latach 1380-1400
Grzegorz 1400-1425- z Buczkowa był przeorem konwentru dominikanów w Łucku
Jędrzej(Andrzej) Spławski- herbu Leliwa 1425-1432?-pierwszy biskup łucki mianowany 21-XII-1425,przeniósł stolicę biskupią z Włodzimierza do Łucka.Nie wiadomo dokładnie kiedy rządził diecezją (po roku 1435 a przed 1459)Bp Andrzej Spławski
Wacław, herbu Korczak do 1436
Jan Łosowicz 1436-1468
Marcin Krzeszowicki
Stanisław Stawski do 1488
Jan Pudełko
Albrecht Radziwiłł Jałmużnik
Paweł Algiwund
Jerzy Chwalczewski do 1547
Walerian Protasowicz
Jan Andruszewicz do 1579
Wiktoryn Wierzbicki
Bernard Maciejowski
Stanisław Gomoliński do 1604
Marcin Szyszkowski do 1607
Paweł Wołłowicz
Paweł Wołucki do 1616
Henryk Firlej
Jędrzej Lipski
Stanisław Łubieński do 1627
Achacy Grochowski do 1632
Bogusław Radoszewski do 1638
Jędrzej Gębicki do 1654
Jan IV Zamojski do 1655
Jan Stefan Wydżga do 1659
Mikołaj Prażmowski do 1666
Tomasz Leżeński do 1675
Stanisław Dąbski
Stanisław Witwicki do 1688
Bogusław Leszczyński do 1691
Franciszek Prażmowski do 1701
Aleksander Wyhowski do 1714
Joachim Prebendowski do 1721
Stefan Rupniewski do 1731
Jędrzej Załuski do 1739
Franciszek Antoni Kobielski (1739-1755)
Antoni Erazm Wołłowicz (1755-1769)
Feliks Paweł Turski (1769-1790)
Adam Stanisław Naruszewicz (1790-1798)
Kasper Cieciszowski (1798-1827)
Michał Piwnicki (1827-1845)
Kacper Borowski (1848-1871)
Szymon Marcin Kozłowski (1883-1899)
Karol Niedziałkowski (1899-1901)
Karol Antoni Niedziałkowski (1899-1901)
Bolesław Hieronim Kłopotowski (1901-1903)
Ignacy Dubowski (1903-1925)
Adolf Piotr Szelążek (1925-1950)
Marcjan Trofimiak (1998-nadal)

[edytuj] Biskupi prawosławni

Cyryl Terlecki
Hipacjusz Pociej
Jeremiasz Poczapowski do 1640
Atanazy Puzyna 1644-1671
Gedeon Czetwertyński
Gedeon Żabokrzycki
Józef Wyhowski
Teodozy Rudnicki

Biskupi łuccy zasiadali na przemian z biskupami warmińskimi w Senacie. Kapituła łucka składała się z proboszczów, prałatów łuckiego i brzeskiego, dziekana, archidiakonów łuckiego i brzeskiego, kantora, kustosza, scholastyka, kanclerza i sześciu kanoników. Jeden z członków kapituły obierany był na Trybunał Koronny. Kapituła odbywała posiedzenia dwa razy w roku, na Św. Trójcę i na Wszystkich Świętych. Herb diecezji Św. Trójca Matkę Boską koronująca.