Świnica
Z Wikipedii
Współrzędne: zobacz na mapie
| Świnica | |
 Świnica od strony zachodniej (z Kasprowego Wierchu) |
|
| Państwo | Polska, Słowacja |
| Pasmo | Tatry, Karpaty |
| Wysokość | 2 301 m n.p.m. |
| Szerokość geograficzna | 49°13' 10'' N |
| Długość geograficzna | 20°00' 36'' E |
| Data zdobycia | 1867 |
| Zdobyta przez | Maciej Sieczka z towarzyszami |
Świnica (2301 m n.p.m.) – zwornikowy szczyt w Tatrach Wysokich, o dwóch wierzchołkach, różniących się wysokością o 10 m. Niektórzy za trzeci uznają też niewybitny garb Świnickiej Kopy Ma kształt szerokiej piramidy skalnej, jest pierwszym od zachodu wybitnym szczytem Tatr Wysokich i kapitalnym punktem widokowym.
Wierzchołki rozdziela przełęcz – Świnicka Szczerbina Niżnia (2278 m n.p.m.). Punktem zwornikowym, przez który przebiega granica państwowa pomiędzy Polską a Słowacją jest jej główny wierzchołek. Szczyt leży w miejscu załamania się głównego grzbietu Tatr pod kątem prostym i odejścia bocznego łańcucha, przez który poprowadzono szlak Orlej Perci.
W grani głównej Tatr, najbliżej Świnicy, położone są: Walentkowa Przełęcz i Walentkowy Wierch (2156 m n.p.m.) w kierunku Liptowskich Murów oraz Świnicka Przełęcz i Pośrednia Turnia (2128 m n.p.m.) w kierunku Liliowej Przełęczy i Kasprowego Wierchu (Tatry Zachodnie). Boczny łańcuch schodzi ze Świnicy przez Gąsienicową Turnię (2279 m n.p.m.) na Zawrat. Szczyt Świnicy góruje nad trzema dolinami: Doliną Gąsienicową z Halą Gąsienicową, Doliną Pięciu Stawów w Polsce i Doliną Cichą (Tichá Dolina) na Słowacji. Dokładniej nad górnymi ich piętrami: Dolinką pod Kołem, Świnicką Kotlinką i Doliną Walentkową (słow. Kamenná Tichá).
Próby zdobycia szczytu były podejmowane już na początku XIX wieku (Stanisław Staszic w 1805, próba nieudana). Jako pierwsi, na niższym wierzchołku, stanęli austriaccy oficerowie, dokonujący pomiarów topograficznych w 1822. Zdobywcą wyższego z wierzchołków został w 1867 przewodnik tatrzański Maciej Sieczka. Po czym, podczas tej samej wyprawy, wprowadził ks. Eugeniusza Janotę, Bronisława Gustawicza i Stanisława Librowskiego. Pierwszego wejścia zimowego dokonał Jerzy Maślanka 30 grudnia 1907, co na owe czasy było sporym wyczynem.
Geneza nazwy Świnica jest tłumaczona dwojako. Pierwsza wersja zakłada podobieństwo całego masywu (od Skrajnej Turni do Niebieskiej Turni) do świni. Jest to bardziej prawdopodobna wersja, ponieważ podobne nazwy w Tatrach (np. Mała Świnica w stosunku do Sarniej Skały), nadawane przez górali zawsze pochodziły od wyglądu. Ta wersja jest bardziej prawdopodobna również z racji tego, że dawne nazwy tego szczytu zawsze mówiły o wyglądzie podobnym do świni: tak polskie - Szwinia Skała, czy obce np. Schweinkopf - Świński Łeb.
Inni tatrolodzy sugerują, iż nazwa pochodzi od tego że góra dość długo opierała się szturmującym ją turystom, czyli zachowywała się po "świńsku". Jest to mniej prawdopodobna wersja, gdyż pierwszy raz nazwa pojawia się w XVIII w., a więc przed narodzinami właściwej turystyki tatrzańskiej.
Wcześniej istniały nazwy: Dźwinia Skała, Szwinia Skała, Świnnica. Obecna wersja ustaliła się w l. 20 XX w. Słowacy nazywają ją Svinica
Świnica ma na swoim koncie liczne wypadki śmiertelne (łącznie ok. 30 - w tym kilka samobójstw, Świnica pod względem ich liczby przoduje w Tatrach). Jest bardzo niebezpieczna w czasie burzy. W 1939 od uderzenia pioruna zginęło na niej 5 harcerzy wraz z opiekunem.
Świnica dostępna jest trasą z Kasprowego Wierchu, Hali Gąsienicowej: przez Przełęcz Liliowe lub Świnicką Przełęcz albo przez Zawrat z Doliny Pięciu Stawów Polskich lub Doliny Gąsienicowej.
- przez Świnicę prowadzi bardzo atrakcyjny widokowo czerwony szlak biegnący główną granią od przełęczy Krzyżne Orlą Percią przez Kasprowy Wierch i Czerwone Wierchy.
