Żankiel zwyczajny
Z Wikipedii
| Żankiel zwyczajny | |
 |
|
| Systematyka | |
| Domena | jądrowce |
| Królestwo | rośliny |
| Podkrólestwo | naczyniowe |
| Nadgromada | nasienne |
| Gromada | okrytonasienne |
| Klasa | Rosopsida |
| Rząd | araliowce |
| Rodzina | selerowate |
| Rodzaj | żankiel |
| Nazwa systematyczna | |
| Sanicula europaea L. | |
Żankiel zwyczajny (Sanicula europaea) – gatunek rośliny wieloletniej należący do rodziny selerowatych. Występuje w Europie, północnej Afryce i na znacznych obszarach Azji (Kaukaz, Syria, Persja, Mała Azja, Wyspy Sundajskie). W Polsce roślina dość pospolita zarówno na niżu, jak i w niższych położeniach górskich.
[edytuj] Charakterystyka
- Łodyga
- Wzniesiona, o wysokości do 50 cm, żeberkowana, bardzo słabo ulistniona (co najwyżej pojedynczy liść pod kwiatostanem).
- Liście
- Liście odziomkowe, okrągłe, dłoniasto złożone z pięciu zazębiających się 3-wrębnych odcinków o klinowatej nasadzie. Są błyszczące, długoogonkowe, nagie.
- Kwiaty
- Zebrane w baldachy złożone na szczycie łodygi. Główkowate baldaszki składają się z promienistych, 5-krotnych, drobnych kwiatów o białych lub różowych płatkach korony. Słupek dwukrotny z dwoma szyjkami, 5 pręcików wyrastających pomiędzy szyjkami słupka. Przeważnie przedprątne kwiaty, zapylane przez drobne owady. Roślina miododajna, kwitnie od marca do czerwca.
- Owoc
- Z każdego kwiatu powstają dwie rozłupki z haczykami o długości 4-5 mm. Posiadają haczyki, którymi przyczepiają się do sierści zwierząt i ubrań ludzi, rozsiewając się w ten sposób.
- Biotop, wymagania
- Lasy liściaste i zarośla. Preferuje gleby zasobne w wapno i umiarkowanie wilgotne. Hemikryptofit. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych gatunek charakterystyczny dla O. Fagetalia.
[edytuj] Ciekawostki
- Roślina lecznicza. Dawniej ziele i liście (Herba Saniculae) wykorzystywane były w medycynie ludowej. Zawierają saponiny, garbniki, olejki eteryczne. Stosowano je przeciwko krwawieniom i jako środek przyspieszający gojenie ran.
[edytuj] Bibliografia
- 1.Krejča, Jindřich i Macků, Jan. Atlas roślin leczniczych. Warszawa : Zakł. Nar. im. Ossolińskich, 1989. ISBN 8304032813.
- 2.Matuszkiewicz, Władysław. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa : Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 8301144394.
- 3.Traczyk, Tadeusz. Rośliny lasu liściastego. Warszawa : PZWS, 1959.
- 4.Rutkowski, Lucjan. Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa : Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 8301143428.
- 5.Szafer, Władysław i Kulczyński, Stanisław. Rośliny polskie. Warszawa : PWN, 1953.
